Το Daily Pharma News, καταγράφοντας όλες τις απόψεις σχετικά με την Δημόσια Φαρμακευτική Δαπάνη, παραθέτει σήμερα αποκλειστικά, τις απόψεις του προέδρου της ΠΕΦ κ.Θ.Τρύφων, του τομεάρχη Υγείας αλλά και βουλευτή Επικρατείας της Νέας Δημοκρατίας κ. Β.Οικονόμου, και φυσικά την άποψη του Υπουργού Υγείας κ. Ξανθού.
Θεόδωρος Τρύφων, Πρόεδρος ΠΕΦ
Στο πλαίσιο των κλειστών προϋπολογισμών φαρμακευτικής δαπάνης, η δημόσια ασφάλιση δαπανά κάθε χρόνο ένα συγκεκριμένο, προκαθορισμένο ποσό για φάρμακα ενώ η όποια υπέρβαση του ποσού αυτού επιστρέφεται από τη φαρμακοβιομηχανία μέσω του μηχανισμού του clawback. Είναι σημαντικό να τονιστεί ότι ο καθορισμός των προϋπολογισμών γίνεται χωρίς αναφορά στις πραγματικές ανάγκες, στο φορτίο νοσηρότητας και τα επιδημιολογικά δεδομένα της χώρας.
Έπειτα από την υπερβολή των δημόσιων φαρμακευτικών δαπανών της περιόδου 2000-2009 (2009 : 5,1 δις. €) σήμερα έχουμε φθάσει σε μια νέα υπερβολή, με τον προϋπολογισμό στόχο για την περίοδο 2016 – 2018 να ορίζεται σε εξαιρετικά χαμηλά επίπεδα (1,945 δις. €). Το γεγονός αυτό έχει τις ακόλουθες συνέπειες :
- Η χώρα καλείται να προσαρμοστεί σε επίπεδα φαρμακευτικής δαπάνης της εποχής 2002-2003 (15 χρόνια πίσω!) χωρίς όμως να υπολογίζεται ότι εντωμεταξύ στα 15 αυτά χρόνια έχουν κυκλοφορήσει εκατοντάδες νέα φάρμακα με υψηλότερες τιμές τα οποία υποκαθιστούν παλιότερες φθηνότερες θεραπείες.
- Η σταθεροποίηση του προϋπολογισμού σε υπερβολικά χαμηλά επίπεδα για την περίοδο 2016-2018 αποτρέπει την κυκλοφορία νέων καινοτόμων φαρμάκων και στερεί απαραίτητες αποτελεσματικές εξειδικευμένες θεραπείες από τους ασθενείς.
- Η μείωση της φαρμακευτικής δαπάνης, έχει επιτευχθεί μέσω συνεχών βίαιων πιέσεων στις τιμές των φαρμάκων και της επιβολής υποχρεωτικών εκπτώσεων (rebate) και επιστροφών (clawback). Η υπερβολική χρήση των εργαλείων αυτών απειλεί τη βιωσιμότητα των φαρμακευτικών επιχειρήσεων η οποία καλείται πλέον να διαθέτει δωρεάν το 1 στα 3 φάρμακα που προμηθεύεται η δημόσια ασφάλιση.
Στο πλαίσιο της προσπάθειας περιστολής της δαπάνης από το 2010 μέχρι σήμερα, τα γενόσημα φάρμακα της ελληνικής φαρμακοβιομηχανίας, έχουν δεχθεί δυσανάλογη τιμολογιακή πίεση σε σχέση με τη συμμετοχή τους στη δαπάνη. Σήμερα, πολλά καταξιωμένα και οικονομικώς προσιτά ελληνικά γενόσημα φάρμακα, βρίσκονται πλέον στο όριο της αναγκαστικής διακοπής της κυκλοφορίας τους έχοντας δεχθεί μειώσεις τιμών που φθάνουν ακόμη και το 70%! Εάν τα φάρμακα αυτά αποσυρθούν θα υποκατασταθούν από νεώτερα ακριβότερα, γεγονός που θα οδηγήσει σε ένα νέο φαύλο κύκλο αύξησης της δαπάνης, υπέρβασης των στόχων-προϋπολογισμών και επιβολής ακόμη υψηλότερου clawback, μια κατάσταση που δεν μπορεί να χαρακτηρίζεται βιώσιμη.
