ΜΥΟΚΑΡΔΙΤΙΔΑ

Η μυοκαρδίτιδα είναι μια πάθηση που δημιουργείται από φλεγμονή του μυοκαρδίου και στις περισσότερες περιπτώσεις προκαλείται από κάποια ιογενή λοίμωξη.

Η συχνότητα εμφάνισης της μυοκαρδίτιδας στο γενικό πληθυσμό είναι δύσκολο να εξακριβωθεί, λόγω της μεγάλης ποικιλομορφίας στην κλινική παρουσίαση της νόσου. Η επίπτωση εκτιμάται συνήθως σε 1-10 περιπτώσεις ανά 100.000 άτομα. Σύμφωνα με εκτιμήσεις, περίπου το 1-5% των ασθενών με οξεία ιογενή λοίμωξη μπορεί να έχουν κάποιας μορφής συμμετοχής του μυοκαρδίου.

Η μυοκαρδίτιδα μπορεί να εξασθενήσει την καρδιά και να επηρεάσει το ηλεκτρικό σύστημά της, το οποίο της επιτρέπει να χτυπά ομαλά. Αποτελεί μια από τις κύριες αιτίες αιφνίδιου θανάτου και διατατικής μυοκαρδιοπάθειας.

Αίτια

Η μυοκαρδίτιδα προκαλείται από διάφορες λοιμώδεις και μη λοιμώδεις αιτίες. Από τα λοιμώδη αίτια το συχνότερο είναι οι ιογενείς λοιμώξεις (ιός Coxsackie, αδενοϊός, ερπητοϊός, ιός γρίπης κ.ά).

Η νόσος μπορεί να οφείλεται επίσης σε βακτηριακές λοιμώξεις, παράσιτα, αυτοάνοσα νοσήματα, τοξίνες, ακτινοβολία και φάρμακα.

Σύμφωνα με μελέτες, η λοίμωξη Covid-19 μπορεί να προκαλέσει, σε σπάνιες περιπτώσεις, και ιδιαίτερα σε ασθενείς με προϋπάρχουσα καρδιακή νόσο ή με παράγοντες κινδύνου για καρδιαγγειακές παθήσεις, μια σειρά από σοβαρά καρδιακά προβλήματα όπως οξύ έμφραγμα του μυοκαρδίου,  οξεία μυοκαρδίτιδα, οξεία περικαρδίτιδα, οξεία καρδιακή ανεπάρκεια, πνευμονική εμβολή και απορρύθμιση προϋπάρχουσας καρδιακής ανεπάρκειας.

Συμπτώματα

Οι κλινικές εκδηλώσεις της μυοκαρδίτιδας ποικίλλουν σε μεγάλο βαθμό. Στις ήπιες περιπτώσεις μπορεί να είναι ασυμπτωματική ή τα συμπτώματά της να επισκιάζονται από συστηματικές εκδηλώσεις υποκείμενης λοίμωξης ή ασθένειας.

Ωστόσο, σε σοβαρές περιπτώσεις τα συμπτώματα της μυοκαρδίτιδας, ανάλογα με την αιτία της νόσου, μπορεί να περιλαμβάνουν:

• Θωρακικό άλγος.

• Κόπωση.

• Κατακράτηση υγρών, με οίδημα στα πόδια και τους αστραγάλους.

• Πυρετός.

• Πονόλαιμος.

• Διάρροια.

• Αρρυθμίες.

• Καρδιακή ανεπάρκεια.

• Καρδιογενή καταπληξία.

• Αιφνίδιο καρδιακό θάνατο.

Η ταχέως εξελισσόμενη διάχυτη, σοβαρή μυοκαρδίτιδα μπορεί να οδηγήσει σε οξεία καρδιακή ανεπάρκεια και καρδιογενή καταπληξία.

Διάγνωση

Η κλινική εικόνα της μυοκαρδίτιδας μπορεί να μιμείται άλλες μη φλεγμονώδεις καρδιακές παθήσεις, γι αυτό και απαιτείται υψηλό επίπεδο κλινικής υποψίας.

Κατά τη διάγνωση είναι σημαντική η λήψη ιστορικού και η κλινική εξέταση του ασθενούς. Από το ιστορικό είναι σημαντική η λήψη πληροφοριών για πρόσφατη λοίμωξη (ιδίως αναπνευστικού ή γαστρεντερικού συστήματος), η παρουσία αυτοάνοσου νοσήματος ή η έκθεση σε κάποιον από τους επιβαρυντικούς παράγοντες.

Εργαστηριακές και απεικονιστικές εξετάσεις όπως ηλεκτροκαρδιογράφημα, υπερηχογράφημα καρδιάς, ακτινογραφία θώρακος και σε επιλεγμένες περιπτώσεις αξονική ή μαγνητική καρδιάς θα οδηγήσουν στη διάγνωση.

Αναγκαίες είναι επίσης και οι αιματολογικές εξετάσεις, οι οποίες περιλαμβάνουν πλήρη ρευματολογικό και ανοσολογικό έλεγχος, έλεγχο για αντι-ιικά αντισώματα, βιοχημικό και αιματολογικό έλεγχος, προσδιορισμός δεικτών φλεγμονής όπως η ταχύτητα καθίζησης ερυθρών και η C-αντιδρώσα πρωτείνη κ.ά.

Η οριστική διάγνωση μυοκαρδίτιδας θα βασιστεί στην διενέργεια ενδομυοκαρδιακής βιοψίας.

Θεραπεία

Η θεραπεία της μυοκαρδίτιδας περιλαμβάνει γενικά, μη-ειδικά μέτρα για την αντιμετώπιση της καρδιακής ανεπάρκειας, των αρρυθμιών και σε ειδικές περιπτώσεις την χορήγηση αντιπηκτικής αγωγής αλλά και ειδική θεραπεία για συγκεκριμένες μορφές μυοκαρδίτιδας.

Σε ασθενείς με σοβαρά συμπτώματα ενδέχεται να χρειαστεί υποστήριξη με ινότροπα ή συσκευές υποβοήθησης της καρδιάς, ενώ σε σοβαρές αρρυθμίες ενδέχεται να απαιτηθεί μόνιμος τεχνητός βηματοδότης ή απινιδωτής.

Τέλος, σε συγκεκριμένη κατηγορία μυοκαρδίτιδας η θεραπεία εκλογής είναι η μεταμόσχευση καρδιάς.