Το σύνδρομο αιφνίδιου βρεφικού θανάτου (SIDS) είναι ο ξαφνικός θάνατος ενός βρέφους ηλικίας έως ενός έτους, με τα αίτια του θανάτου να παραμένουν αδιευκρίνιστα μετά τη νεκροψία-νεκροτομή.
Οι περισσότερες περιπτώσεις αιφνίδιου βρεφικού θανάτου συμβαίνουν κατά τη διάρκεια του ύπνου, χωρίς να έχει υπάρξει προηγουμένως κάποια ένδειξη ότι το βρέφος αντιμετωπίζει κάποιο πρόβλημα υγείας.
Είναι η σημαντικότερη αιτία θανάτου βρεφών ηλικίας 1 μηνός έως 1 έτους με τη μέγιστη επίπτωση μεταξύ 2-4 μηνών. Εκτιμάται ότι, περίπου το 90% των αιφνίδιων βρεφικών θανάτων συμβαίνει σε μωρά κάτω των 6 μηνών.
Αίτια
Τα ακριβή αίτια του αιφνίδιου βρεφικού θανάτου παραμένουν άγνωστα. Ωστόσο, έχουν εντοπιστεί ορισμένοι παράγοντες που έχει βρεθεί ότι σχετίζονται με αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης αιφνίδιου βρεφικού θανάτου. Η αποφυγή αυτών των επιβαρυντικών παραγόντων έχει σαν αποτέλεσμα τη μειωμένη πιθανότητα εμφάνισης του συνδρόμου αιφνίδιου βρεφικού θανάτου.
Οι κυριότεροι από αυτούς τους παράγοντες είναι:
• Βρέφος σε κρίσιμη περίοδο ανάπτυξης κάτω των έξι μηνών.
• Διαταραχές του εγκεφαλικού στελέχους.
• Οι λοιμώξεις κατά την εγκυμοσύνη.
• Το φύλο του παιδιού (μεγαλύτερος κίνδυνος για τα αγόρια).
• Η προωρότητα ή το χαμηλό βάρος γέννησης.
• Η μικρή ηλικία της μητέρας (κάτω των 20 ετών).
• Κάπνισμα της μητέρας κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης και μετά τον τοκετό.
• Η λήψη ουσιών και οινοπνεύματος από την μητέρα.
• Η πρηνής ή πλάγια θέση ύπνου του βρέφους.
• Η υπερθέρμανση του βρέφους, είτε φορώντας του πολλά ρούχα και σκεπάσματα, είτε με την υπερβολική θέρμανση του βρεφικού δωματίου.
• Κοινή χρήση κρεβατιού με γονείς.
• Το θετικό οικογενειακό ιστορικό (π.χ. ιστορικό αιφνιδίου θανάτου σε αδελφάκι).
• Τα χαμηλό κοινωνικό και οικονομικό επίπεδο της οικογένειας.
Συμπτώματα
Το σύνδρομο αιφνίδιου βρεφικού θανάτου συμβαίνει αιφνίδια και αναπάντεχα, κυρίως την ώρα που το μωρό κοιμάται, χωρίς κανένα απολύτως προειδοποιητικό σημάδι.
Διάγνωση
Ο γιατρός θα κάνει αυτοψία sτο χώρο που βρέθηκε νεκρό το μωρό και θα μελετήσει το ιατρικό του ιστορικό. Πριν καταλήξει στη διάγνωση του συνδρόμου αιφνίδιου βρεφικού θανάτου θα πρέπει να αποκλείσει τις ακόλουθες αιτίες θανάτου:
• Κακοποίηση του βρέφους.
• Δυστύχημα.
• Το βρέφος να έπασχε από κάποια ασθένεια, όπως καρδιακά προβλήματα ή κάποιο μεταβολικό νόσημα.
Μετά τη νεκροψία-νεκροτομή και εφόσον αποκλειστούν οι πιο πάνω πιθανές αιτίες θανάτου, τότε ο γιατρός θα καταλήξει στη διάγνωση του αιφνίδιου βρεφικού θανάτου.
Μέτρα πρόληψης για τον περιορισμό του αιφνίδιου βρεφικού θανάτου
• Η Αμερικανικής Ακαδημίας Παιδιατρικής (ΑΑΡ) συστήνει τα ακόλουθα μέτρα πρόληψης για ένα ασφαλές περιβάλλον ύπνου για βρέφη μέχρι ενός έτους:
• Μέχρι τη συμπλήρωση του πρώτου έτους ζωής, τα βρέφη πρέπει να κοιμούνται πάντοτε σε ύπτια θέση για όλες τις ώρες του ύπνου.
• Τα βρέφη πρέπει να τοποθετούνται σε κούνια με σκληρό και σταθερό στρώμα, το οποίο πρέπει να καλύπτεται από λεπτό σεντόνι καλά προσαρμοσμένο και σχεδιασμένο για το συγκεκριμένο στρώμα.
• Σύμφωνα με μελέτες, ο θηλασμός φαίνεται ότι μειώνει τον κίνδυνο τον κίνδυνο αιφνίδιου βρεφικού θανάτου πάνω από 50%, ειδικά σε βρέφη που θηλάζουν αποκλειστικά κατά τη διάρκεια των πρώτων 6 μηνών.
• Η χρήση της πιπίλας κατά τη διάρκεια του ύπνου αυξάνει την ικανότητα αφύπνισης και μειώνει τον κίνδυνο αιφνίδιου βρεφικού θανάτου.
• Αποφυγή υπερθέρμανσης του υπνοδωματίου και αποφυγή κάλυψης της κεφαλής του παιδιού.
• Αποφυγή ύπνου σε περιβάλλον με τσιγάρα, αλκοόλ και ναρκωτικά.
• Τα βρέφη θα πρέπει να κοιμούνται στο ίδιο δωμάτιο των γονιών, κοντά στο κρεβάτι τους αλλά ΟΧΙ στο ίδιο κρεβάτι, τουλάχιστον τους πρώτους 6-12 μήνες.
• Μην τοποθετείτε μαλακά αντικείμενα, όπως μαξιλάρια, κουβέρτες ή πάντες στο κρεβατάκι του βρέφους.
