Γράφει η Πόπη Γεωργίου

Αμφιλεγόμενη όσο και κοινωνικώς επικίνδυνη φαίνεται ότι είναι η προαναγγελθείσα παρέμβαση του υπουργού Υγείας Ανδρέα Ξανθού να διευρύνει τα πεδία δράσης και να μετονομάσει, κυρίως, τις πολιτικές, τις δομές και τις μονάδες για τη θεραπευτική αντιμετώπιση των χρηστών ναρκωτικών, αξιοποιώντας τον γενικό όρο «εξαρτήσεις».

Στο όνομα της διεύρυνσης του πεδίου δράσης των υφισταμένων δομών και μονάδων για την θεραπευτική αντιμετώπιση των χρηστών ναρκωτικών, ο Ανδρέας Ξανθός κινδυνεύει άθελά του να εμφανίζει ως ισοδύναμα την «εξάρτηση» από το διαδίκτυο, η οποία αφορά εξάρτηση από μία κοινωνική συμπεριφορά , με την εξάρτηση από τα ναρκωτικά, ακόμη και τα «σκληρά» ναρκωτικά, η οποία αφορά εξάρτηση από ουσίες.

Εάν προχωρήσει στην «μετονομασία» ο Ανδρέας Ξανθός, τζόγος, διαδίκτυο, αλκοόλ, ναρκωτικά θα καλύπτονται από την εννοιολογική «ομπρέλα» της «εξάρτησης» και μόνον, με ότι συνεπάγεται αυτή η ομοιόμορφη κατηγοριοποίηση...

Τι σημαίνει να μπαίνουν στην ίδια εννοιολογική κατηγορία η «εξάρτηση» από το διαδίκτυο με την εξάρτηση από την ηρωίνη, ας ελπίσουμε ότι δεν θα χρειαστεί να το διαπιστώσουμε στην πράξη...

Όπως αναφέρει, για παράδειγμα,  σε άρθρο της η ψυχοθεραπεύτρια Παναγιώτα Κυπραίου, «ο όρος εξάρτηση από το Διαδίκτυο (internet addiction) αναφέρεται στην προβληματική χρήση του διαδικτύου και όσων σχετίζονται μ’ αυτή την τεχνολογία, όπως το ηλεκτρονικό ταχυδρομείο (e-mail) και ο παγκόσμιος ιστός (World Wide Web).

Η εθιστική χρήση του διαδικτύου μοιάζει με άλλες εξαρτήσεις σε διαδικασίες, όπου το άτομο εθίζεται σε μια δραστηριότητα ή συμπεριφορά (π.χ. τζόγος, αγοραστική εξάρτηση ή κάποιες σεξουαλικές συμπεριφορές), παρά με εξαρτήσεις που αφορούν ουσίες (π.χ. ψυχοτρόπες ουσίες, κάπνισμα, φαγητό κλπ.).

Βασικό χαρακτηριστικό της διαταραχής αυτής είναι ότι το άτομο αφιερώνει πάρα πολύ χρόνο στη χρήση του διαδικτύου αλλά κυρίως το γεγονός ότι αυτή η χρήση παρεμβαίνει στην καθημερινή λειτουργικότητα του, στην κοινωνική του ζωή, στη σχολική εργασία ή στην εργασιακή του απασχόληση. Υπάρχουν επίσης περιπτώσεις όπου κάποιοι μπαίνουν σε chat rooms για ανθρώπους που έχουν σοβαρές ασθένειες ή διαταραχές, παριστάνοντας ότι είναι ασθενείς, προκειμένου να πάρουν προσοχή και συμπαράσταση.

Η θεραπεία είναι συχνά παρόμοια μ’ αυτή που ακολουθείται σε άλλες εθιστικές συμπεριφορές».

Είναι, άραγε, τυχαίο το γεγονός ότι οι αρμόδιοι επιστήμονες διαχωρίσουν και εννοιολογικά την εξάρτηση από μία δραστηριότητα ή μία κοινωνική συμπεριφορά από την εξάρτηση από τις ουσίες;