Η σχιζοφρένεια είναι μια σοβαρή και χρόνια ψυχική διαταραχή που χαρακτηρίζεται από σοβαρή διάσπαση της προσωπικότητας και απώλεια επαφής με την πραγματικότητα.
Χαρακτηρίζεται από παραισθήσεις, αυταπάτες, απουσία συναισθημάτων, αδυναμία προγραμματισμού ενεργειών, στερεοτυπική σκέψη, απόσυρση σε έναν φανταστικό εσωτερικό κόσμο.
Το άτομο που πάσχει δεν έχει επίγνωση της ασθένειάς του με αποτέλεσμα να δυσκολεύεται να αποδεχθεί τη διάγνωση και να συμμορφωθεί με τη φαρμακευτική θεραπεία. Θεωρείται η σοβαρότερη ψυχιατρική διαταραχή καθώς συνδέεται με σημαντική έκπτωση της λειτουργικότητας του ατόμου στους περισσότερους τομείς της καθημερινής ζωής .
Συμπτώματα
- Παραισθήσεις / Ψειδαισθήσεις
- Παράλογες σκέψεις και ιδέες
- Διαταραχή στο λόγο και στις γνωστικές λειτουργίες
- Διαταραχές συμπεριφοράς
- Διέγερση και ψυχοκινητικές διαταραχές
- Διαταραχή στο συναίσθημα
Αίτια
Τα αίτια της σχιζοφρένειας και οι παράγοντες που προκαλούν ή επιταχύνουν τις οξείες φάσεις παραμένουν ελάχιστα κατανοητέ Τα αίτια της σχιζοφρένειας δεν είναι σαφώς εντοπισμένα και κατά καιρούς έχουν διατυπωθεί διάφορες υποθέσεις όπως:
Τα αίτια της σχιζοφρένειας και οι παράγοντες που προκαλούν ή επιταχύνουν τις οξείες φάσεις παραμένουν ελάχιστα γνωστές. Τα πιθανότερα αίτια θεωρούνται η κληρονομικότητα ( σε ποσοστό 60%-80%), οι περιβαλλοντικοί παράγοντες, η παθοφυσιολογία του πάσχοντα και οι κοινωνικοί παράγοντες.
Διάγνωση
Η διάγνωση της σχιζοφρένειας δεν είναι μια εύκολη διαδικασία. Η διάγνωση στηρίζεται στο ιστορικό του ασθενή και στην εξέταση των ψυχικών λειτουργιών και ολοκληρώνεται με βάση τα επίσημα διαγνωστικά κριτήρια. Ιδιαίτερα σημαντικός είναι ο αιματολογικός έλεγχος και η απεικόνιση του εγκεφάλου προκειμένου να αποκλειστούν άλλες νόσοι που προκαλούν παρόμοια συμπτώματα (π.χ. όγκοι, θυρεοειδοπάθειες, αγγειακές διαταραχές, λοιμώξεις, κ.α.)
Τέλος ο γιατρός αξιολογεί και τη πιθανότητα ύπαρξης άλλης ψυχιατρικής διαταραχής, η συμπτωματολογία της οποίας «μιμείται» εκείνη της σχιζοφρένειας (πχ. κατάθλιψη με ψυχωτικά στοιχεία, διπολική διαταραχή, ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή).
Θεραπεία
Η σχιζοφρένεια αντιμετωπίζεται συνήθως με αντιψυχωσικά φάρμακα που προλαμβάνουν τις οξείες φάσεις ή μειώνουν την ένταση των συμπτωμάτων σε συνδυασμό με ψυχοθεραπεία. Σε πιο σοβαρές περιπτώσεις, όταν ο γιατρός κρίνει ότι το άτομο είναι επικίνδυνο για τον εαυτό του ή τους άλλους, συστήνει τη νοσηλεία, ακόμη και χωρίς τη συγκατάθεση του πάσχοντα τους άλλους. Η θεραπεία της σχιζοφρένειας είναι δια βίου και επιτυγχάνει τη διαρκή ύφεση στο ένα τρίτο των ασθενών. Η μη συμμόρφωση του ασθενούς στη θεραπεία αποτελεί την κύρια αιτία υποτροπής της νόσου.
