Ο καρκίνος του πνεύμονα αποτελεί πλέον, παγκοσμίως, την κύρια αιτία θανάτου από καρκίνο.
Θετικές εξελίξεις στην αντιμετώπιση του καρκίνου του πνεύμονα ανακοινώθηκαν στο πρόσφατο Ευρωπαϊκό Συνέδριο Ογκολογίας 2024, μέσα από πολλές ενδιαφέρουσες μελέτες, εστιασμένες στον καρκίνο του πνεύμονα, που παρουσιάστηκαν στο ESMO 2024, από 13-17 Σεπτεμβρίου στη Βαρκελώνη.
Ο καρκίνος του πνεύμονα αποτελεί πλέον την κύρια αιτία θανάτου από καρκίνο, καθώς ευθύνεται για το 1/8 των καρκίνων (12.4%) που διαγιγνώσκονται παγκοσμίως και για το 1/5 των θανάτων (18.7%) από καρκίνο, γενικότερα.
Μικροκυτταρικός και Μη Μικροκυτταρικός Καρκίνος του Πνεύμονα
Ο καρκίνος του πνεύμονα διακρίνεται σε δύο βασικές κατηγορίες με βάση τον τύπο των κυττάρων από τα οποία προέρχεται: Μικροκυτταρικός Καρκίνος του Πνεύμονα (SCLC – Small Cell Lung Cancer) και Μη Μικροκυτταρικός Καρκίνος του Πνεύμονα (NSCLC – Non-Small Cell Lung Cancer).
Το 10-15% των περιπτώσεων αποτελεί ο μικροκυτταρικός καρκίνος του πνεύμονα, ενώ τη μεγαλύτερη πλειοψηφία αφορά ο μη μικροκυτταρικός καρκίνος του πνεύμονα (80-85%). Ο μικροκυτταρικός καρκίνος του πνεύμονα έχει χειρότερη πρόγνωση από τον μη μικροκυτταρικό καρκίνο λόγω της επιθετικότητάς του. Παρά την αυξημένη συχνότητα, η επιβίωση έχει αυξηθεί δραματικά τα τελευταία χρόνια ειδικά για τη μεταστατική νόσο.
Τα κυριότερα σημεία των 2 μελετών για την αντιμετώπιση του καρκίνου του πνεύμονα που παρουσιάστηκαν στο ESMO 2024
Α. Μη Μικροκυτταρικό Καρκίνο του Πνεύμονα και μετάλλαξη KRAS G12C
Το 30% των αδενοκαρκινωμάτων -μη μικροκυτταρικών καρκίνων- του πνεύμονα φέρουν μεταλλάξεις στο γονίδιο KRAS και συγκεκριμένα το 13% φέρουν τη μετάλλαξη KRAS G12C. Ένα νέο φάρμακο, μη αναστρέψιμος αναστολέας του KRAS G12C, το Adagrasib (Krazati) έδειξε πρόσφατα πολύ καλά αποτελέσματα σε μελέτη που ανακοινώθηκε στο ESMO 2024. Το Adagrasib είναι εκλεκτικός μη αναστρέψιμος αναστολέας του KRAS, ο οποίος δεσμεύει τη μεταλλαγμένη πρωτεΐνη του KRAS στην ανενεργή διαμόρφωσή της και με αυτόν τον τρόπο αποτρέπει την εξαρτώμενη από το KRAS ανάπτυξη και βιωσιμότητα των καρκινικών κυττάρων.
Συγκεκριμένα, η θεραπεία με Adagrasib αύξησε το διάστημα ελεύθερο υποτροπής και το ποσοστό ανταπόκρισης, όταν συγκρίθηκε με το χημειοθεραπευτικό φάρμακο δοσεταξέλη που είναι η καθιερωμένη θεραπεία δεύτερης γραμμής έως τώρα. Ειδικά για τους ασθενείς που κατά τη διάγνωση της νόσου είχαν εγκεφαλικές μεταστάσεις, η θεραπεία με Adagrasib αύξησε το ποσοστό ανταπόκρισης από 2.8% σε 26.9% ενώ μείωσε και τον κίνδυνο ενδοκράνιας υποτροπής επιτυγχάνοντας ανταπόκριση διάρκειας 18.6 μηνών στις εγκεφαλικές μεταστάσεις. Η μελέτη προσφέρει μία νέα αποτελεσματική θεραπευτική επιλογή στους ασθενείς με μη μικροκυτταρικό καρκίνο του πνεύμονα και μετάλλαξη KRAS G12C.
Β. EGFR-Ανθεκτικός Καρκίνος του Πνεύμονα
Μία ακόμη μελέτη ανακοινώθηκε για τους ασθενείς που φέρουν EGFR μεταλλάξεις , οι οποίοι αποτελούν το 10-15% των ασθενών με αδενοκαρκίνωμα πνεύμονα. Ένα νέο φάρμακο, το Amivantamab (Rybrevant) έχει δείξει πολύ καλά αποτελέσματα σε ασθενείς με EGFR μεταλλάξεις στη δεύτερη γραμμή θεραπείας. To Amivantamab στοχεύει δύο πρωτεΐνες που βρίσκονται στα καρκινικά κύτταρα: τον υποδοχέα του επιδερμικού αυξητικού παράγοντα (EGFR) και τον παράγοντα μεσεγχυματικής προς επιθηλιακή μετάβαση (MET).
Το φάρμακο αυτό είναι διειδικό μονοκλωνικό αντίσωμα και δρα μέσω πρόσδεσης σε αυτές τις πρωτεΐνες, με αποτέλεσμα τον θάνατο των καρκινικών κυττάρων. Ήδη από το ESMO 2023, ανακοινώθηκε η μελέτη MARIPOSA-2, που έδειξε βελτίωση του διαστήματος χωρίς επιδείνωση της νόσου από τον συνδυασμό χημειοθεραπείας με Amivantamab έναντι μόνο της χημειοθεραπείας. Το ποσοστό ανταπόκρισης αντίστοιχα ήταν 64% έναντι 36% με τη χημειοθεραπεία. Στο ESMO 2024 ανακοινώθηκαν και τα αποτελέσματα συνολικής επιβίωσης. Στους 18 μήνες, η θεραπεία με Amivantamab συνέχισε να δείχνει όφελος ως προς τη συνολική επιβίωση. Η θεραπεία με Amivantamab σε συνδυασμό με χημειοθεραπεία μείωσε την πιθανότητα θανάτου κατά 27%. Η μελέτη αυτή προσφέρει μία ελπιδοφόρα επιλογή στους ασθενείς με EGFR-ανθεκτικό καρκίνο του πνεύμονα.
