Οδηγίες προς τους γονείς για τα χριστουγεννιάτικα παιχνίδια, δίνει το Κέντρο Προστασίας Καταναλωτών (ΚΕ.Κ.ΠΑ.).
Για τα παιδικά παιχνίδια, όπως επισημαίνει το ΚΕ.Κ.ΠΑ., υπάρχει τόσο εθνική όσο και ευρωπαϊκή νομοθεσία. Η νομοθεσία καθορίζει, για το σύνολο των παιδικών παιχνιδιών, τις βασικές προδιαγραφές και απαιτήσεις ασφαλείας, που πρέπει αυτά να πληρούν, για να μπορούν να διατίθενται, στην αγορά. Ειδικότερα:
-Τα παιχνίδια και τα μέρη τους, όπως και τα στηρίγματά τους πρέπει να έχουν την απαιτούμενη αντοχή, για να μη σπάζουν, να μην παραμορφώνονται και τραυματίζουν τα παιδιά.
-Οι ακμές, οι προεξοχές, τα σχοινιά, τα καλώδια και τα στηρίγματα δεν πρέπει να τραυματίζουν τα παιδιά, όταν έρχονται, σε επαφή με αυτά, δηλαδή να μην είναι αιχμηρά.
-Τα παιχνίδια δεν πρέπει να παρουσιάζουν κίνδυνο στραγγαλισμού ή πνιγμού. Δηλαδή, δεν πρέπει να έχουν μακριά κορδόνια ή κομμάτια μικρότερα των 4,5 εκ., που αποσπώνται.
-Η συσκευασία των παιχνιδιών ή τα μέρη αυτής δεν πρέπει να παρουσιάζουν κίνδυνο στραγγαλισμού ή ασφυξίας. Δηλαδή, οι διαστάσεις τους ή το σχήμα τους να είναι τέτοια, που να μη χωρούν, στο στόμα και να μην εγκλωβίζονται, σε αυτό.
-Τα παιχνίδια νερού πρέπει να εξασφαλίζουν πλευστότητα και στήριξη.
-Τα παιδικά αντισκοινάκια, πρέπει να έχουν έξοδο, που να ανοίγει, εύκολα, από μέσα.
-Τα παιχνίδια, που παρέχουν δυνατότητα κίνησης, πρέπει να διαθέτουν μηχανισμό φρένων, που επιτρέπει το σταμάτημα, χωρίς κίνδυνο εκτίναξης.
-Τα παιχνίδια, που εκτοξεύονται (βέλη, μπαλάκια κ.λπ.), δεν πρέπει να προκαλούν τραυματισμό του χρήστη ή κάποιου τρίτου.
-Σε καμία επιφάνεια παιχνιδιού, που έχει πρόσβαση το παιδί, δεν πρέπει να αναπτύσσονται θερμοκρασίες, που μπορούν να προκαλέσουν εγκαύματα.
-Τα υγρά και τα αέρια, που περιέχονται, στα παιχνίδια, δεν πρέπει να αναπτύσσουν θερμοκρασίες ή πιέσεις τέτοιες, που να δημιουργούν διαρροές και να προκαλούν εγκαύματα ή τραυματισμούς.
-Οι θόρυβοι των παιχνιδιών δεν πρέπει να βλάπτουν την ακοή των παιδιών.
-Τα παιχνίδια δραστηριοτήτων δεν πρέπει να συνθλίβουν ή να παγιδεύουν μέρη του σώματος ή ρούχα των παιδιών, πρέπει να περιορίζουν τον κίνδυνο πτώσης, πρόσκρουσης και πνιγμού και να είναι κατασκευασμένα να αντέχουν βάρος ανάλογο, με τον αριθμό των παιδιών, που τα χρησιμοποιούν.
-Τα παιχνίδια δεν πρέπει να καίγονται, αμέσως μόλις εκτεθούν, σε φλόγα, και να μην αρπάζουν, εύκολα, φωτιά, και σε περίπτωση, που αναφλεγούν να μη διαδίδουν τη φλόγα, γρήγορα και να μην καίγονται τα ίδια, γρήγορα.
-Τα παιχνίδια (εκτός από την κάψουλα επίκρουσης) δεν πρέπει να είναι εκρηκτικά.
-Τα χημικά παιχνίδια δεν πρέπει να περιέχουν ουσίες, ή μείγματα, που όταν αναμειχθούν, μεταξύ τους ή με άλλες ουσίες, μπορούν να εκραγούν ή να δημιουργήσουν εκρηκτικά μείγματα αερίων ή ατμών.
