Από τη Γιάννα Τριανταφύλλη.
Από την ανάληψη των καθηκόντων του, ο πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ και η κυβέρνησή του έχουν εκδώσει μια σειρά αποφάσεων που έχουν βυθίσει σε χάος τα επιστημονικά ιδρύματα των ΗΠΑ.
Σημαντικά ερευνητικά κέντρα και οργανισμοί έχουν δεχθεί πολιτικές παρεμβάσεις, πολλοί ερευνητές έχουν απολυθεί και επιστημονικές επιχορηγήσεις έχουν «παγώσει» ή έχουν υποστεί σαρωτικές περικοπές.
Πολλά πανεπιστημιακά ιδρύματα στην Ευρώπη έχουν ξεκινήσει συντονισμένες προσπάθειες να προσελκύσουν και να προσφέρουν «επιστημονικό άσυλο» σε Αμερικανούς ερευνητές που, μετά την πτώση του αμερικανικού ακαδημαϊκού συστήματος, επιθυμούν να εγκαταλείψουν τις ΗΠΑ.
Τα γαλλικά πανεπιστήμια βρίσκονται στην πρώτη γραμμή αυτής της ευρωπαϊκής πρωτοβουλίας. Το Πανεπιστήμιο της Aix-Marseille, στη Μασσαλία, ανακοίνωσε το πρόγραμμα Safe Place for Science, μια τριετή πρωτοβουλία συνολικής αξίας 15 εκατομμυρίων ευρώ, με στόχο να προσλάβει 15 Αμερικανούς επιστήμονες που εργάζονται στους τομείς της υγείας, του κλίματος και της αστροφυσικής.
Σύμφωνα με εκπρόσωπο του πανεπιστημίου, μέσα σε δύο μόλις εβδομάδες, οι πανεπιστημιακές αρχές έλαβαν πάνω από εκατό αιτήσεις Αμερικανών ερευνητών, με πολλούς από αυτούς να προέρχονται από τη NASA και κορυφαία Πανεπιστήμια των ΗΠΑ, όπως τοYale και το Standford.
«Ελπίζαμε ότι δεν θα χρειαστεί να το κάνουμε αυτό. Ωστόσο, είμαστε εξοργισμένοι με αυτό που συμβαίνει και νιώθουμε ότι οι συνάδελφοί μας στις ΗΠΑ βιώνουν μια καταστροφή. Θέλαμε επομένως να προσφέρουμε ένα είδος“επιστημονικού ασύλου”σε όσους παρεμποδίζεται η έρευνα», δήλωσε ο EricBurton,πρόεδρος τουΠανεπιστημίουAix-Marseille.
Αναγκαίο να επεκταθεί σε ευρωπαϊκό επίπεδο η έννοια του «επιστημονικού ασύλου»
Το πανεπιστήμιο ανακοίνωσε ότι βρίσκεται σε επαφή και με άλλα γαλλικά πανεπιστήμια και πως στόχος της γαλλικής κυβέρνησης είναι να επεκτείνει την έννοια του «επιστημονικού ασύλου» σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο και να βοηθήσει στην υποδοχή και τη μετεγκατάσταση ερευνητών από διαφορετικές ειδικότητες.
Η διευθύντρια του Ινστιτούτου Παστέρ στο Παρίσι, Yasmine Belkaid, ανακοίνωσε ότι ήδη εργάζεται για να προσλάβει Αμερικανούς ερευνητές, εξειδικευμένους στις μολυσματικές ασθένειες και στη μελέτη της προέλευσης των ασθενειών.
«Αυτό που βλέπουμε σήμερα είναι στην πραγματικότητα λογοκρισία, λογοκρισία θεμελιωδών αξιών. Θα μπορούσαμε να χάσουμε μια γενιά επιστήμης, μια ολόκληρη γενιά επιστημόνων, κάτι από το οποίο δεν θα μπορέσουμε ποτέ να ανακάμψουμε. Είναι επομένως καθήκον μας να διασφαλίσουμε ότι η επιστήμη στο σύνολό της προστατεύεται», λέει η Yasmine Belkaid.
Προς την ίδια κατεύθυνση κινείται και ο Υπουργός Ανώτατης Εκπαίδευσης και Έρευνας της Γαλλίας, Philippe Baptiste, ο οποίος προτρέπει τα επιστημονικά ιδρύματα της χώρας να αποστείλουν προτάσεις για την αποτελεσματικότερη προσέλκυση κορυφαίων Αμερικανών ερευνητών.
«Οι αποφάσεις της κυβέρνησης Τραμπ είναι μια συλλογική τρέλα που απαιτεί γρήγορη και σθεναρή απάντηση από όλο τον κόσμο», δήλωσε Philippe Baptiste, ο οποίος, πριν ενταχθεί στη γαλλική κυβέρνηση και γίνει υπουργός Εκπαίδευσης και Έρευνας, υπήρξε επικεφαλής του Εθνικού Κέντρου Διαστημικών Μελετών της Γαλλίας.
Επιπλέον, περισσότεροι από 350 Γάλλοι επιστήμονες υπέγραψαν μια κοινή επιστολή, που δημοσιεύτηκε πριν λίγες ημέρες στην εφημερίδα Le Monde, με την οποία καλούν την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να δημιουργήσει ένα έκτακτο ταμείο 750 εκατομμυρίων ευρώ, με στόχο την υποδοχή και φιλοξενία χιλιάδων ερευνητών που επιθυμούν να εγκαταλείψουν τις ΗΠΑ.
