Τι θα φέρει νέες υπηρεσίες στα φαρμακεία – Τι λέει για την αποζημίωσή τους
Από τον Χαράλαμπο Πετρόχειλο
Ναι, στον κεντρικό ρόλο των φαρμακοποιών στην Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας είπε η Αναπληρώτρια Υπουργός Υγείας κ. Ειρήνη Αγαπηδάκη μιλώντας στην ημερίδα που διοργάνωσε στις 11 Μαρτίου ο Πανελλήνιος Φαρμακευτικός Σύλλογος με θέμα «Φαρμακευτική Πολιτική: Μετατρέποντας τις προκλήσεις σε προοπτικές» σε κεντρικό ξενοδοχείο της Αθήνας.
Αυτό μπορεί να συμβεί με διεύρυνση των υπηρεσιών που μέχρι σήμερα παρέχονταν αλλά μέσα από μία διαδικασία που θα προχωρήσει σταδιακά, παράλληλα με τη συστηματική προετοιμασία των φαρμακοποιών να υποδεχτούν αυτές τις νέες υπηρεσίες.
Σημαντική ήταν επίσης η αναφορά της Αναπληρώτριας Υπουργού Υγείας στο θέμα της αποζημίωσης των παρεχόμενων υπηρεσιών.
Η ομιλία της κ. Αγαπηδάκη ξεκίνησε, όπως είναι λογικό, με αναφορά σε θέματα της επικαιρότητας, όπως ο εμβολιασμός κατά της COVID -19 και μέσα από τα φαρμακεία όπως και η συμβολή των φαρμακείων της κοινότητας στην προώθηση του θεσμού του προσωπικού ιατρού.
Για τα παράπονα σχετικά με το 5ευρω για το εμβόλιο κατά της COVID-19
Αφού υπενθύμισε ότι ο εμβολιασμός κατά της COVID-19 και από τα φαρμακεία είχε τεθεί στο τραπέζι και είχε επιχειρηθεί να προωθηθεί στο παρελθόν, η κ. Αγαπηδάκη εξέφρασε τη χαρά της που πλέον αυτό προχωρά.
«Είμαστε πολύ χαρούμενοι που είμαστε σε θέση να διαθέτουμε πλέον και από το δίκτυο των φαρμακείων, το οποίο είναι ευρύτατο σε όλη τη χώρα, τον εμβολιασμό για την COVID. Κι επειδή ήδη έχουν ακουστεί κάποια παράπονα σε σχέση με το ότι θα πρέπει να πληρώνουν οι πολίτες 5 ευρώ για να κάνουν το εμβόλιο, θέλω να πω ότι εμείς συνεχίζουμε να έχουμε τα εμβολιαστικά κέντρα, όμως θέλουμε να διευρύνουμε αυτήν τη δυνατότητα (σ.σ για τους πολίτες)».
Όπως τόνισε η κ. Αγαπηδάκη η διάθεση του εμβολίου κατά του κορονοϊού και από το δίκτυο των φαρμακείων είναι σημαντική γιατί όπως εξήγησε πλέον γίνεται προσπάθεια να περάσουμε σε μία νέα φάση και να μπορεί ο κόσμος να εμβολιάζεται στα φαρμακεία κάθε χρόνο τόσο για τη γρίπη όσο και κατά της COVID.
Λεπτομέρειες για το πως ακριβώς θα γίνεται η όλη διαδικασία για τον εμβολιασμό κατά του κορονοϊού μέσα από τα φαρμακεία, θα ανακοινωθούν μετά την ψήφιση του σχετικού νομοσχεδίου και την έκδοση της Κοινής Υπουργικής Απόφασης. Το σίγουρο είναι ότι σε αντίθεση με ό,τι συμβαίνει με τον εμβολιασμό κατά της γρίπης τα δύο τελευταία χρόνια, που στη μεγάλη πλειοψηφία των περιπτώσεων δεν χρειάζεται ιατρική συνταγή –παρά μόνο για τα νέου τύπου αντιγριπικά εμβόλια- για τον εμβολιασμό κατά της COVID θα απαιτείται ιατρική συνταγή.
