ΣΚΟΛΙΩΣΗ

Η σκολίωση είναι μια πάθηση κατά την οποία η σπονδυλική στήλη εμφανίζει μια πλάγια απόκλιση, σχηματίζοντας το σχήμα «S» ή «C». Συγκεκριμένα, παρατηρείται μόνιμη πλάγια κύρτωση είτε όλης της σπονδυλικής στήλης είτε μέρους αυτής, ενώ ταυτόχρονα εμφανίζει και στροφή των εμπλεκομένων σπονδύλων.

Η πάθηση εμφανίζεται περίπου στο 2-3 % του παγκόσμιου πληθυσμού, με μεγαλύτερη συχνότητα εμφάνιση σε κορίτσια. Η σκολίωση μπορεί να εμφανιστεί σε οποιαδήποτε ηλικία (βρεφική, νηπιακή, παιδική, εφηβική, ενήλικη).

Οι βασικές μορφές σκολίωσης είναι:

• Ιδιοπαθής εφηβική, η οποία είναι η πιο συνηθισμένη μορφή της σκολίωσης. Εμφανίζεται κυρίως στην εφηβική ηλικία και εξελίσσεται κατά την φάση της ταχείας ανάπτυξης της εφηβείας.

• Συγγενής, η οποία δημιουργείται κατά της πρώτες εβδομάδες τις εμβρυϊκής ζωής.

• Νευρομυϊκή, η οποία δημιουργείται από παθήσεις του νευρικού ή μυϊκού συστήματος.

• Εκφυλιστική ενηλίκων, η οποία αναπτύσσεται αργότερα στη ζωή, είτε εξ αρχής, είτε ως εξέλιξη σκολίωσης που υπήρχε από την παιδική ηλικία.

Αίτια

Το 90% των περιπτώσεων, η σκολίωση είναι ιδιοπαθής και αγνώστου αιτιολογίας. Πολλές μελέτες ωστόσο αποδίδουν την σκολίωση σε κληρονομικούς, γενετικούς και αναπτυξιακούς παράγοντες.

Συμπτώματα

Η σκολίωση στα αρχικά της στάδια συνήθως δεν προκαλεί συμπτώματα εκτός από την παραμόρφωση η οποία και αυτή είναι ορατή μόνο στην ακτινογραφία.

Σε μεταγενέστερο στάδιο τα κύρια συμπτώματα της είναι:

• Ώμοι, μέση ή γοφοί που φαίνονται ανομοιόμορφοι.

• Άνισο ύψος στους ώμους.

• Ασυμμετρία στη μέση.

• Δυσκαμψία της πλάτης.

• Εξόγκωμα στην πλάτη (ιδιαίτερα όταν το παιδί σκύβει προς τα εμπρός).

• Τα πλευρά προεξέχουν περισσότερο στη μία πλευρά του σώματος.

• Ορατή καμπύλη στη σπονδυλική στήλη.

• Πόνος και μουδιάσματα στη μέση ή την πλάτη ειδικά μετά από άσκηση.

• Αλλαγές στο βάδισμα.

• Τα ρούχα δεν “πέφτουν” σωστά στο σώμα.

• Δυσκολία στην αναπνοή σε σπάνιες και προχωρημένες περιπτώσεις.

Διάγνωση

Η διάγνωση της σκολίωσης περιλαμβάνει φυσική εξέταση και ακτινογραφικό έλεγχο της σπονδυλικής στήλης που θα δείξει την παρουσία και τον βαθμό των κυρτωμάτων. Σε πιο ειδικές περιπτώσεις, ο ορθοπεδικός μπορεί να ζητήσει  πρόσθετες εξετάσεις όπως Μαγνητική Τομογραφία (MRI) ή Αξονική Τομογραφία (CT) για πιο λεπτομερή αξιολόγηση.

Θεραπεία

Η αντιμετώπιση της σκολίωσης καθορίζεται κυρίως από τον βαθμό παραμόρφωσης της σπονδυλικής στήλης, η οποία μετρείται σε μοίρες (γωνία Cobb) και το στάδιο ανάπτυξης του παιδιού.

Όταν υπάρχει καμπυλότητα μεταξύ 10 και 25 μοιρών, η σκολίωση αντιμετωπίζεται με συντηρητική αγωγή όπως τακτικά ραντεβού στον ορθοπεδικό και φυσικοθεραπείες.

Όταν υπάρχει καμπύλη μεταξύ 25 έως 40 μοιρών, ο ορθοπεδικός θα συστήσει τη χρήση ενός κηδεμόνα κορμού. Σκοπός του κηδεμόνα κορμού δεν είναι να προσφέρει πλήρη διόρθωση της σκολίωσης αλλά κυρίως να περιορίσει την επιδείνωση των κυρτωμάτων και να αποτρέψει την ανάγκη για χειρουργική επέμβαση.

Σε ένα πολύ μικρό ποσοστό,  όταν το μέγεθος της σκολίωσης είναι μεγαλύτερο από 45 μοίρες και μπορεί να επηρεάσει τόσο την αναπνευστική όσο και την καρδιακή λειτουργία, η αντιμετώπιση είναι χειρουργική (σπονδυλοδεσία).