Τι έδειξε η έρευνα του Ινστιτούτου Πολιτικής Υγείας για την ικανοποίηση του πληθυσμού από τα ιδιωτικά φαρμακεία

Από τον Χαράλαμπο Πετρόχειλο

Η αναγνώριση και η αποδοχή του ρόλου των φαρμακείων στην Πρωτοβάθμια Υγεία, όπως επίσης η διάθεση μέρους των λεγόμενων Φαρμάκων Υψηλού Κόστους ή Φαρμάκων Ειδικού Χειρισμού και βέβαια η αποφασιστικότερη αντιμετώπιση του μεγάλου και διαχρονικού προβλήματος των ελλείψεων φαρμάκων είναι τα βασικά αιτήματα των φαρμακοποιών απέναντι στη όποια νέα κυβέρνηση προκύψει από τις επερχόμενες εκλογές.

«Τα φαρμακεία απέδειξαν ότι έχουν να προσφέρουν πολλά ακόμη στον Έλληνα πολίτη και στον ασθενή. Ο Πανελλήνιος Φαρμακευτικός Σύλλογος έχει καταθέσει πρόταση για την ανάληψη υπηρεσιών πρόληψης και αναμένουμε από την όποια Κυβέρνηση αναδείξουν οι κάλπες, να αναγνωρίσει και να αποδεχθεί τον καθοριστικό αυτό ρόλο στην Πρωτοβάθμια Υγεία».

Τα παραπάνω ανέφερε ο πρόεδρος του Πανελληνίου φαρμακευτικού Συλλόγου κ. Απόστολος Βαλτάς, προλογίζοντας τη συνέντευξη τύπου κατά την οποία παρουσιάσθηκαν, η Έρευνα για την ικανοποίηση του κοινού από τις υπηρεσίες στα φαρμακεία, όπως αναλυτικά παρουσίασε ο Καθηγητής Πολιτικής Υγείας στο Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου κ. Κυριάκος Σουλιώτης και η Πρόταση για τις υπηρεσίες στα φαρμακεία από την επιστημονική ομάδα του ΠΦΣ (Ανδρέας Βίτσος, Κωνσταντίνος Λιάρας, Αθανάσιος Γουβάλας, Αντώνιος Γεωργακόπουλος, Παρασκευή Κορωνίδου)

Ο κ. Βαλτάς δεν παρέλειψε να αναφερθεί στο θέμα των Φαρμάκων Υψηλού Κόστους, η διακίνηση των οποίων από τα ιδιωτικά φαρμακεία θα αποτελέσει μια από τις σημαντικότερες διεκδικήσεις στην επομένη κυβέρνηση, τονίζοντας χαρακτηριστικά ότι δεν είναι δυνατόν να οδηγούνται σε ταλαιπωρία ασθενείς και οι συγγενείς τους προμηθευόμενοι τα φάρμακα από ελάχιστα σημεία κρατικών δομών ανά τη χώρα, επειδή κάποιες εταιρείες επιμένουν να κερδοσκοπούν. «Η επόμενη κυβέρνηση θα πρέπει να λύσει επιτέλους αυτό το διαχρονικό πρόβλημα. Τα φαρμακεία απέδειξαν ότι μπορούν να αποσυμφορήσουν το σύστημα για να καταργηθούν οι ουρές της ντροπής», είπε χαρακτηριστικά ο πρόεδρος του Π.Φ.Σ.  

Επίσης, έκανε αναφορά στο πρόβλημα των ελλείψεων φαρμάκων, αναφέροντας ότι έχει ζητηθεί από τον ΕΟΦ να επικαιροποιήσει και να συμπληρώσει την λίστα με τα φάρμακα για τα οποία απαγορεύονται οι εξαγωγές, αυστηροποιώντας παράλληλα τους ελέγχους στην εφοδιαστική αλυσίδα.

Σε σχέση με το θέμα αυτό ο κ. Βαλτάς αναφέρθηκε στην παρέμβαση του προέδρου της Ελληνικής Εταιρείας Παχυσαρκίας σε χθεσινή (Τρίτη 25 Απριλίου) τηλεοπτική εκπομπή για το σκεύασμα Ozempic αντικρούοντας τα λεγόμενα του και χαρακτηρίζοντάς ψευδέστατη την κατηγορία ότι φαρμακοποιοί  διαθέτουν ελεύθερα το σκεύασμα Ozempic χωρίς ιατρική συνταγή.

Όπως υποστήριξε ο κ. Βαλτάς τα όσα είπε ο Πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Παχυσαρκίας είχαν στόχο να καλύψουν τους συναδέλφους του την ίδια στιγμή που οι φαρμακοποιοί αγωνιούν για τις ανεκτέλεστες συνταγές των ασφαλισμένων και εκλιπαρούν τις φαρμακαποθήκες και την παραγωγό εταιρεία για τη διάθεση μεγαλύτερων ποσοτήτων του φαρμάκου ώστε να καλύψουν τις θεραπείες των ασθενών που πάσχουν από σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2 και που δυστυχώς έχουν διακοπεί.

