Από τον Χαράλαμπο Πετρόχειλο

Λίγες μόλις μέρες μετά τη δημοσιοποίηση της απόφασης του υπουργείου Υγείας να προχωρήσει στην καθιέρωση ειδικής φυλασσόμενης ιατρικής συνταγής για τα αντιβιοτικά, μία έρευνα που πραγματοποιήθηκε από το τμήμα Δημόσιας Υγείας της Αγγλίας έρχεται να δείξει πόσο δύσκολη είναι η ουσιαστική αντιμετώπιση του προβλήματος της αποτελεσματικής αντιμετώπισης του φαινομένου της αυξανόμενης αντίστασης των μικροβίων στα αντιβιοτικά λόγω της κακής χρήσης τους.

 Η έρευνα λοιπόν του Public Health England έδειξε, ότι μέχρι 23,1% των συνταγών για αντιβιοτικά, στην πρωτοβάθμια φροντίδα, μπορεί να είναι ακατάλληλη.

Ως και το ένα τρίτο των αντιβιοτικών μπορεί να έχουν συνταγογραφηθεί χωρίς κλινική αιτιολόγηση, σύμφωνα με τους ερευνητές

Υπάρχει σε μεγάλο βαθμό ακατάλληλη συνταγογράφηση αντιβιοτικών στην πρωτοβάθμια φροντίδα στην Αγγλία, ιδιαίτερα σε ό,τι αφορά το αναπνευστικό, σύμφωνα με την εν λόγω έρευνα.

Η έρευνα, που δημοσιεύθηκε στο Journal of Antimicrobial Chemotherapy, προσπάθησε να ποσοτικοποιήσει την έκταση της ακατάλληλης συνταγογράφησης στην πρωτοβάθμια περίθαλψη στο Ηνωμένο Βασίλειο και να προσδιορίσει τους παράγοντες που συμβάλλουν, όπως τα διαφορετικά κλινικά σύνδρομα και παθήσεις.

Στο πιο συντηρητικό σενάριο, διαπιστώθηκε ότι το 8,8% όλων των συνταγών αντιβιοτικών στην πρωτοβάθμια φροντίδα στην Αγγλία θεωρήθηκε ακατάλληλη. Στο λιγότερο συντηρητικό σενάριο, το 23,1% των συνταγών βρέθηκε ακατάλληλο.

Διαπιστώθηκε ότι τα περισσότερα αντιβιοτικά συνταγογραφήθηκαν για καταστάσεις, όπου μόνο μερικές φορές απαιτείται αντιβιοτική αγωγή, ανάλογη με τους ειδικούς δείκτες που σχετίζονται με τον ασθενή. Η πλειονότητα αυτών των συνταγών στην πρωτοβάθμια φροντίδα στην Αγγλία αφορούσε λοιμώξεις του αναπνευστικού ή του ουροποιητικού συστήματος.

Δεν τεκμηριώθηκε καμία κλινική αιτιολόγηση στο ένα τρίτο όλων των συνταγών και η συνταγογράφηση αντιβιοτικών διέφερε σημαντικά ανάλογα με τις ακολουθούμενες πρακτικές.

Οι ερευνητές διαπίστωσαν επίσης ότι η πλειοψηφία των διαφοροποιήσεων σε πρακτικό επίπεδο στην αντιβιοτική συνταγογράφηση, δεν μπορούσε να εξηγηθεί από τη διακύμανση του επιπολασμού των συν-νοσηρότητων. Τόνισαν δε ότι παράγοντες, όπως τα υψηλά ποσοστά διαβούλευσης για λοιμώξεις του αναπνευστικού συστήματος και τα υψηλά ποσοστά συνταγογράφησης για τα κορτικοστεροειδή, θα μπορούσαν να εξηγήσουν ένα μεγάλο μέρος της διαφοροποίησης, και ως εκ τούτου θα μπορούσαν να ληφθούν υπόψη για τον προσδιορισμό της πιθανότητας, μια πρακτική να μειώσει τη συνταγογράφηση.