Άρα οι πολίτες θα έχουν από του χρόνου μία επιπλέον δυνατότητα να κάνουν τον εμβολιασμό τους εύκολα και γρήγορα, όπως είπε η Αναπληρώτρια Υπουργός Υγείας.
Συνεργασία με ΠΦΣ για να γίνουν τα φαρμακεία βασικός πυλώνας της ΠΦΥ – Εξασφάλιση πόρων για τις εγγραφές σε προσωπικό ιατρό
Η κ. Αγαπηδάκη τάχθηκε υπέρ της ανάδειξης του φαρμακείου σ’ έναν βασικό πυλώνα της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας.
«Σε πάρα πολλές χώρες υπάρχει το φαρμακείο ως ένας κομβικός τομέας, ως ένας πυλώνας στο κομμάτι της πρόληψης. Το ίδιο σκεφτόμαστε κι εμείς να κάνουμε στη χώρα μας. Εκτός από το κομμάτι του εμβολιασμού που αφορά τη γρίπη και τώρα του COVID, βρισκόμαστε σε μία συζήτηση, σε μία συνεχή επεξεργασία κάποιων νέων τρόπων συνεργασίας με τον Πανελλήνιο Φαρμακευτικό Σύλλογο», είπε.
Σε αυτό το πλαίσιο έδωσε σαφή απάντηση για κάτι που, όπως είχε αναδείξει και το DailyPharmaNews με πρόσφατο δημοσίευμά του (δες εδώ), απασχολούσε τους φαρμακοποιούς σε σχέση με την προωθούμενη πολιτική του Υπουργείου Υγείας για τον προσωπικό ιατρό.
«Να πω ότι έχουν εξασφαλιστεί οι πόροι για να συνεχίσουν οι εγγραφές των πολιτών από τα φαρμακεία για τον προσωπικό γιατρό. Κύριε Πρόεδρε, (σ.σ. απευθυνόμενη στον Πρόεδρο του Πανελλήνιου Φαρμακευτικού Συλλόγου κ. Απόστολο Βαλτά) έχουμε νεότερα, θα συνεχιστεί κανονικά το ΕΣΠΑ γι’ αυτό το κομμάτι», ανέφερε για το θέμα.
Σημείωσε μάλιστα ότι είναι σημαντική η συμβολή του φαρμακοποιού στο πρόγραμμα για τον Προσωπικό Ιατρό διότι «ο πολίτης θα πάει στον φαρμακοποιό για να μπορέσει να εγγραφεί ευκολότερα στο σύστημα…» καθώς, όπως παραδέχτηκε, αφενός πολλοί δυσκολεύονται να μπουν στη σχετική πλατφόρμα για να εγγραφούν, αφετέρου δυσκολεύονται να κατανοήσουν και το νέο αυτό ρόλο του προσωπικού ιατρού. Για την ίδια «οι φαρμακοποιοί θα είναι ο δίαυλος που θα συνδέσει τον πολίτη με τον προσωπικό ιατρό στη νέα φάση του θεσμού και θα επικυρώσουμε τις διαδικασίες».
Πρόληψη καρκίνου παχέος εντέρου
Σημαντική επίσης ήταν η αναφορά της κ. Αγαπηδάκη στο πως βλέπει το ρόλο των φαρμακείων στα προγράμματα πρόληψης.
«Θέλω να πω ότι βλέπουμε ενεργά την εμπλοκή των φαρμακείων, αρχής γενομένης από το πρόγραμμα πρόληψης για τον καρκίνο του παχέος εντέρου, το οποίο θα δρομολογηθεί με έναν τρόπο που προβλέπει σε πρώτο στάδιο ας πούμε ένα self test, το οποίο μπορεί να γίνει με τη βοήθεια των φαρμακείων. Να το παίρνουν από τα φαρμακεία οι άνθρωποι και να γίνεται με τη βοήθεια των φαρμακοποιών ούτως ώστε να προχωρήσουν μετά, όσοι έχουν θετικά αποτελέσματα στη διαδικασία της κολωνοσκόπησης».
