Η προστατίτιδα είναι μια φλεγμονή του αδένα προστάτη, ένας αδένας που βρίσκεται κάτω από την ουροδόχο κύστη στους άνδρες. Επηρεάζει τους άνδρες όλων των ηλικιών, αλλά είναι πιο συχνή στην ηλικία των 40 -50 ετών. Στις περισσότερες περιπτώσεις εκδηλώνεται με πόνο ή δυσκολία στην ούρηση. Η προστατίτιδα δεν είναι μια μορφή καρκίνου του προστάτη ούτε και αυξάνει τον κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου του προστάτη.
Ανάλογα με τα συμπτώματα και την προέλευσή τους υπάρχουν 4 βασικοί τύποι προστατίτιδας:
- Η οξεία βακτηριακή προστατίτιδα. Προκαλείται από κοινά στελέχη βακτηρίων. Τα συμπτώματα ξεκινούν αιφνιδίως, συνοδεύονται από πυρετό, ρίγη, ναυτία, αδυναμία ούρησης και εμετό και σε πολλές περιπτώσεις απαιτείται νοσηλεία με ενδοφλέβια αντιβιοτική θεραπεία.
- Η χρόνια βακτηριακή προστατίτιδα. Προκαλείται από βακτήρια και τα συμπτώματά της δεν είναι τόσο σοβαρά όσο της οξείας βακτηριακής προστατίτιδας. Εμφανίζεται συχνά στο πλαίσιο επαναλαμβανόμενων λοιμώξεων του ουροποιητικού συστήματος και διαρκεί περισσότερο από τρεις μήνες.
- Η χρόνια μη βακτηριακή προστατίτιδα. Είναι η πιο κοινή μορφή προστατίτιδας και εκδηλώνεται κυρίως με πυελικό άλγος. Τα αίτια της είναι αδιευκρίνιστα, αλλά έχει αποδειχθεί ότι δεν προκαλείται από βακτηριακή λοίμωξη. Εμφανίζεται συνήθως σε νεότερους άνδρες.
- Η ασυμπτωματική φλεγμονώδης προστατίτιδα. Αυτός ο τύπος προστατίτιδας δεν παρουσιάζει εμφανή συμπτώματα, με αποτέλεσμα να καθυστερεί η διάγνωση. Συνήθως διαγιγνώσκεται τυχαία, μετά από μια βιοψία προστάτη. Τα αίτιά της είναι άγνωστα.
Συμπτώματα
Τα συμπτώματα της προστατίτιδας μπορεί να ξεκινήσουν αιφνιδίως ή και σταδιακά. Τα βασικότερα είναι:
- Συχνουρία – Δυσουρία – Νυχτουρία
- Αίσθημα καύσου κατά την ούρηση
- Επιτακτική ανάγκη για συχνή ούρηση μέρα και νύχτα
- Αίσθημα ατελούς κένωσης της ουροδόχου κύστης
- Δυσκολία έναρξης ή διακοπής της ούρησης
- Αδύναμη ή αργή ροή ούρων
- Θολά ούρα
- Αιματουρία
- Πόνος στην κοιλιά και χαμηλά στη μέση
- Πόνος στο περίνεο
- Πόνος στους όρχεις ή στη βουβωνική χώρα
- Διαταραχές στη στύση
- Πόνος κατά τη σεξουαλική επαφή
- Πρόωρη ή/και επώδυνη εκσπερμάτιση
- Έκκριση υγρών
- Αίσθημα βάρους στο περίνεο, την περιοχή ανάμεσα στους όρχεις και τον πρωκτό
- Πυρετός και ρίγη όταν η προστατίτιδα είναι οξεία
- Υπογόνιμο σπέρμα
- Υποτροπιάζουσες λοιμώξεις του ουροποιητικού συστήματος
- Υπερπλασία του προστάτη
- Ψυχολογική επιβάρυνση του ασθενούς
Αίτια
Το βασικό αίτιο που προκαλεί την οξεία βακτηριακή προστατίτιδα είναι η βακτηριακή λοίμωξη του ουροποιητικού συστήματος. Πιο συχνά εντοπίζονται τα βακτήρια E.coli, Klebsiella και Proteus. Ως αιτιολογικοί παράγοντες θεωρούνται επίσης διάφοροι μικροοργανισμοί όπως τα χλαμύδια, το ουρεόπλασμα και το μυκόπλασμα.