Σύμφωνα με τους ερευνητές, τα αποτελέσματα καταδεικνύουν την ύπαρξη σε σημαντικό βαθμό ακατάλληλης συνταγογράφησης αντιβιοτικών και κακής διαγνωστικής κωδικοποίησης στην αγγλική πρωτοβάθμια φροντίδα. Όλοι οι γενικοί ιατροί και όχι μόνο εκείνοι που συνταγογραφούν πολύ, θα πρέπει να καταβάλουν προσπάθειες ώστε οι πρακτικές τους να βελτιώσουν την αντιμικροβιακή προστασία.

Καλύτερη διαγνωστική κωδικοποίηση, ακριβέστερες οδηγίες για τη συνταγογράφηση και βαθύτερη κατανόηση των κατάλληλων μακροπρόθεσμων χρήσεων των αντιβιοτικών θα επιτρέψουν τον εντοπισμό περαιτέρω δυνατοτήτων μείωσης, ανέφεραν.

Η Elizabeth Beech, υπεύθυνη για το θέμα της αντιμικροβιακής αντίστασης στην Royal Pharmaceutical Society, δήλωσε ότι ως εύρημα η διαφοροποίηση στη συνταγογράφηση αντιβιοτικών δεν ήταν κάτι το καινούργιο και ότι η ευθύνη για τη μείωση της ακατάλληλης συνταγογράφησης αντιβιοτικών δεν ανήκει αποκλειστικά στους παθολόγους.

«Δεν υπάρχει μία μόνο λύση, αφορά μια δέσμη μέτρων. Χρειαζόμαστε ένα μορφωμένο εργατικό δυναμικό για την υγειονομική περίθαλψη, σαφείς κατευθυντήριες γραμμές και εφαρμογή αυτών των κατευθυντήριων γραμμών καθώς και ακριβή δεδομένα, για το πώς θα έπρεπε να είναι η συνταγογράφηση», ανέφερε.

«Δεν έχει να κάνει με “κακούς γενικούς ιατρούς”. Χρειαζόμαστε μια προσέγγιση σε επίπεδο συστήματος, η οποία θα περιλαμβάνει όλους τους κλινικούς ιατρούς - συμπεριλαμβανομένων των φαρμακοποιών και εκείνων που εργάζονται σε κοινοτικές υπηρεσίες-εκτός ωρών και υπηρεσιών επείγουσας περίθαλψης Χρειαζόμαστε να δεσμευτούμε σε όλο το σύστημα υγειονομικής περίθαλψης για να συμβάλουμε στην επίτευξη αυτής της μείωσης. Και χρειαζόμαστε συνεπή μηνύματα για τα αντιβιοτικά, οπουδήποτε ο ασθενής συναντά έναν επαγγελματία υγείας, εκπαιδεύοντας τους ασθενείς και τις οικογένειές τους σχετικά με την κατάλληλη χρήση αντιβιοτικών».

Η κ. Beech πρόσθεσε ότι από τότε που εισήχθη στο Εθνικό σύστημα Υγείας της  Αγγλίας το 2015-2016, ειδικό πρόγραμμα που στοχεύει την Αντιμικροβιακή αντοχή οι κλινικοί φαρμακοποιοί έχουν εισαγάγει αντιμικροβιακές υπηρεσίες διαχείρισης σ’ ένα φάσμα πρακτικών υγειονομικής περίθαλψης.

Αυτό οδήγησε σε μεγάλη μείωση της ακατάλληλης συνταγογράφησης αντιβιοτικών, με τέσσερα εκατομμύρια λιγότερα αντιβιοτικά  συνταγογραφούμενα και χορηγούμενα - μείωση κατά 10,8% από την έναρξη της πρωτοβουλίας Quality Premium (QP) improvement scheme for AMR, ανέφερε..

Η Helen Stokes-Lampard, πρόεδρος του Βασιλικού Κολλεγίου Γενικών Ιατρών, περιέγραψε από την πλευρά της τα ευρήματα ως «εξαιρετικά απογοητευτικά», αλλά δήλωσε ότι δεν πρέπει να χρησιμοποιούνται ως δικαιολογία για να επικρίνουν τους παθολόγους.

«Η αντιμικροβιακή αντοχή είναι σήμερα μια σημαντική παγκόσμια απειλή για την υγεία και η ευθύνη για την αντιμετώπιση αυτού δεν βρίσκεται μόνο στην πόρτα των παθολόγων - ολόκληρη η κοινωνία πρέπει να διαδραματίσει το ρόλο της», πρόσθεσε.

Πηγή: Τhe Pharmaceutical Journal