Αυτό όμως που συμβαίνει είναι ότι ορισμένοι ιατροί καταστρατηγούν τα θεραπευτικά πρωτόκολλα και συνταγογραφούν ανεξέλεγκτα το συγκεκριμένο σκεύασμα όχι για τις εγκεκριμένες ενδείξεις του αλλά για τον έλεγχο του βάρους, επιρρίπτοντας την ευθύνη στους φαρμακοποιούς.

Το θέμα για τον κ. Βαλτά είναι ότι ενώ έχει διπλασιαστεί η συνταγογράφηση του φαρμάκου σε σχέση με το περσινό αντίστοιχο διάστημα, δεν έχουν διπλασιαστεί οι διαβητικοί με ενδείξεις χορήγησης του φαρμάκου.

Απηύθυνε γι’ αυτό το λόγο αίτημα προς την πολιτεία να προβεί άμεσα στον έλεγχο της συνταγογράφησης για όλα τα σκευάσματα Ozempic που έχουν συνταγογραφηθεί μέχρι τώρα για να διαπιστώσει αν πράγματι τηρούνται τα θεραπευτικά πρωτόκολλα τονίζοντας ότι επιτέλους θα πρέπει να συνειδητοποιήσουμε όλοι, ότι προτεραιότητα μας είναι η κάλυψη των ασθενών που πάσχουν από διαβήτη τύπου 2 και όχι οι «ανάγκες» που έχουν σχέση με το lifestyle, για το οποίο δυστυχώς συνταγογραφείται.

Σε ό,τι αφορά δε γενικότερα το θέμα των ελλείψεων επανέλαβε την ανάγκη για την απαγόρευση εξαγωγής επ’ αόριστο όλων των φαρμάκων που είναι καινοτόμα και δεν έχουν γενόσημα.

Μάλιστα ο κ. Βαλτάς ανέφερε ότι έχει σταλεί στον ΕΟΦ κατάλογος με 100 σκευάσματα από τα οποία τα περισσότερα είναι αντιβιοτικά και φάρμακα για το αναπνευστικό –αφού, όπως είπε, το πρόβλημα μετατοπίστηκε πλέον σε αυτά τα φάρμακα που φεύγουν στο εξωτερικό- και θα έπρεπε ήδη ο πρόεδρος του Οργανισμού να είχε προχωρήσει στην απαγόρευση των εξαγωγών τους.

Ικανοποίηση του κόσμου από τα Φαρμακεία

Ο Καθηγητής Πολιτικής Υγείας στο Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου κ. Κυριάκος Σουλιώτης, παρουσίασε ευρήματα έρευνας του Ινστιτούτου Πολιτικής Υγείας για την ικανοποίηση του πληθυσμού από τα ιδιωτικά φαρμακεία. Η έρευνα διεξήχθη σε τυχαίο και αντιπροσωπευτικό δείγμα 1.049 ατόμων από όλη την επικράτεια.

Κατά την παρουσίαση των αποτελεσμάτων ο κ. Σουλιώτης, μεταξύ άλλων, υπογράμμισε το υψηλό ποσοστό του πληθυσμού (73,1%) που εμπιστεύεται συστηματικά το ίδιο φαρμακείο καθώς και το πολύ υψηλό ποσοστό ικανοποίησης από τις παρεχόμενες υπηρεσίες όπως εκφράζεται από το 97% του πληθυσμού που συμμετείχε στην έρευνα. Σημειώνεται ότι αν και ο βασικός λόγος επίσκεψης σε φαρμακείο είναι η εκτέλεση συνταγής για τη λήψη φαρμάκου (89,5%), τα τελευταία χρόνια προστίθενται και άλλοι λόγοι, όπως π.χ. η παροχή συμβουλών για τη λήψη φαρμάκων αλλά και για άλλα ζητήματα υγείας, η μέτρηση βασικών δεικτών όπως π.χ. το βάρος, η αρτηριακή πίεση, το σάκχαρο κ.λπ., η αντιμετώπιση μικροτραυματισμού κ.ά.

Μάλιστα, πάνω από το 50% των συμμετεχόντων δηλώνουν ότι θα εμπιστεύονταν τις συμβουλές των φαρμακοποιών σχετικά με θέματα υγείας πέραν αυτών που αφορούν στα φάρμακα. Περαιτέρω, ο κ. Σουλιώτης αναφέρθηκε στον σημαντικό ρόλο των φαρμακοποιών στο κρίσιμο ζήτημα της συμμόρφωσης των ασθενών στη θεραπεία και στην ανάγκη διαρκούς συνεργασίας και επικοινωνίας με τους ιατρούς για τη βελτίωση των σχετικών δεικτών.

