…αλλά και πάνω από ένα τρισεκατομμύριο δολάρια σε βάθος 30 ετών

Από τον Χαράλαμπο Πετρόχειλο

Στην αναζήτηση πάντα της μεγαλύτερης δυνατής συμβολής του φαρμακοποιού της κοινότητας για την έγκαιρη πρόληψη σοβαρών προβλημάτων υγείας πολύ συχνά βλέπουν το φως της δημοσιότητας μελέτες, ορισμένες από τις οποίες μάλιστα μέσα από τη δημοσίευσή τους σε έγκυρα επιστημονικά περιοδικά συμβάλλουν σε μεγάλο βαθμό στην προώθηση της συζήτησης ώστε νέες υπηρεσίες υγείας να μπουν στην καθημερινότητα του φαρμακείου.

Πολύ πρόσφατα μια νέα οικονομική ανάλυση που δημοσιεύτηκε στο JAMA Network Open διαπιστώνει ότι με μια παρέμβαση υπό την καθοδήγηση του φαρμακοποιού, 15 εκατομμύρια καρδιακές προσβολές θα μπορούσαν να αποφευχθούν για τους Αμερικανούς και να εξοικονομηθούν πάνω από ένα τρισεκατομμύριο δολάρια για το σύστημα υγειονομικής περίθαλψης για 30 χρόνια.

Η μελέτη, με επικεφαλής τους ερευνητές του Πανεπιστημίου της Βιρτζίνια Commonwealth (VCU), παρέχει δεδομένα σχετικά με τα οικονομικά στοιχεία της συνταγογράφησης των φαρμακοποιών για τη βελτίωση του ελέγχου της Αρτηριακής Πίεσης (ΑΠ). Όλες οι πολιτείες των ΗΠΑ εκτός από μία δίνουν στους φαρμακοποιούς συνταγογραφική εξουσιοδότηση σε συνεργασία με τους γιατρούς. Ωστόσο, παρόλο που οι Ηνωμένες Πολιτείες διαθέτουν όλα τα εργαλεία και τους πόρους για να θέσουν σε εφαρμογή παρεμβάσεις συνταγογράφησης από τους φαρμακοποιούς, εξακολουθεί να μην υπάρχει καμία αποζημίωση σ’ αυτούς για την παροχή των κλινικών τους υπηρεσιών.

Η εξοικονόμηση 1,1 τρισεκατομμυρίων δολαρίων στην υγειονομική περίθαλψη σε διάστημα 30 ετών, ή εξοικονόμηση κόστους 10.162 δολαρίων ανά ασθενή, προέρχεται από προληπτικά μέτρα, όπως η εκπαίδευση από πλευράς φαρμακοποιών των ασθενών με υψηλή ΑΠ και τη συνταγογράφηση αντιυπερτασικών φαρμάκων όπως και τη βοήθεια στους ασθενείς να διαχειρίζονται καλύτερα την πίεσή τους. Η δυνατότητα προσφοράς αυτών των υπηρεσιών θα μπορούσε να σημαίνει μείωση των επειγόντων καρδιοαναπνευστικών περιστατικών, κάτι που είναι κρίσιμο δεδομένου των αυξανόμενων ποσοστών θνησιμότητας που σχετίζονται με την υπέρταση. Στη διάρκεια των 30 χρόνων, οι ασθενείς θα μπορούσαν να ανακτήσουν περισσότερα από 30 εκατομμύρια «χρόνια ζωής προσαρμοσμένα στην ποιότητα» ή χρόνια όπου η ποιότητα ζωής τους να είναι σημαντικά υψηλότερη από ό,τι θα ήταν εάν βρίσκονταν σε επείγουσα κατάσταση υγείας.

Οι υπηρεσίες των φαρμακοποιών θα μπορούσαν επίσης να καλύψουν τα κενά σε κακά αποτελέσματα για φυλετικές και εθνοτικές μειονότητες, δήλωσε ο Dave Dixon, PharmD, επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης. Οι μαύροι ασθενείς ηλικίας 35-64 ετών είχαν τα υψηλότερα ποσοστά θανάτου λόγω υπέρτασης από οποιαδήποτε φυλετική ή εθνική ομάδα στις Ηνωμένες Πολιτείες, σύμφωνα με μια μελέτη του 2020 στο περιοδικό Hypertension. «Οι παρεμβάσεις που με την καθοδήγηση των φαρμακοποιών έχουν αποδειχθεί ότι βελτιώνουν σημαντικά τον έλεγχο της ΑΠ μεταξύ των μαύρων ατόμων και των ατόμων φυλετικών και εθνοτικών μειονοτικών ομάδων», έγραψαν οι συγγραφείς της μελέτης.

Οι ερευνητές διαπίστωσαν επίσης ότι εάν οι φαρμακοποιοί είχαν μεγαλύτερο ρόλο στη συνταγογράφηση φαρμάκων για τον έλεγχο της ΑΠ, θα μπορούσαν να αποτρέψουν περισσότερα από 15 εκατομμύρια καρδιακές προσβολές, σχεδόν 8 εκατομμύρια εγκεφαλικά και περισσότερα από 4 εκατομμύρια περιπτώσεις στηθάγχης και καρδιακής ανεπάρκειας στις Ηνωμένες Πολιτείες σε διάρκεια 30 ετών.

«Δεδομένου ότι η υπέρταση επηρεάζει τόσους πολλούς Αμερικανούς - μιλάμε για πάνω από 100 εκατομμύρια ανθρώπους στις ΗΠΑ - νομίζω ότι ο αντίκτυπος είναι τεράστιος επειδή όλοι γνωρίζουν κάποιον με υψηλή αρτηριακή πίεση», δήλωσε ο Dixon σε δελτίο τύπου. «Είναι μία από τις κύριες αιτίες καρδιακών παθήσεων και νεφρικής ανεπάρκειας στον κόσμο».

Καθώς οι ΗΠΑ αντιμετωπίζουν έλλειψη επαγγελματιών πρωτοβάθμιας περίθαλψης –σ.σ. παρόμοιο πρόβλημα υπάρχει και στην Ελλάδα- ο Dixon, ο οποίος είναι από τη Φαρμακευτική Σχολή VCU, είπε ότι οι φαρμακοποιοί θα μπορούσαν να γεφυρώσουν αυτό το χάσμα.

«Ο ρόλος των φαρμακοποιών ως παρόχων υγειονομικής περίθαλψης τείνει να υποχρησιμοποιείται στην κοινότητα, και αυτό είναι πραγματικά για το πώς οι φαρμακοποιοί μπορούν να παρέχουν στις κοινότητές τους υπηρεσίες με τρόπο που βελτιώνει την πρόσβαση στη φροντίδα για την υπέρταση", δήλωσε ο Dixon, ο οποίος επίσης υπηρετεί ως συνεργάτης καθηγητής Εσωτερικής Ιατρικής στον Καρδιολογικό Τομέα της Ιατρικής Σχολής VCU.

Σύμφωνα με το Αμερικανικό Κέντρο Πρόληψης Νοσημάτων (Centers for Disease Control and Prevention - CDC), οι ασθενείς επισκέπτονται τον κοινοτικό φαρμακοποιό τους 12 φορές πιο συχνά από τον Γενικό Γιατρό ως πάροχο πρωτοβάθμιας περίθαλψης.