Βασίλης Οικονόμου, Τομεάρχης Υγείας της Ν.Δ.
Η Νέα Δημοκρατία διαχειρίστηκε μέρος της κρίσης στην Υγεία και το Φάρμακο με περικοπές που προέβλεπαν τα μνημόνια τα οποία υπογράφηκαν επί των ημερών της ως κυβέρνηση. Αυτό που σχολιάζει τώρα, ως αξιωματική αντιπολίτευση, είναι ότι πρέπει να μπει σε πρώτη προτεραιότητα ο πολίτης και ο ασθενής και να υιοθετηθούν τρόποι καλύτερης πρόσβασης στο Φάρμακο. Μεταξύ αυτών προβάλλει την ανάπτυξη του προγράμματος κλινικών μελετών, την στήριξη της εγχώριας φαρμακοβιομηχανίας αλλά και την έγκαιρη έλευση στην χώρα μας των καινοτόμων φαρμάκων που σώζουν ζωές σοβαρά πασχόντων.
Τα όσα έχει νομοθετήσει και εφαρμόζει η νυν ηγεσία του υπουργείου Υγείας στην φαρμακευτική δαπάνη σχολιάζει αποκλειστικά στο Daily Pharma News ο τομεάρχης Υγείας της ΝΔ, βουλευτής Επικρατείας Βασίλης Οικονόμου:
Η Δημόσια φαρμακευτική δαπάνη ακολούθησε ανοδική τάση μέχρι το 2009, όπως και η δαπάνη υγείας, ακολουθώντας την ανοδική πορεία του Α.Ε.Π.
Η Δημόσια καθαρή φαρμακευτική δαπάνη (Σύμφωνα με το International Classification of Health Accounts του ΟΟΣΑ με το οποίο έχει εναρμονιστεί η χώρα μας, και εξαιρεί τη δαπάνη φαρμάκων για χορήγηση σε ασθενείς από τα Νοσοκομεία) από το 2009 μέχρι το 2015 εξελίχθηκε ως ακολούθως:
|
ΕΤΟΣ |
ΚΑΘΑΡΗ ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΗ ΔΑΠΑΝΗ/ΔΙΣ € |
ΠΟΣΟΣΤΟ ΑΕΠ % |
|
2009 |
5,108 |
2,155 |
|
2010 |
4,522 |
2,0 |
|
2011 |
3,750 |
1,81 |
|
2012 |
2,845 |
1,147 |
|
2013 |
2,371 |
1,3 |
|
2014 |
2,019 |
1,13 |
|
2015 |
1,95 |
1.11 |
Την περίοδο 2009-2016 παρατηρούμε μια σημαντική μείωση της Δημόσιας φαρμακευτικής δαπάνης που ανέρχεται σε 62%. Παράλληλα η δαπάνη για φάρμακα στα Νοσοκομεία μειώθηκε δραστικά από 1,252 δις € το 2019 σε 700εκ. € το 2016. Ο τομέας της υγείας αποτέλεσε χαρακτηριστικό παράδειγμα του τρόπου με τον οποίο το κράτος, επί σειρά ετών, διαχειρίστηκε τους πόρους που συλλέγονταν μέσω φόρων και ασφαλιστικών εισφορών προκειμένου να διασφαλίσουν την κάλυψη των αναγκών υγείας του πληθυσμού.
Ιδιαίτερα όσον αφορά την πολιτική φαρμάκου, οι επιδόσεις είναι αξιομνημόνευτες, καθώς το 2014 η δημόσια φαρμακευτική δαπάνη έχει υποχωρήσει κατά 60% περίπου σε σύγκριση με το 2009.Η μείωση αυτή ήταν αποτέλεσμα σημαντικών διαρθρωτικών επιλογών όπως η ηλεκτρονική συνταγογράφηση αλλά και οριζόντιων παρεμβάσεων όπως η αλλαγή συστήματος τιμολόγησης, η αύξηση επιστροφών (Rebate/Clawback), η μείωση του ρυθμιζόμενου περιθωρίου κέρδους στη χονδρική και λιανική κ.λπ. Η ριζική απομείωση της φαρμακευτικής δαπάνης είχε όπως ήταν φανερό και δυσάρεστα αποτελέσματα, καθώς χιλιάδες επιχειρήσεις (ειδικά φαρμακεία) τέθηκαν εκτός λειτουργίας δημιουργώντας και ανάλογες κοινωνικές επιδράσεις.
