Από τη Γιάννα Τριανταφύλλη.
Η υπογονιμότητα αποτελεί ένα συχνό και σύνθετο πρόβλημα, που επηρεάζει εκατομμύρια ανθρώπους αναπαραγωγικής ηλικίας, παγκοσμίως. Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ), περίπου 1 στα 6 ζευγάρια αντιμετωπίζει κάποιο πρόβλημα υπογονιμότητας. Για τα περισσότερα από αυτά τα ζευγάρια η εξωσωματική γονιμοποίηση αποτελεί την καλύτερη δυνατή θεραπεία για την επίτευξη εγκυμοσύνης.
Μια νέα μελέτη που χρηματοδοτήθηκε από το Εθνικό Ινστιτούτο Έρευνας Υγείας και Φροντίδας ( NIHR ) του Ηνωμένου Βασιλείου διαπίστωσε ότι η τεχνητή νοημοσύνη (AI) θα μπορούσε να βοηθήσει τους γιατρούς να βελτιώσουν τα ποσοστά επιτυχίας της θεραπείας εξωσωματικής γονιμοποίησης.
Πώς λειτουργεί η εξωσωματική γονιμοποίηση
Η εξωσωματική γονιμοποίηση είναι μια τεχνική αναπαραγωγής που πραγματοποιείται σε εργαστηριακές συνθήκες όταν δεν είναι εφικτή ηαυτοσύλληψη ή σε περιπτώσεις όπου η θεραπείες γονιμότητας δεν οδηγούν σε βιώσιμη εγκυμοσύνη. Η εξωσωματική γονιμοποίηση περιλαμβάνει την αφαίρεση ενός ωαρίου από τις ωοθήκες μιας γυναίκας και τη γονιμοποίησή του με σπέρμα σε συνθήκες εργαστηρίου.
Τα ποσοστά επιτυχίας της εξωσωματικής γονιμοποίησης εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από την ηλικία των γυναικών που υποβάλλονται σε θεραπεία. Σύμφωνα με μελέτες, το ποσοστό επιτυχίας της εξωσωματικής γονιμοποίησης αγγίζει το 45-50% για ηλικίες μικρότερες των 35 ετών, ένα ποσοστό που μειώνεται στο 20% για ηλικίες 40 ετών και άνω. Αυτό σημαίνει ότι ένα σημαντικό ποσοστό ζευγαριών έρχεται αντιμέτωπο με μια ή περισσότερες αποτυχημένες προσπάθειες εξωσωματικής γονιμοποίησης.
Κατά τη διάρκεια της θεραπείας με εξωσωματική γονιμοποίηση, οι γιατροί χρησιμοποιούν υπερηχογράφημα για να παρακολουθούν το μέγεθος των ωοθυλακίων για να αποφασίσουν πότε είναι η κατάλληλη στιγμή για τις ενέσεις ορμονών. Αυτό προετοιμάζει τα ωάρια για συλλογή και διασφαλίζει ότι είναι έτοιμα για γονιμοποίηση με σπέρμα για τη δημιουργία εμβρύων. Μετά τη συλλογή ωαρίων και τη γονιμοποίηση, επιλέγεται ένα έμβρυο και εμφυτεύεται στη μήτρα.
Χρήση τεχνητής νοημοσύνης για εξατομικευμένες θεραπείες εξωσωματικής γονιμοποίησης
Ερευνητική ομάδα από το Εθνικό Ινστιτούτο Έρευνας Υγείας και Φροντίδας ( NIHR ),ανάλυσε δεδομένα από περίπου 19.000 γυναίκες που είχαν ολοκληρώσει θεραπείες εξωσωματικής γονιμοποίησης.
Με την χρήση ειδικών τεχνικών τεχνητής νοημοσύνης που έχουν την ονομασία Explainable AI, οι ερευνητές διερεύνησαν ποια μεγέθη ωοθυλακίων συσχετίστηκαν με βελτιωμένα ποσοστά ανάκτησης ώριμων ωαρίων με αποτέλεσμα τη γέννηση μωρών.
Τα ευρήματά της μελέτης έδειξαν ότι, η τεχνητή νοημοσύνη θα μπορούσε να βοηθήσει στην επιλογή της καλύτερης στιγμής για τη στόχευση ωοθυλακίων, προκειμένου να αυξηθεί η πιθανότητα επιτυχούς θεραπείας με εξωσωματική γονιμοποίηση. Συγκεκριμένα, από τα ευρήματα διαπιστώθηκε ότι,χορηγώντας την ένεση ορμόνης όταν τα περισσότερα ωοθυλάκια είχαν μέγεθος 13-18 mm αυτό βελτίωσε σημαντικά τις πιθανότητες ανάκτησης ώριμων ωαρίων και την επίτευξη εγκυμοσύνης και τη γέννηση μωρών.
«Η μελέτη μας είναι η πρώτη που αναλύει ένα μεγάλο σύνολο δεδομένων για να δείξει ότι η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να προσδιορίσει τα συγκεκριμένα μεγέθη ωοθυλακίων που είναι πιο πιθανό να αποδώσουν ώριμα αυγά με μεγαλύτερη ακρίβεια από τις τρέχουσες μεθόδους. Τα ευρήματα δείχνουν ότι οι μέθοδοι τεχνητής νοημοσύνης είναι κατάλληλες για την ανάλυση πολύπλοκων δεδομένων εξωσωματικής γονιμοποίησης και θα μπορούσαν να βοηθήσουν στην εξατομίκευση της θεραπείας για καλύτερα αποτελέσματα» δήλωσε ο Δρ. Waljit Dhillo, επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας και Επιστημονικός Διευθυντής του NIHR.
Οι ερευνητές από τα ευρήματα εντόπισαν επίσης κινδύνους υπερδιέγερσης, η οποία μπορεί να προκαλέσει ορμονικές ανισορροπίες που μειώνουν την επιτυχία της εμφύτευσης. Με την ικανότητα της τεχνητής νοημοσύνης να αναλύει τεράστια σύνολα δεδομένων, οι γιατροί θα μπορούσαν να βελτιώσουν τα πρωτόκολλα εξωσωματικής γονιμοποίησης για να μεγιστοποιήσουν τα ποσοστά επιτυχίας και να ελαχιστοποιήσουν τους κινδύνους.
Η ερευνητική ομάδα σχεδιάζει να δημιουργήσει ένα νέο εργαλείο τεχνητής νοημοσύνης που θα χρησιμοποιεί ευρήματα από την έρευνά της για να εξατομικεύσει τη θεραπεία εξωσωματικής γονιμοποίησης. Αυτό το εργαλείο τεχνητής νοημοσύνης θα μπορούσε να βοηθήσει στη λήψη αποφάσεων των κλινικών γιατρών σε κάθε βήμα της διαδικασίας εξωσωματικής γονιμοποίησης
Πηγή: Nature Communications