-Τα τμήματα των παιχνιδιών, που είναι προσβάσιμα, στα παιδιά, δεν πρέπει να περιέχουν, σε συγκεντρώσεις μεγαλύτερες, από τα όρια, που έχει θέσει η Ε.Ε., χημικές ουσίες, που έχουν ταξινομηθεί, ως καρκινογόνες, μεταλλαξιογόνες ή τοξικές, για την αναπαραγωγή
-Τα παιχνίδια δεν πρέπει να περιέχουν καμία από τις χημικές ουσιες, που η Ε.Ε. έχει απαγορεύσει.
-Τα οσφρητικά παιχνίδια, τα σετ καλλυντικών και τα παιχνίδια γεύσεων, που περιέχουν αρωματικές ουσίες, απαγορεύεται να χρησιμοποιούνται, από παιδιά, κάτω των 3 ετών.
-Τα ηλεκτρικά παιχνίδια, πρέπει να λειτουργούν με τάση μικρότερη των 24 V με συνεχές ρεύμα ή με το ισοδύναμό του εναλλασσόμενο.
-Τα μέρη των ηλεκτρονικών παιχνιδιών, που έρχονται, σε επαφή, με πηγές ηλεκτρικής ενέργειας και τα καλώδιά τους πρέπει να είναι καλά μονωμένα.
-Τα ηλεκτρικά παιχνίδια δεν πρέπει να ανεβάζουν θερμοκρασίες, που να προκαλούν εγκαύματα.
-Τα ηλεκτρικά παιχνίδια πρέπει να παρέχουν προστασία, από κίνδυνο πυρκαγιάς.
Τα ηλεκτρικά παιχνίδια πρέπει να κατασκευάζονται, έτσι, ώστε να περιορίζονται τυχόν ακτινοβολίες (π.χ. ηλεκτρομαγνητικές), από τη χρήση τους.
-Τα ηλεκτρικά παιχνίδια, με ηλεκτρονικό σύστημα ελέγχου, πρέπει να λειτουργούν, με ασφάλεια, ακόμη και αν παρουσιάσουν βλάβη, στο σύστημα ελέγχου.
-Τα παιχνίδια δεν πρέπει να παρουσιάσουν κανένα κίνδυνο τραυματισμού δέρματος ή ματιών, από λέιζερ ή άλλες ακτινοβολίες.
-Τα παιχνίδια πρέπει να ανταποκρίνονται στις σωστές συνθήκες υγιεινής και καθαριότητας, ώστε να αποφεύγονται οι κίνδυνοι λοιμώξεων, ασθενειών και μολύνσεων. Ειδικά τα πάνινα παιχνίδια, για τα παιδιά κάτω των 3 ετών, πρέπει να μπορούν να πλένονται, εκτός εάν περιέχουν μηχανισμό.
Το ΚΕ.Π.ΚΑ. ενόψει της περιόδου των Χριστουγέννων, απευθύνεται στους γονείς και τους συμβουλεύει για όλα όσα πρέπει να προσέχουν όταν αγοράζουν παιχνίδια. Ειδικότερα:
-Επειδή, τα δείγματα παιχνιδιών, στα οποία διενεργούνται οι απαραίτητοι έλεγχοι και δοκιμές, είναι ελάχιστα, σε σχέση, με το μεγάλο αριθμό παιχνιδιών, που κυκλοφορεί, στην αγορά, ας είμαστε ιδιαίτερα προσεκτικοί, στις ενδείξεις, που αναγράφονται, στις συσκευασίες των παιχνιδιών:
-Ελέγχουμε, αν στη συσκευασία αναγράφονται τα στοιχεία του κατασκευαστή, του εντολοδόχου του ή του εισαγωγέα του παιχνιδιού. Είναι στοιχείο απαραίτητο, για να γνωρίζουμε την προέλευση του παιχνιδιού.
-Τα παιχνίδια, που αναφέρουν ότι προορίζονται, για παιδιά άνω των τριών (3) ετών, δεν πρέπει να τα αγοράζουμε, για μικρότερα παιδιά ή όταν, στο σπίτι, υπάρχει μικρότερο αδερφάκι.
Στα μαλακά παιχνίδια, που αγοράζουμε, προσέχουμε:
-Τις ενδείξεις, για την ηλικία.