Θα πρέπει να σημειώσουμε ότι η καθαρή Δημόσια φαρμακευτική δαπάνη είναι το τελικό ποσό που πληρώνει το Δημόσιο( ΕΟΠΥΥ, Νοσοκομεία, ΥΠΕ-ΠΕΔΥ) μετά την αφαίρεση όλων των reabates και του clawback.
Σύμφωνα με το Μεσοπρόθεσμο Πρόγραμμα Δημοσιονομικής Στρατηγικής 2015-2018 η οροφή της φαρμακευτικής καθαρής δαπάνης είναι το 1.945 δις € χωρίς να συμπεριλαμβάνονται οι φαρμακευτικές δαπάνες των Νοσοκομείων και ΥΠΕ-ΠΕΔΥ.
Στον προϋπολογισμό που ψηφίσθηκε πρόσφατα στη Βουλή, η κυβέρνηση περιέκοψε σημαντικά τη μικτή φαρμακευτική δαπάνη για τον ΕΟΠΥΥ από 2,5 δις € το 2016 σε 2,370 δις € το 2017 δηλαδή μια μείωση 130 εκατ. € ή 5,2%. Και για τα νοσοκομεία, ΥΠΕ- ΠΕΔΥ από 730 εκατ. € μικτά το 2016 σε 713 εκατ. € για το 2017, μείωση κατά 17 εκατ. €.
Η ΝΕΑ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ δίνει υψηλή προτεραιότητα στη πολιτική του φαρμάκου. Επίκεντρο της πολιτικής μας είναι ο Πολίτης και η πρόσβαση του στο σύνολο των φαρμάκων και ιδιαίτερα σε νέα φάρμακα που πραγματικά έχουν αποδεδειγμένο όφελος. Στόχος μας είναι να αναπτυχθεί η βιομηχανία του φαρμάκου ως ένας βασικός πυλώνας της παραγωγικής ανασυγκρότησης της πατρίδας με στόχο την ανάπτυξη με ρυθμό 4% ετησίως. Θέλουμε νέες θέσεις εργασίας, καινοτόμες προσπάθειες, νέες επενδύσεις περισσότερες εξαγωγές. Θέλουμε προγράμματα ερευνών και νέες κλινικές μελέτες στις οποίες θα επενδυθούν πολλαπλά ποσά από αυτά που σήμερα τοποθετούνται. Το φάρμακο θα είναι για εμάς η αιχμή του δόρατος μιας νέας αναπτυξιακής πολιτικής για τη χώρα, που στόχο θα έχει την έξοδο από την κρίση.
Ανδρέας Ξανθός, Υπουργός Υγείας
To dailypharmanews επικοινώνησε με τον υπουργό Υγείας, Ανδρέα Ξανθό για να συμπεριλάβει και το δικό του σχόλιο στο αφιέρωμα και ο Υπουργός έδωσε την εξής απάντηση παρότι το ύψος της Δημόσιας Φαρμακευτικής Δαπάνης έχει «κλείσει» στο ίδιο επίπεδο μέχρι και το 2018. Κι αυτό σημαίνει ότι ο μη σχολιασμός από τον υπουργό της σύνδεσης του ΑΕΠ με το ύψος του προΰπολογισμού στο Φάρμακο, συνδέεται πιο πολύ με την τετελεσμένη κατάσταση που δημιουργήθηκε πέρσι. Αυτό που πραγματικά καλείται να κάνει τώρα είναι να κόψει εκ νέου χρήματα από τα καινοτόμα φάρμακα που είναι και πιο ακριβά.