Και κατέληξε η κ. Αγαπηδάκη μιλώντας για το θέμα της ανάδειξης του φαρμακείου σ’ έναν βασικό πυλώνα της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας: «Βλέπετε λοιπόν ότι σε τρεις τομείς, στον ετήσιο εμβολιασμό γρίπης – COVID, στο κομμάτι που έχει να κάνει με ένα κομβικό στοιχείο της πρωτοβάθμιας, τον προσωπικό ιατρό, και στις προληπτικές εξετάσεις για τον καρκίνο του παχέος εντέρου, ξεκινάμε μία πολύ στενή, πολύ συστηματική συνεργασία με τα φαρμακεία και ελπίζουμε να εξελιχτεί και σε άξονες».
Το θέμα των αποζημιώσεων των υπηρεσιών
Η Αναπληρώτρια Υπουργός Υγείας ήταν ωστόσο συγκρατημένη έως και αρνητική, όταν κλήθηκε να μιλήσει για την αποζημίωση των υπηρεσιών που ήδη παρέχονται αλλά και για εκείνες που φαίνεται ότι η πολιτεία σκοπεύει νομοθετικά να κατοχυρώσει να επιτρέπεται να γίνονται από τα φαρμακεία (εξαιρουμένων βεβαίως των δύο υπηρεσιών για τις οποίες νομοθετικά ήδη προβλέπεται αμοιβή του φαρμακοποιού, δηλαδή της διενέργειας των rapid test και του εμβολιασμού κατά της COVID).
«Τώρα θα γίνω πιο αυστηρή», ανέφερε. Και εξήγησε το σκεπτικό της γι’ αυτήν τη στάση της. «Κάθε άνθρωπος που μπαίνει σ΄ ένα φαρμακείο εκτός από την υπηρεσία την οποία πάει να λάβει συνήθως κάνει και μία δαπάνη. Άρα θέλω να πω ότι πρέπει να είναι βιώσιμα όλα αυτά που συζητάμε. Για να είναι βιώσιμα έχουμε ένα μέτρο. Δεν πάμε να κάνουμε κατάχρηση, εάν θέλετε, της προσφοράς των φαρμακοποιών ούτε όμως, από την άλλη, να πάμε σε μία διαδικασία όπου οι προληπτικές υπηρεσίες που προσφέρονται μέσα από το φαρμακείο θα στοιχίζουν τόσο για το κράτος που θα είναι ασύμφορες. Χρειάζεται ένα μέτρο στο πως προσεγγίζουμε αυτά τα ζητήματα και να έχουμε και οι δύο έτσι μία αμοιβαία επωφελή συμφωνία σε σχέση με όλες αυτές τις δράσεις…».
Διάθεση να αυξηθούν οι αναγνωρισμένες υπηρεσίες – Τι απαιτείται
«Είμαστε σε εξέλιξη μίας πολύ μεγάλης αλλαγής στον τομέα της πρόληψης και σε αυτό το πλαίσιο έχουμε μία συνεχή συζήτηση-επαφή με τον Πανελλήνιο Φαρμακευτικό Σύλλογο για να δούμε σε ποιους άλλους τομείς θα μπορούσαμε να τους αξιοποιήσουμε (σ.σ. προφανώς αναφέρεται στους φαρμακοποιούς της κοινότητας).
Η κ. Αγαπηδάκη αναφέρθηκε στη συζήτηση για επέκταση των υπηρεσιών των μέσω των φαρμακείων στην πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας και με άλλες υπηρεσίες όπως για παράδειγμα στη διακοπή του καπνίσματος ή στον έλεγχο του σωματικού βάρους, με ανάλογη φυσικά εκπαίδευση των φαρμακοποιών.
