Η ηπατίτιδα Β είναι μια ιογενής λοίμωξη που προσβάλλει το ήπαρ. Μεταδίδεται μετά από επαφή με μολυσμένα σωματικά υγρά, όπως το αίμα, ή κατά τη σεξουαλική επαφή. Ο ιός μπορεί επίσης να μεταδοθεί κατά τη διάρκεια του τοκετού. Επιπλέον, ο ιός μεταδίδεται ορισμένες φορές με την κοινή χρήση αντικειμένων που έχουν μολυνθεί με μολυσμένα σωματικά υγρά.
Η οξεία ή βραχυπρόθεσμη μόλυνση από την ηπατίτιδα Β μπορεί να εξελιχθεί σε χρόνια ή μακροχρόνια λοίμωξη σε ορισμένα άτομα.
Στην Ελλάδα υπολογίζεται ότι περισσότεροι από 200.000 άνθρωποι είναι φορείς της ηπατίτιδας Β. Περίπου 3,6 εκατομμύρια άτομα στην ΕΕ πάσχουν από χρόνια ηπατίτιδα Β, γεγονός που αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του ήπατος. Η ηπατίτιδα Β και η ηπατίτιδα C ευθύνονται για το 55 % περίπου των θανάτων από καρκίνο του ήπατος στην Ευρώπη.
Μόνον άτομα που έχουν εμβολιασθεί επιτυχώς ή έχουν αναπτύξει αντισώματα έναντι του αντιγόνου επιφανείας (anti-HBs) μετά από λοίμωξη είναι άνοσα.
Ποιοι διατρέχουν υψηλότερο κίνδυνο να νοσήσουν από ηπατίτιδα Β
Αν και ο καθένας μπορεί να μολυνθεί από τον ιό της ηπατίτιδας Β, οι παρακάτω ομάδες διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο:
• Όσοι έχουν σεξουαλικές επαφές με άτομα με ηπατίτιδα Β.
• Τα άτομα που κάνουν ενέσιμη χρήση ναρκωτικών ουσιών ή μοιράζονται βελόνες, σύριγγες και άλλα μέσα χρήσης.
• Τα βρέφη που γεννιούνται από μητέρες με ηπατίτιδα Β.
• Τα άτομα που ζουν με κάποιον που πάσχει από ηπατίτιδα Β.
• Ορισμένες ομάδες ασθενών, όπως οι διαβητικοί ή τα άτομα που υποβάλλονται σε αιμοκάθαρση.
• Οι εργαζόμενοι στον τομέα της υγείας που εκτίθενται σε αίμα.
Αίτια
Η ηπατίτιδα Β προκαλείται από τον ιό της ηπατίτιδας Β, ο οποίος μεταδίδεται μέσω της επαφής με μολυσμένα σωματικά υγρά.
Η πλειονότητα των μολύνσεων επέρχονται μέσω της επαφής με μολυσμένο αίμα, αλλά το σπέρμα, το σάλιο και οι κολπικές εκκρίσεις μπορούν επίσης να είναι μολυσματικά.
Συμπτώματα
Η λοίμωξη από τον ιό συχνά δεν προκαλεί συμπτώματα στους ενήλικες και συνήθως περνά μέσα σε λίγους μήνες χωρίς θεραπεία. Στις περιπτώσεις οξείας λοίμωξης εμφανίζονται τα ακόλουθα συμπτώματα:
• Ίκτερος (κιτρίνισμα του δέρματος ή του λευκού τμήματος των ματιών).
• Σκουρόχρωμα ούρα.
• Γενική αίσθηση αδιαθεσίας, κόπωση, εξάντληση.
• Απώλεια όρεξης.
• Κοιλιακή δυσφορία.
• Ναυτία.
• Έμετος.
• Πυρετός.
Διάγνωση
Η διάγνωση της χρόνιας λοίμωξης από τον ιό της ηπατίτιδας Β με ειδικές εξετάσεις αίματος, οι οποίες ανιχνεύουν μια πρωτεΐνη του ιού που ονομάζεται Αυστραλιανό αντιγόνο.
Θεραπεία
Η ηπατίτιδα Β μπορεί να αντιμετωπιστεί με αντιιικά φάρμακα. Η χρήση συνδυασμού αντι-ιικών φαρμάκων έχει συμβάλει σημαντικά στην αντιμετώπιση της ιογενούς ηπατίτιδας Β στους πάσχοντες ασθενείς.
Η χρόνια ηπατίτιδα Β συχνά απαιτεί μακροχρόνια ή δια βίου θεραπεία και τακτική ιατρική παρακολούθηση.
Πρόληψη
Ο εμβολιασμός έναντι της ηπατίτιδας Β είναι ο πιο αποτελεσματικός τρόπος πρόληψης της λοίμωξης, έχει συμπεριληφθεί στο Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμού της χώρας μας και θα πρέπει να ξεκινά από την πρώτη βρεφική ηλικία.
Ένδειξη εμβολιασμού έχουν επίσης άτομα που ανήκουν σε ομάδες υψηλού κινδύνου που είναι οι εξής:
• Εργαζόμενοι σε νοσηλευτικά ιδρύματα (ιατροί, νοσηλευτές, προσωπικό εργαστηρίων, φοιτητές ιατρικών επαγγελμάτων).
• Οδοντίατροι και βοηθητικό προσωπικό σε άμεση επαφή με ασθενείς.
• Προσωπικό και τρόφιμοι ιδρυμάτων για άτομα με νοητική υστέρηση.
• Προσωπικό Κέντρων Υποδοχής προσφύγων και μεταναστών, φυλακισμένοι κα προσωπικό φυλακών σε στενή επαφή με άτομα υψηλού κινδύνου (π.χ. χρήστες ενδοφλεβίων εξαρτησιογόνων ουσιών).
• Ασθενείς σε αιμοκάθαρση ή πολυμεταγγιζόμενοι και γενικά προεγχειρητικά, αν η επέμβαση απαιτεί μεγάλο αριθμό μεταγγίσεων.
• Άτομα με σακχαρώδη διαβήτη.
• Άτομα σε στενή επαφή (σεξουαλική ή ενδοοικογενειακή) με φορείς του ιού.
• Ομοφυλόφιλοι, εκδιδόμενα άτομα, χρήστες ενδοφλεβίων εξαρτησιογόνων ουσιών.
• Άτομα με πολλαπλούς ερωτικούς συντρόφους ιδιαίτερα αν έχουν άλλο σεξουαλικώς μεταδιδόμενο νόσημα.
• Ταξιδιώτες σε χώρες υψηλής ενδημικότητας.
• Χρόνιοι ηπατοπαθείς (εκτός ηπατίτιδας Β).
• Ασθενείς που πρόκειται να υποβληθούν σε μεταμόσχευση οργάνων ή ιστών.
• Έγκυες γυναίκες εάν υπάρχει αυξημένος κίνδυνος λοίμωξης.