«Δεν είναι ακόμα ανακοινώσιμο πως θα διαμορφωθεί το νέο πλαίσιο υπολογισμού της φαρμακευτικής δαπάνης αλλά και των καινοτόμων φαρμάκων. Τα ζητήματα του φαρμάκου βρίσκονται αυτή την εποχή στην ατζέντα μας και με την Επιτροπή που έχει συσταθεί, συζητάμε με την Φαρμακοβιομηχανία ώστε να βρούμε ένα σύστημα αποδοτικό και βιώσιμο. Η δημιουργία ΗΤΑ (σύστημα αξιολόγησης τεχνολογιών υγείας) για την χώρα είναι σημαντική καθώς θέλουμε τα καινοτόμα φάρμακα που εισάγονται να έχουν πρώτα εισαχθεί σε άλλες χώρες της ΕΕ με το ίδιο σύστημα αλλά και να είναι προσιτά σε όσους πραγματικά τα έχουν ανάγκη».
Επίσης σε συνέδριο ιατρικής τεχνολογίας που διεξήχθη χθες Τρίτη στην Αθήνα, ο υπουργός Υγείας είπε για το ίδιο θέμα:
«Στόχος μας είναι η χάραξη μιας νέας εθνικής φαρμακευτικής πολιτικής, ενός νέου ισχυρού κοινωνικού συμβολαίου ανάμεσα στην Πολιτεία, στην κοινωνία και στους φορείς της αγοράς φαρμάκου. Το φάρμακο είναι ο κατ’ εξοχήν χώρος όπου η οικονομία της αγοράς έχει αποδείξει ότι αδυνατεί να λειτουργήσει με όρους ευρύτερου κοινωνικού συμφέροντος. Η επιστημονική έρευνα – πού συχνά στηρίζεται σε δημόσιους πόρους – παράγει φαρμακευτική και βιοτεχνολογική καινοτομία που μπορεί να συμβάλλει στην ανακούφιση των ασθενών και να επηρεάσει την πρόγνωση ή ακόμα και να θεραπεύσει σοβαρά και απειλητικά για τη ζωή νοσήματα, αλλά η πρόσβαση των ανθρώπων σε αυτά, ακόμα και σε αναπτυγμένες χώρες, δεν είναι αυτονόητη ούτε δεδομένη. Ζητούμενο για εμάς είναι η οικοδόμηση δίκαιων, βιώσιμων, χωρίς αποκλεισμούς και αποτελεσματικών Συστημάτων Δημόσιας Υγείας, τα οποία θα αξιοποιούν γρήγορα την φαρμακευτική καινοτομία προς όφελος των ασθενών.
Η φαρμακευτική βιομηχανία της ΕΕ είναι από τις πλέον ανταγωνιστικές βιομηχανίες στην Ευρώπη κι ωστόσο αυτό που καταγράφεται επίσημα τις τελευταίες δεκαετίες είναι ότι οι τιμές των νέων φαρμάκων αυξήθηκαν σε τέτοιο βαθμό που είναι οικονομικά απρόσιτα για πολλούς ευρωπαίους πολίτες. Χρειάζεται – στο μέτρο αυτό – να προωθηθεί μία Ε&Α με γνώμονα τις ανάγκες των ασθενών και τη διαφάνεια αναφορικά με το κόστος (συμπεριλαμβανομένων και των κλινικών δοκιμών), η οποία θα προάγει παράλληλα την κοινωνική ευθύνη στον φαρμακευτικό τομέα και θα συμβάλλει στον καθορισμό της δίκαιης τιμής. Είναι κοινός τόπος ότι τα περισσότερα φάρμακα δεν αποτελούν παραδείγματα γνήσιας καινοτομίας, αλλά είναι συχνά προϊόντα που ακολουθούν το πρότυπο ήδη καθιερωμένου προϊόντος ή έχουν υποβληθεί σε μικροτροποποιήσεις, η δε έγκρισή τους χορηγείται κυρίως μέσω συμπληρωματικών επεκτάσεων διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας.
Η δυνατότητα πρόσβασης των ασθενών σε πραγματικά καινοτόμα φάρμακα με τεκμηριωμένο κλινικό όφελος και θετική επίδραση στην εξέλιξη της νόσου και την ποιότητα ζωής, είναι κρίσιμη πολιτική προτεραιότητα, η οποία προϋποθέτει την ανάληψη πρωτοβουλιών…».
M.T.
