ΔΥΣΛΙΠΙΔΑΙΜΙΑ

Η δυσλιπιδαιμία (ή υπερλιπιδαιμία) είναι η διαταραχή του μεταβολισμού των λιποπρωτεϊνών. Πρόκειται για μια παθολογική κατάσταση στην οποία είναι αυξημένα ένα ή περισσότερα λιπίδια στο αίμα (ολική χοληστερίνη, LDL χοληστερόλη, τριγλυκερίδια).

Ο πιο κοινός τύπος δυσλιπιδαιμία είναι η ψηλή χοληστερόλη. Άλλες μορφές δυσλιπιδαιμία περιλαμβάνουν την υπερτριγλυκεριδαιμία και τη μικτή υπερλιπιδαιμία, στις οποίες τα επίπεδα χοληστερόλης και τριγλυκεριδίων είναι υψηλά.

Η πρωτοπαθής δυσλιπιδαιμία  που προκαλείται από περιβαλλοντικούς και γενετικούς παράγοντες είναι η πιο συχνή, αντιπροσωπεύοντας το 98% όλων των περιπτώσεων.

Η δυσλιπιδαιμία και ειδικά η υψηλή καλή χοληστερίνη (HDL) και η χαμηλή κακή χοληστερίνη (LDL) θεωρούνται παράγοντες για την αρτηριοσκλήρωση, που οδηγεί σε στεφανιαία νόσο, εγκεφαλικά επεισόδια και περιφερική αρτηριακή νόσος.

Η συστηματική έρευνα του πληθυσμού για πιθανή ύπαρξη δυσλιπιδαιμίας διαδραματίζει καίριο ρόλο στην πρόληψη των καρδιοαγγειακών νοσημάτων αθηροσκληρωτικής αιτιολογίας.

Προληπτικός έλεγχος πρέπει να γίνεται σε άτομα με:

• Oικογενειακό ιστορικό στεφανιαίας νόσου, δυσλιπιδαιμίας, πρόωρου θανάτου από καρδιοαγγειακό νόσημα.
• Ύπαρξη άλλου ή άλλων παραγόντων κινδύνου για στεφανιαία νόσο, όπως κάπνισμα, σακχαρώδη διαβήτη, παχυσαρκία, υπέρταση, υπερουριχαιμία.
• Ήδη γνωστή νόσο που συνοδεύεται από δυσλιπιδαιμία, όπως υποθυρεοειδισμό, χρόνια νεφρική ανεπάρκεια, ηπατοπάθεια, σακχαρώδη διαβήτη, παχυσαρκία.
• Σε κάθε εξέταση προληπτικής ιατρικής.

Αίτια

Οι κύριες αιτίες της δυσλιπιδαιμία είναι το οικογενειακό ιστορικό, η κατανάλωση τροφών πλούσιων σε κορεσμένα λιπαρά και τρανς λιπαρά, η παχυσαρκία, η έλλειψη άσκησης, η κατάχρηση αλκοόλ και η λήψη συγκεκριμένων φαρμάκων.

Για την δυσλιπιδαιμία ευθύνονται επίσης διαταραχές του μεταβολισμού καθώς και ορισμένες παθήσεις όπως ο σακχαρώδης διαβήτης, η αρτηριακή υπέρταση, ο υποθυρεοειδισμός, η χολόσταση, η νεφρική ανεπάρκεια, ο αποφρακτικός ίκτερος, οι φλεγμονώδεις νόσοι του εντέρου, η νευρογενής ανορεξία. Ορισμένες αυτοάνοσες ασθένειες όπως το σύνδρομο Cushing και ο λύκος σχετίζονται επίσης με δευτερογενή υπερλιπιδαιμία.

Συμπτώματα

Στα πρώιμα στάδια η δυσλιπιδαιμία δεν εκδηλώνει συμπτώματα. Πιθανά συμπτώματα που σχετίζονται με την δυσλιπιδαιμία περιλαμβάνουν:

• Κίτρινες εναποθέσεις λιπιδίων κάτω από το δέρμα, συχνά γύρω από τα μάτια, τους αγκώνες, τα γόνατα ή τις αρθρώσεις.
• Κίτρινες ή πορτοκαλί εναποθέσεις λιπιδίων στο δέρμα των βλεφάρων (ξανθελάσματα).
• Γκριζωπός ή λευκός δακτύλιος που εμφανίζεται γύρω από την περιφέρεια του κερατοειδούς χιτώνα του ματιού.
• Πόνος ή δυσφορία στα πόδια κατά το περπάτημα (περιφερική αρτηριοπάθεια).

Σε προχωρημένα στάδια δυσλιπιδαιμίας , η χρόνια αύξηση των τιμών των λιπιδίων στο αίμα μπορεί να προκαλέσει αθηροσκλήρωση με αποτέλεσμα την προοδευτική στένωση ή και ολική απόφραξη των αρτηριών. Η απόφραξη της στεφανιαίας αρτηρίας της καρδιάς μπορεί να οδηγήσει σε ισχαιμία και έμφραγμα ή να προκαλέσει εγκεφαλικό.

Διάγνωση

Η διάγνωση της δυσλιπιδαιμίας γίνεται μέσω μιας απλής αιματολογικής εξέτασης που μετρά τα επίπεδα των λιπιδίων στο αίμα. Η εξέταση για να είναι πλήρης πρέπει να περιλαμβάνει την ολική χοληστερόλη αίματος, τα τριγλυκερίδια, την LDL και την HDL.

Καθώς η δυσλιπιδαιμία δεν έχει συμπτώματα, τα τακτικά αιματολογικά τεστ είναι απαραίτητα για την παρακολούθηση της κατάστασης.

Θεραπεία

Οι δυσλιπιδαιμίες αποτελούν μείζονα παράγοντα κινδύνου για την εμφάνιση της καρδιαγγειακής νόσου. Με τη σωστή διάγνωση και την κατάλληλη αντιμετώπιση, μπορείτε να μειώσετε τα επίπεδα λιπιδίων στο αίμα και να προστατεύσετε την καρδιά σας.

Η δίαιτα σε συνδυασμό με την σωματική άσκηση και τη διακοπή του καπνίσματος, αποτελεί το πιο σημαντικό προληπτικό και θεραπευτικό μέσο. Καθοριστικός επίσης είναι ο ρόλος της απώλειας του πλεονάζοντος σωματικού βάρους.

Σε μερικούς ασθενείς απαιτείται συνδυασμός με τη δίαιτα και φαρμακευτικής αγωγής, με στόχο την επιθυμητή ρύθμιση των λιπιδίων του αίματος. Το κύριο φάρμακο αντιμετώπισης της αυξημένης τιμής χοληστερόλης είναι οι στατίνες.