Σε μια περίοδο με πολλές προκλήσεις, όπως η διαχείριση των επιπτώσεων της πανδημίας στην οικονομία και στις επιχειρήσεις, η ενεργειακή κρίση αλλά και οι επιπτώσεις από τον πόλεμο στην Ουκρανία, η υφυπουργός Υγείας, Ζωή Ράπτη, αρμόδια για την ψυχική υγεία, εξέφρασε την έμπρακτη στήριξη της Πολιτείας στην ψυχική υγεία των εργαζομένων, κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης «Ψυχική Υγεία και Εργασία στην πανδημία και μετά», του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Αθηνών (ΕΒΕΑ).
Παράγοντες που επιβάρυναν την ψυχική υγεία των εργαζομένων κατά τη διάρκεια της πανδημίας
Η κυρία Ράπτη δήλωσε ότι το υπουργείο Υγείας είναι ανοικτό στο να υιοθετήσει σχετικές με την ψυχική υγεία πρωτοβουλίες του ΕΒΕΑ, δεδομένου μάλιστα ότι «τα Επιμελητήρια έχουν προσδιοριστεί ως στρατηγικός εταίρος για την εφαρμογή των πολιτικών που έχουν αναπτυχθεί», υπογραμμίζοντας ότι «κατά την περίοδο της υγειονομικής κρίσης, η εργασιακή ανασφάλεια, το οικονομικό άγχος, καθώς και η απομόνωση από τον εργασιακό χώρο με την τηλεργασία, επιβάρυναν σημαντικά την ψυχική υγεία των εργαζομένων».
Παρατηρήθηκε αύξηση των επιπέδων κατάθλιψης, άγχους και οργής, του αισθήματος κοινωνικού αποκλεισμού και της μοναξιάς, της επιβλαβούς χρήσης αλκοόλ, ναρκωτικών και φαρμάκων, της ενδοοικογενειακής βίας, των αυτοτραυματισμών ή ακόμη και της αυτοκτονικής συμπεριφοράς, τόνισε η υφυπουργός Υγείας, σημειώνοντας ότι «ιδιαίτερα δύσκολη ήταν η κατάσταση για τις οικογένειες με παιδιά και για τους εργαζόμενους γονείς στο πλαίσιο του περιορισμού τους στο σπίτι με την τηλεκπαίδευση για τα παιδιά και την τηλεργασία για τους γονείς. Οι επιχειρήσεις, από την πλευρά τους, κλήθηκαν να προσαρμοστούν σε θέματα οργάνωσης της εργασίας (εργασιακοί χώροι, υγιεινή των χώρων αυτών, νέες μορφές εργασίας όπως η τηλε-εργασία), όσο και σε θέματα υγείας των εργαζομένων τους, σωματικής αλλά και ψυχικής».
Η πανδημία, παράλληλα, θεωρήθηκε απειλή για τις εμπορικές επιχειρήσεις καθώς το 88% αυτών θεωρούσε πως η Covid-19 θα επηρεάσει αρνητικά τον κύκλο εργασιών τους και το 56% των επιχειρήσεων εκτιμούσε πως η πτώση του κύκλου εργασιών θα υπερβεί το 40%, ενισχύοντας, έτσι, την αγωνία των επιχειρήσεων και των εργαζομένων για την επόμενη ημέρα.
«Στο περιβάλλον αυτό, η διαχείριση της πρόληψης και αντιμετώπισης των ψυχοκοινωνικών κινδύνων στους χώρους εργασίας αποτελεί τη βασική πρόκληση για την κοινωνική αλλά και οικονομική πολιτική όλων των χωρών, καθότι η ψυχική υγεία επηρεάζει την παραγωγικότητα των ανθρώπων», ανέφερε η υφυπουργός Υγείας, επισημαίνοντας ότι, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, μόνο η κατάθλιψη και το άγχος, κοστίζουν περίπου ένα τρισεκατομμύριο δολάρια ετησίως σε χαμένη παραγωγικότητα.
«Σήμερα, περισσότερο από ποτέ, με τις πολυδιάστατες προκλήσεις της σύγχρονης κοινωνίας, γίνεται ολοένα και πιο επιτακτική η ανάγκη ύπαρξης αποτελεσματικών συστημάτων που θα παρέχουν ολιστική και επιτόπια υποστήριξη σε οποιοδήποτε προσωπικό, εργασιακό ή οικογενειακό πρόβλημα αντιμετωπίζουν οι εργαζόμενοι και τα μέλη της οικογένειάς τους. Στην χώρα μας, ο Πρωθυπουργός μας Κυριάκος Μητσοτάκης, δημιούργησε ειδικό χαρτοφυλάκιο για την Ψυχική Υγεία και τις Εξαρτήσεις για την ενίσχυση της ψυχικής ανθεκτικότητας των πολιτών από την έναρξη της πανδημίας», τόνισε η κ. Ράπτη.
Κέντρα ημέρας και προγράμματα για εργαζόμενους
Αφού αναφέρθηκε στις δράσεις που αναπτύχθηκαν για την ψυχική στήριξη των πολιτών κατά τη διάρκειά της υγειονομικής κρίσης, όπως η λειτουργία δωρεάν γραμμής ψυχοκοινωνικής υποστήριξης, το πρόγραμμα «ΚΑΝΕΝΑΣ ΜΟΝΟΣ ΣΤΗΝ ΠΑΝΔΗΜΙΑ για το γενικό πληθυσμό κ.ά., εστίασε στην υποστήριξη των εργαζομένων.
Στο πλαίσιο αυτό, τόνισε ότι στο «Εθνικό Σχέδιο Ψυχικής Υγείας», το θέμα της ψυχικής υγείας των εργαζομένων έχει αναδειχθεί σε διακριτό άξονα, έτσι ώστε, με χρηματοδότηση από ευρωπαϊκά εργαλεία, όπως το Ταμείο Ανάκαμψης, να προχωρήσει η Πολιτεία στην ανάπτυξη 7 κέντρων ημέρας ειδικά για εργαζόμενους, προγραμμάτων που αφορούν στην επιμόρφωση των ιατρών εργασίας (ως τμήμα της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας), την ένταξη στην αγορά εργασίας ατόμων με ψυχικά προβλήματα και την παροχή ψυχοκοινωνικής υποστήριξης και ψυχοεκπαιδεύσης εργαζομένων και ανέργων.
«Ξέρω, ότι υπάρχουν δυσκολίες. H κυβέρνηση θα συνεχίσει, όπως έχει ξεκαθαρίσει ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, τα μέτρα στήριξης προκειμένου να συνεχίσουμε την πορεία ανάκαμψης, στην οποία έχει μπει η χώρα», διαβεβαίωσε η κ. Ράπτη.
Όπως σημείωσε, ήδη η χώρα μας παρουσιάζει τη μεγαλύτερη μείωση στην ανεργία στην Ευρώπη (από 20% σε 13%), το διαθέσιμο εισόδημα έχει βελτιωθεί, ενώ έρχεται η δεύτερη αύξηση του βασικού μισθού εντός του Μαΐου, παράλληλα με τα μέτρα στήριξης του εισοδήματος των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων, από την ενεργειακή κρίση που ανακοινωθήκαν την προηγούμενη εβδομάδα, ύψους 1,2 δις για τον Απρίλιο και 3,7 δις, συνολικά.