-Το υλικό, από το οποίο είναι κατασκευασμένα τα παιχνίδια. Αποφεύγουμε, γενικά, τα παιχνίδια, που περιέχουν PVC ή φθαλικά. Η παραγωγή και εμπορία, στην ελληνική αγορά, κάθε είδους μαλακών μασητικών παιχνιδιών, από PVC, που προορίζονται, για παιδιά μέχρι 3 ετών, απαγορεύεται. Η μακροπρόθεσμη πρόσληψη τέτοιων προϊόντων προκαλεί βλάβες, στην ανθρώπινη υγεία. Ωστόσο, η χρήση του PVC συνεχίζεται, για παιχνίδια, που απευθύνονται, σε μεγαλύτερες ηλικίες.
-Παιχνίδια, με διαστάσεις κάτω των 4,5 εκ., που βρίσκονται, μέσα σε βρώσιμα προϊόντα (πατατάκια, σοκολάτες, γιαούρτια, δημητριακά, παγωτά, σοκολατένια αυγά κ.λ.π.) κυκλοφορούν, νόμιμα, στην Ε.Ε., για παιδιά άνω των 3 ετών. Τα παιχνίδια αυτά πρέπει να έχουν τη δική τους συσκευασία.
Επίσης, δεν επιτρέπεται το παιχνίδι να είναι ενσωματωμένο (κολλημένο), στο τρόφιμο και να πρέπει το παιδί να φάει το τρόφιμο, για να πάρει το παιχνίδι. Όμως, αρκετοί τραυματισμοί, από τέτοια προϊόντα, καταγράφονται, στην Ευρώπη και στη χώρα μας, κάθε χρόνο. Γι’ αυτό: Προσέχουμε, ιδιαίτερα, τα βρώσιμα προϊόντα, τα οποία περιέχουν παιχνίδια και παρακολουθούμε τα παιδιά μας, την ώρα, που καταναλώνουν τέτοια βρώσιμα προϊόντα και παίζουν, με τα παιχνίδια, που βρίσκονται, μέσα σ’ αυτά.
-Ελέγχουμε, αν το παιχνίδι, στη συσκευασία του, φέρει την ένδειξη “CE”. Σήμερα, όλα τα παιχνίδια, που κυκλοφορούν, στην Ενιαία Ευρωπαϊκή Αγορά, θα πρέπει να φέρουν την ένδειξη “CE”, κατά τρόπο ορατό και ανεξίτηλο. Αυτό σημαίνει ότι το προϊόν αυτό έχει συμμορφωθεί, προς τις ελάχιστες απαιτήσεις ασφαλείας, που ορίζονται, από την κοινοτική νομοθεσία.
Διαφήμιση παιχνιδιών
Η αγορά του παιχνιδιού πρέπει να γίνεται με κριτήρια την ηλικία, το φύλο, τις ανάγκες και τις ιδιαιτερότητες κάθε παιδιού. Ένα παιχνίδι πρέπει να καλλιεργεί τη δημιουργική φαντασία του παιδιού, να δίνει στο παιδί την ευκαιρία να αναπτύξει επιδεξιότητες, κοινωνικότητα, πνευματικές και σωματικές ικανότητες. Όλα αυτά είναι απαραίτητα, για τη δημιουργία της προσωπικότητας ενός παιδιού.
Τα παιδιά, είναι οι πιο άπειροι, από όλους τους καταναλωτές, διαθέτουν ελάχιστα, ζητούν περισσότερα. Είναι οι πιο κατάλληλοι, για να επηρεασθούν, από τις διαφημίσεις, που, κυριολεκτικά, τα βομβαρδίζουν, τις γιορτινές μέρες.
Τι μπορούμε να κάνουμε ως γονείς:
-Να εξηγήσουμε, στα παιδιά, τις χρησιμοποιούμενες διαφημιστικές μεθόδους: Να δείξουμε την επίδραση της μουσικής υπόκρουσης, κλείνοντας, τελείως, τον ήχο, στην τηλεόραση. Να δείξουμε πως ο ειδικός φωτισμός και τα κοντινά πλάνα υπερβάλλουν το μέγεθος, και την εμφάνιση του προϊόντος. Γι’ αυτό, μερικά παιχνίδια δεν είναι τόσο λαμπερά ή τόσο μεγάλα όσο τα βλέπουμε, στη διαφήμιση.