Η χρόνια βακτηριακή προστατίτιδα συνήθως προκαλείται από τα ίδια βακτήρια που προκαλούν και την οξεία βακτηριακή προστατίτιδα. Συχνά υπάρχει χρόνια λοίμωξη των ούρων τα οποία παλινδρομούν στον προστάτη και προκαλούν την προστατίτιδα.
Σύμφωνα με έρευνες, υπάρχουν ορισμένοι παράγοντες κινδύνου που φαίνεται να παίζουν κάποιο ρόλο στην ανάπτυξη φλεγμονής του προστάτη. Οι κυριότεροι είναι:
- Η ηλικία ( νέοι και μεσήλικες )
- Η κληρονομικότητα
- Ένας τραυματισμός στην περιοχή της πυέλου
- Η αύξηση του μεγέθους του προστάτη
- Η βιοψία προστάτη ή μια χειρουργική επέμβαση
- Μια μόλυνση στην ουρήθρα ή στην ουροδόχο κύστη
- Η απόφραξη της ουροδόχου κύστης
- Το κάπνισμα
- Η υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ
- Η καθιστική ζωή
- Ο σακχαρώδης διαβήτης
- Ο καθετηριασμός της ουροδόχου κύστης
- Η παρατεταμένη σεξουαλική αποχή
- Η σεξουαλική επαφή χωρίς προστασία
- Οι διαταραχές του εντερικού συστήματος και του πρωκτού (δυσκοιλιότητα, αιμορροΐδες)
- Λοίμωξη από HIV/AIDS
Διάγνωση
Η διάγνωση της προστατίτιδας είναι δύσκολη γιατί τα συμπτώματα διαφέρουν σημαντικά από άνδρα σε άνδρα. Πολλοί ασθενείς παραμένουν αδιάγνωστοι για χρόνια, παρά τις τακτικές επισκέψεις στον ουρολόγο τους. Ανάλογα με τον τύπο της προστατίτιδας, η διάγνωση θα βασιστεί σε κάποιες βασικές εξετάσεις που περιλαμβάνουν:
– Ιστορικό του ασθενούς
– Ουρολογικό και αιματολογικό έλεγχο
– Εξέταση Stamey-Meares
– Δακτυλική εξέταση του προστάτη
– Ουρομετρικό έλεγχο
– Υπερηχογράφημα Νεφρών, Ουροδόχου κύστης, Προστάτη, Ορχεων
– Διορθικό Υπερηχογράφημα προστάτη
– Καλλιέργεια προστατικού υγρού/σπέρματος
– Τρίπλεξ πεικών αρτηριών
– Σπερμοδιάγραμμα & Ορμονολογικός έλεγχος
– Ουρηθροκυστεοσκόπηση
Θεραπεία
Ανάλογα με τον τύπο της προστατίτιδας, η θεραπευτική αντιμετώπιση μπορεί να είναι συντηρητική, φαρμακευτική ή και χειρουργική σε κάποιες ειδικές περιπτώσεις. Η φαρμακευτική θεραπεία είναι αυστηρά εξατομικευμένη και συχνά χρειάζεται συνδυασμός θεραπειών ώστε να υποχωρήσουν τα συμπτώματα και να βελτιωθεί η ποιότητα ζωής του ασθενούς.
Εάν κριθεί αναγκαίο, και ανάλογα με τη βαρύτητα των συμπτωμάτων, ο γιατρός μπορεί να χορηγήσει αντιβιοτικά, παυσίπονα, μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη, μυοχαλαρωτικά, φάρμακα που βελτιώνουν τη ροή των ούρων και τη συχνουρία, φάρμακα για στυτική δυσλειτουργία, αντικαταθλιπτικά καθώς και νευροληπτικά φάρμακα σε ασθενείς με χρόνιους πόνους.
Συμπληρωματικά με τις θεραπείες ο ασθενής θα πρέπει:
- Να αποφεύγει το κάπνισμα, το αλκοόλ, τα ανθρακούχα ποτά και τον καφέ, γιατί ερεθίζουν την ουροδόχο κύστη
- Να καταναλώνει μεγάλη ποσότητα νερού
- Να υιοθετήσει μια υγιεινή διατροφή
- Να αποφεύγει την κατανάλωση υδατανθράκων και ιδιαίτερα την ζάχαρη
- Να αποφεύγει τα πικάντικα και όξινα φαγητά
- Να έχει μια ήπια φυσική δραστηριότητα
- Να αποφεύγει να κάθεται για μεγάλο χρονικό διάστημα
- Να αποφεύγει το ποδήλατο ή οποιαδήποτε άλλη δραστηριότητα που μπορεί να προκαλέσει πίεση στο περίνεο
