Της Ρούλας Σκουρογιάννη
Μια πρόσφατη αμερικανική μελέτη σε αρσενικά ποντίκια, που είχαν μολυνθεί με τον Ζήκα έδειξε ότι ο ιός προκάλεσε μόνιμη βλάβη στα βασικά κύτταρα του αναπαραγωγικού τους συστήματος, με αποτέλεσμα συρρίκνωση των όρχεων, χαμηλότερα επίπεδα αρσενικών ορμονών και μειωμένη γονιμότητα, σύμφωνα με χτεσινές δηλώσεις της ερευνητικής ομάδας. Μέχρι στιγμής, τα ευρήματα αφορούν μόνο ποντίκια, αλλά το αποτέλεσμα είναι αρκετά ανησυχητικό, ώστε να δικαιολογεί περαιτέρω διερεύνηση, λόγω των πιθανών επιπτώσεων και στους ανθρώπους, δήλωσε ο Δρ Michael Diamond, καθηγητής παθολογίας, ανοσολογίας και μοριακής μικροβιολογίας στο Washington University, η έρευνα του οποίου δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Nature.
Μεγάλο μέρος της παγκόσμιας προσπάθειας για την καταπολέμηση του Ζήκα έχει επικεντρωθεί στην προστασία των εγκύων γυναικών από τη μόλυνση, λόγω των σοβαρών συνεπειών στο έμβρυο, η πρόκληση μικροκεφαλίας, μιας σοβαρής γενετικής ανωμαλίας που επηρεάζει το μέγεθος του κρανίου και του εγκεφάλου, στον οποίο προκαλεί και άλλες ανωμαλίες. Προηγούμενες μελέτες έχουν δείξει ότι ο ιός μπορεί να παραμείνει στο σπέρμα για χρονικό διάστημα έξι μηνών, περίπου. Αλλά λίγα ήταν γνωστά σχετικά με το αν η παρατεταμένη έκθεση στον ιό μπορούσε να προκαλέσει βλάβη στους όρχεις.
Κατά τη διάρκεια της μελέτης αυτής, ο Δρ Diamond και οι συνεργάτες του, εξετάζοντας τις επιδράσεις του ιού σε αρσενικά μολυσμένα ποντίκια, βρήκαν στοιχεία ιικών γονιδίων σε ορισμένα κύτταρα των όρχεων. Τις πρώτες ημέρες, δε φαινόταν να έχει επηρεάσει εξωτερικά τους όρχεις, κάτι που διαπιστώθηκε τρεις εβδομάδες αργότερα, όταν οι όρχεις των μολυσμένων ποντικιών είχαν συρρικνωθεί στο ένα δέκατο του κανονικού μεγέθους τους και η εσωτερική δομή τους είχε καταστραφεί.
«Παρατηρήσαμε σοβαρές ενδείξεις καταστροφής των σπερματικών σωληναρίων, τα οποία είναι απαραίτητα για την παραγωγή νέων σπερματοζωαρίων» δήλωσε ο Δρ Diamond. Οι ερευνητές διαπίστωσαν, ακόμα, ότι ο Ζήκα μολύνει και σκοτώνει τα κύτταρα Sertoli, τα οποία προωθούν την ανάπτυξη του σπέρματος και δυστυχώς δεν ανανεώνονται, αν καταστραφούν. Μάλιστα, οι ερευνητές αναφέρουν ότι πρόκειται για το μόνο ιό που προκαλεί τόσο σοβαρά και μη αναστρέψιμα προβλήματα γονιμότητας.
Άλλα σπερματικά τεστ έδειξαν πτώση των ορμονών του φύλου και της γονιμότητας. Συγκεκριμένα, οι μολυσμένοι ποντικοί είχαν τέσσερις φορές λιγότερες πιθανότητες να γονιμοποιήσουν ένα υγιές θηλυκό ποντίκι, από ότι τα υγιή αρσενικά ποντίκια. Εκείνο που προβληματίζει ιδιαίτερα τους επιστήμονες είναι ότι ακόμα δεν υπάρχει εμβόλιο ή κάποια αποτελεσματική θεραπεία για τη μόλυνση από τον ιό Ζήκα.