-Να εξηγήσουμε, την ψυχολογία του μάρκετινγκ και τι επιδιώκει ο διαφημιστής, με το μήνυμά του: Γιατί ένας όμορφος νέος, που οδηγεί σπορ αυτοκίνητο, φορά τζην παντελόνι συγκεκριμένης ακριβής μάρκας; Γιατί ένα όμορφο κορίτσι, που φορά μπικίνι, διαφημίζει ένα πανάκριβο αυτοκίνητο;
-Να εξηγήσουμε πως πρέπει να αντιλαμβάνεται ο καθένας μας τη φυσική έλξη, τη διασκέδαση, τη φιλία, και ότι οι διαφημιστές χρησιμοποιούν τις επιθυμίες αυτές, για να προωθήσουν αγαθά. Να διευκρινίσουμε ότι αυτές οι επιθυμίες είναι φυσιολογικές, αλλά η εντύπωση, που προσπαθούν να μας δημιουργήσουν οι διαφημιστές, ότι αγοράζοντας κάποιο προϊόν ικανοποιούμε αυτές τις επιθυμίες, είναι, εντελώς, λανθασμένη.
-Να δείξουμε στα παιδιά την αληθινή σημασία των λέξεων: Τα παιδιά έχουν την τάση να πιστεύουν ό,τι βλέπουν: Μια μάρκα προϊόντος είναι η “καλύτερη”, η “γλυκύτερη”, η “ταχύτερη”… Θα πρέπει να δώσουμε να καταλάβουν τις πραγματικές διαστάσεις των λέξεων, χωρίς υπερβολές.
Να μην παρασυρόμαστε, από την επιμονή των παιδιών να τους αγοράσουμε αυτό ή εκείνο το προϊόν, το οποίο, κατά τη γνώμη μας, δε θα ωφελήσει, πραγματικά, τις ανάγκες τους.
Βασικές συμβουλές
-Όταν ανοίξουμε το παιχνίδι, ελέγχουμε την κατάστασή του και αν έχουμε κάποια αμφιβολία, ως προς την αξιοπιστία του, ξανατοποθετούμε το παιχνίδι, στη συσκευασία του και το επιστρέφουμε, στον έμπορο.
-Αναζητούμε τυχόν συστάσεις του κατασκευαστή, όπως “να χρησιμοποιηθεί υπό την επίβλεψη ενηλίκου” και τις εφαρμόζουμε, κατά γράμμα.
-Διαβάζουμε, με προσοχή, τυχόν προειδοποιήσεις, που αναγράφονται στη συσκευασία και τις ακολουθούμε, απόλυτα.
-Ιδιαίτερη προσοχή απαιτείται, όταν τα παιδιά μας παίζουν, με παιχνίδια, που περιέχουν μαγνήτες.
-Διαβάζουμε τις οδηγίες χρήσης και τις οδηγίες συναρμολόγησης του παιχνιδιού και τα εξηγούμε, λεπτομερώς, στα παιδιά μας.
-Δεν πετάμε τα υλικά συσκευασίας. Φυλάσσουμε τις πληροφορίες, που αφορούν τον κατασκευαστή. Ενδέχεται να μας είναι χρήσιμες, σε περίπτωση παραπόνων.
-Εξηγούμε στο παιδί μας, εκτελώντας μια μικρή επίδειξη, τον τρόπο λειτουργίας του παιχνιδιού. Επισύρουμε την προσοχή του, στους ενδεχόμενους κινδύνους, εξηγώντας του τις κινήσεις ή τους χειρισμούς, που πρέπει να αποφύγει.
-Μετά τη χρησιμοποίηση του παιχνιδιού, ελέγχουμε την κατάστασή του. Αν παρουσιάζει κίνδυνο, μετά τη χρήση του, το τοποθετούμε σ’ ένα χώρο απροσπέλαστο, για το παιδί. Αν έχει υποστεί βλάβη, το επισκευάζουμε, όπως πρέπει, ή το πετάμε.
-Δεν αφήνουμε, ποτέ, ένα παιχνίδι, που έχει καταστεί επικίνδυνο, στο χέρι ενός αθώου παιδιού ή σε χώρο, που αυτό μπορεί να το φτάσει.
-Επιβλέπουμε το παιδί μας, την ώρα, που παίζει, με το καινούργιο του παιχνίδι. Η παρουσία μας μπορεί να προλάβει τυχόν ατύχημα.
-Απομακρύνουμε, από το παιδί μας, αμέσως, τις συσκευασίες των παιχνιδιών. Πλαστικές ταινίες, περιτυλίγματος, αφρός, συνδετήρες, κ.λπ. μπορεί να προκαλέσουν πνιγμό, σε ένα παιδί.
-Καταγγέλλουμε, στις αρμόδιες αρχές ή στο ΚΕ.Π.ΚΑ. περιπτώσεις ελαττωματικών ή επικίνδυνων παιχνιδιών, ώστε να προστατευτούν όλα τα παιδιά.
