Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα κατά του AIDS, ας δούμε ορισμένα ενδιαφέροντα στοιχεία.
-Η 1η Δεκεμβρίου καθιερώθηκε ως Παγκόσμια Ημέρα κατά του AIDS το 1988, με πρωτοβουλία του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας και με απόφαση της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ.
-Ο HIV (Human Immunodeficiency Virus – Ιός Ανοσοανεπάρκειας του Ανθρώπου) είναι ο ιός που προκαλεί το AIDS ( Acquired Immune Deficiency Syndrome -Σύνδρομο της Επίκτητης Ανοσολογικής Ανεπάρκειας ). Ο ιός δρα καταστρέφοντας συγκεκριμένα κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος, τα CD4+ T λεμφοκύτταρα, τα οποία διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στην προστασία του οργανισμού από λοιμώξεις και άλλα νοσήματα.
-Το AIDS εκδηλώνεται στο τελευταίο στάδιο της HIV λοίμωξης, όταν το ανοσοποιητικό σύστημα έχει αποδυναμωθεί σε τέτοιο βαθμό, ώστε το άτομο να είναι επιρρεπές σε διάφορα νοσήματα και τύπους καρκίνου. Το AIDS μπορεί να χρειαστεί από 2 έως 15 χρόνια για να αναπτυχθεί, ανάλογα με το άτομο.
-Τον Ιούνιο του 1981 τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Ασθενειών (CDC) στις ΗΠΑ ανακοίνωσαν τον εντοπισμό μιας σπάνιας πνευμονίας σε ομοφυλόφιλους στην Καλιφόρνια. Αυτά ήταν τα πρώτα ανεπίσημα κρούσματα του AIDS.
-Ο όρος AIDS χρησιμοποιήθηκε επίσημα για πρώτη φορά το 1982.
-Τον Ιανουάριο του 1983 οι ερευνητές Φρανσουάζ Μπαρέ- Σινουσί και Ζαν- Κλοντ Σερμάν, μέλη της ομάδας του Λικ Μοντανιέ στο Ινστιτούτο Παστέρ στο Παρίσι, ανακάλυψαν έναν νέο ιό τον οποίο ονόμασαν LAV. Για την ανακάλυψη αυτή, το 2008 η Μπαρέ- Σινουσί και ο Μοντανιέ τιμήθηκαν με το Νόμπελ Ιατρικής.
-Τον Απριλίο του 1984 ο Αμερικανός ερευνητής Ρόμπερτ Γκάλο ανακοίνωσε ότι βρήκε «την πιθανή» αιτία του AIDS, έναν ρετροϊό που ονόμασε HTLV-III.
-Το 1986 αποδείχθηκε ότι ο ιός LAV και ο ιός HTLV-III ήταν ίδιοι και μετονομάστηκαν σε HIV.
–Το 1994 το AIDS ήταν η πρώτη αιτία θανάτου για τους Αμερικανούς ηλικίας 25 με 44 ετών.
-Από το 1981 μέχρι και σήμερα περισσότεροι από 80 εκατομμύρια άνθρωποι έχουν μολυνθεί από τον ιό και περισσότερα από 40 εκατομμύρια έχουν πεθάνει από ασθένειες που σχετίζονται με το AIDS.
-Σύμφωνα με στοιχεία του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, η Αφρική είναι η ήπειρος που έχει πληγεί περισσότερο από το AIDS.
–1 στους 4 ανθρώπους που έχουν μολυνθεί με τον ιό HIV δεν γνωρίζουν ότι έχουν τον ιό.
– Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, οι ομάδες ανθρώπων που διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο εμφάνισης του HIV είναι άνδρες που έχουν σεξουαλική επαφή με άνδρες, χρήστες ενδοφλέβιων εξαρτησιογόνων ουσιών, άτομα σε φυλακές και άλλα κλειστά περιβάλλοντα, οι διεμφυλικοί και οι εργαζόμενοι στην πορνεία και οι πελάτες τους.
-Ο ιός μπορεί να μεταδοθεί μέσω της σεξουαλικής επαφής χωρίς χρήση προφυλακτικού (πρωκτική, κολπική, στοματική), μέσω της από κοινού χρήσης αιχμηρών αντικειμένων (ξυραφάκια, βελόνες, σύριγγες) με HIV οροθετικό άτομο και μέσω μιας HIV οροθετικής μητέρας στο νεογνό κατά τη διάρκεια της κύησης, του τοκετού και του θηλασμού.
-Ο ιός δεν μεταδίδεται μέσω της καθημερινής κοινωνικής επαφής (χειραψία, αγκαλιά, φιλί στο μάγουλο), μέσω των κουνουπιών ή άλλων εντόμων, μέσω της από κοινού χρήσης οικιακών σκευών, του σάλιου, των δακρύων, του ιδρώτα, του αέρα ή του νερού.
-Η πρώτη αντιρετροϊκή θεραπεία εγκρίθηκε τον Μάρτιο του 1987 στις ΗΠΑ. Ήταν μια εξαιρετικά ακριβή θεραπεία και με σοβαρές παρενέργειες.
-Ο Αμερικανός ηθοποιός Ροκ Χάντσον είναι το πρώτο διάσημο θύμα του AIDS, που έχασε την ζωή του το 1985. Στα χρόνια που ακολούθησαν, πολλά διάσημοι καλλιτέχνες έχασαν την ζωή τους, μεταξύ των οποίων ο Φρέντι Μέρκιουρι, το 1991 και ο Ρούντολφ Νουρέγιεφ το 1993.
-Σύμφωνα με στοιχεία του ΕΟΔΥ, στην Ελλάδα σήμερα το 81% των ατόμων που έχουν διαγνωσθεί και ζουν με HIV έχει λάβει αντιρετροϊκή αγωγή. Ειδικά για την ομάδα των ανδρών με σεξουαλικές επαφές με άνδρες, το αντίστοιχο ποσοστό εκτιμάται σε 91%.-Έως τώρα δεν έχει βρεθεί αποτελεσματικό προφυλακτικό εμβόλιο έναντι του HIV.
-Για τη θεραπεία του HIV χορηγείται αντιρετροϊκή αγωγή, η οποία καταστέλλει την αναπαραγωγή του ιού στο αίμα, αλλά δεν τον εκριζώνει. Τα οροθετικά άτομα πρέπει να λαμβάνουν αγωγή για όλη τη ζωή τους.
-Η έγκαιρη χορήγηση συνδυασμού αντιρετροϊκών φαρμάκων υψηλής δραστικότητας (Highly Active Antiretroviral Therapy – HAART), επιβραδύνει σημαντικά την εξέλιξη του νοσήματος και μειώνει σε μεγάλο βαθμό τη θνητότητα. Σήμερα το AIDS χάρη στις καινοτόμες αντιρετροϊκές θεραπείες, από ανίατη ασθένεια θεωρείται πλέον μια χρόνια νόσος.
-Σύμφωνα με τις οδηγίες του ΕΟΔΥ συστήνεται προληπτικός έλεγχος σε άτομα που θεωρούν ότι έχουν εκτεθεί στην νόσο, που έχουν σεξουαλικές επαφές χωρίς προφυλάξεις και σε χρήστες εξαρτησιογόνων ουσιών. Επιπλέον προληπτικός έλεγχος συστήνεται σε κάθε έγκυο, σε όλους τους δότες αίματος και ιστών, όπως και σε θύματα κακοποίησης και εμπορίας ανθρώπων.