Τέλος, σημαντική ήταν η συμβολή των φαρμακείων κατά τη διάρκεια της πανδημίας, αφού αποτέλεσαν βασική πηγή ενημέρωσης του κοινού και παροχής προστατευτικών ειδών και αυτοδιαγνωστικών τεστ ενώ είναι ενδεικτικό ότι το μεγαλύτερο ποσοστό των πολιτών έκλεισαν ραντεβού για εμβολιασμό κατά της Covid-19, σε ιδιωτικό φαρμακείο.

Τα παραπάνω ευρήματα, κατέληξε ο κ. Σουλιώτης, καταδεικνύουν τον πολλαπλό ρόλο των φαρμακοποιών στο σύστημα υγείας και υποδεικνύουν την ανάγκη για περαιτέρω αξιοποίησή τους από την πολιτεία.

Υπηρεσίες στα Φαρμακεία

Όπως τόνισαν εκπρόσωποι της Επιστημονικής Ομάδας του Π.Φ.Σ., σήμερα σε τουλάχιστον 32 χώρες της Ευρώπης διενεργούνται περισσότερες από 38 υπηρεσίες φαρμακείου. Οι συγκεκριμένες κατηγοριοποιούνται σε πέντε είδη υπηρεσιών:

• Υπηρεσίες χορήγησης φαρμάκων.
• Υπηρεσίες προώθησης και διασφάλισης της δημόσιας υγείας.
• Υπηρεσίες screening και παραπομπής.
• Υπηρεσίες διαχείρισης της ασθένειας.
• Εξατομικευμένες υπηρεσίες διαχείρισης του ασθενή και της αγωγής του.

Πιο συγκεκριμένα σε 27 κράτη μέλη παρέχονται Υπηρεσίες φαρμακοεπαγρύπνησης και άρνησης χορήγησής για λόγους ασφαλείας, σε 24 παρασκευής γαληνικών σκευασμάτων, σε 23 υποκατάστασης γενοσήμων,  σε 22 επαναλαμβανόμενης χορήγησης χρονίως πασχόντων, σε 2 διαχείριση και απόρριψη ληγμένων και ακατάλληλων φαρμάκων,  σε 19 διανυκτερεύσεις και σε 18 κράτη διαχείριση και χορήγηση φαρμάκων υψηλού κόστους.

Όπως τόνισαν οι ομιλητές, στη νέα εποχή για τα Συστήματα Υγείας όπως διαμορφώνεται μετά την υγειονομική κρίση, η Πρόληψη θα αποτελεί τον πλέον καθοριστικό παράγοντα και τα κοινοτικά φαρμακεία είναι εκείνα τα σημεία της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας που σύμφωνα με τον Π.Ο.Υ. και τον Ο.Ο.Σ.Α. θα πρέπει να αναπτύξουν αυτό το ρόλο. Αναφέρθηκαν στη συνέχεια, στην πρόταση για ανάπτυξη Υπηρεσιών στα Φαρμακεία της χώρας μας, που είναι:

• Διαχείριση φαρμακοθεραπείας στοχεύοντας στη βελτίωση της «συμμόρφωσης» των ασθενών.
• Συμβολή στην παρακολούθηση της αποτελεσματικότητας της αντιϋπερτασικής αγωγής.
• Εκπαίδευση στην ορθή χρήση αναπνευστικών συσκευών χορήγησης φαρμάκων.
• Συμμετοχή στην πρόληψη του καρκίνου μέσω της διακοπής του καπνίσματος.
• Προαγωγή και διενέργεια του εμβολιασμού ενηλίκων σύμφωνα με το ΕΠΕ.

Κλείνοντας τη συνέντευξη τύπου, ο πρόεδρος του Πανελληνίου Φαρμακευτικού Συλλόγου κ. Απόστολος Βαλτάς τόνισε ότι η Πολιτεία οφείλει να αξιοποιήσει ακόμη περισσότερο τις δυνατότητες που προκύπτουν από τα 11.500 φαρμακεία, ενισχύοντας το ρόλο τους προς όφελος των ασθενών και της ΠΦΥ.

Κοινός στόχος πρέπει να είναι, μέσω της διεπιστημονικής συνεργασίας στο χώρο των υγειονομικών και σεβόμενοι τους διακριτούς ρόλους όλων, να προσφέρουμε στην κοινωνία, στον ασθενή και στη Δημόσια Υγεία, αναβαθμισμένες και αποτελεσματικές Υπηρεσίες Υγείας, στο μέγιστο βαθμό που μπορεί να επιτευχθεί, αξιοποιώντας κάθε δυνατή βοήθεια και κινητοποιώντας όλες μας τις δυνάμεις.