«Χρειάζεται εκπαίδευση», τόνισε. Και συνέχισε: «Είναι καλό το ότι ο Πανελλήνιος Φαρμακευτικός Σύλλογος έχει τη δυνατότητα να παρέχει πιστοποιημένη εκπαίδευση. Όμως αυτή θα πρέπει να συνδυάζεται με αυτό που λέμε επιστημονικά κριτήρια, ορισμένα μοντέλα. Έχουμε στον τομέα της δημόσιας υγείας τέτοια μοντέλα. Θα δούμε δυνατότητες να εκπαιδευτούν και οι φαρμακοποιοί -γιατί όχι;- να παρέχουν αυτές τις υπηρεσίες αλλά χρειάζεται εκπαίδευση και πιστοποίηση. Για να είμαστε βέβαιοι ότι αυτό που λαμβάνει ο πολίτης είναι πράγματι αυτό που πρέπει κι όχι αυτό που μου φαίνεται εμένα –για παράδειγμα- σωστό. Γιατί καταλαβαίνετε ότι μπορώ να πάω σ’ ένα φαρμακείο, να με προσεγγίσει ο φαρμακοποιός με τον τρόπο που αισθάνεται ο ίδιος –πραγματικά- ότι είναι καλό για να με οδηγήσει π.χ. να κόψω το κάπνισμα. Άρα θα πρέπει να έχουμε μία πολύ καλά οργανωμένη προσπάθεια, να εκπαιδευτούν οι άνθρωποι για να ξέρουμε κι εμείς, μετρήσιμα, ποια είναι τα αποτελέσματα».
Η λογική που υπάρχει στο υπουργείο Υγείας δεν είναι η αυτούσια αντιγραφή κάποιου ξένου μοντέλου. «Δεν θα έλεγα ότι πάμε να αντιγράψουμε το μοντέλο κάποιας χώρας. Δεν πιστεύω σε αυτό» ανέφερε η κ. Αγαπηδάκη. Εξήγησε δε ότι επειδή γνωρίζει πολύ καλά την αυστηρή μεθοδολογία του να μεταφέρεις τέτοιες πρακτικές σε μία χώρα, «χρειάζεται να τις προσαρμόσεις στα χαρακτηριστικά της χώρας στην οποία πας να κάνεις αυτή τη μεταφορά. Αυτό κάνουμε κι εμείς. Εργαζόμαστε με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, έχουμε μία πολύ στενή συνεργασία στα πλαίσια ενός έργου για την αλλαγή στην Πρωτοβάθμια και σε αυτόν τον άξονα εντάσσεται κι αυτή η πρωτοβουλία που συζητάμε για τα φαρμακεία».
Το γενικότερο σκεπτικό είναι να προχωρήσει η πολιτεία στην εξυπηρέτηση του ασθενούς, ειδικά εκείνων μεγαλύτερης ηλικίας που έχουν κάποιο χρόνιο πρόβλημα υγείας κι έχουν και συννοσηρότητες στη λογική να παρακολουθήσουν το ταξίδι του ασθενούς από τη διάγνωση μέχρι και τη θεραπεία και την παρακολούθησή της. «Φεύγω από τον γιατρό μου, παίρνω τις οδηγίες, θα πάω στο φαρμακείο να λάβω την αγωγή. Θα πρέπει και στο ένα σημείο και στο άλλο σημείο να λάβω εκπαίδευση, πληροφόρηση, όταν έχω κάποιο προβληματισμό, να με κατευθύνουν σωστά. Μιλάμε λοιπόν γι’ αυτό που ευρύτερα ονομάζεται διαχείριση χρονίων νοσημάτων στην κοινότητα. Και σε αυτό έχουν ρόλο τα φαρμακεία και οι γιατροί μας και οι μονάδες της πρωτοβάθμιας».
Διανυκτερεύσεις
Σε σχέση με το ζήτημα της αποζημίωσης των υπηρεσιών η κ. Αγαπηδάκη επανήλθε καλούμενη να απαντήσει στο εάν το υπουργείο θα έβλεπε θετικά τη θεσμοθέτηση κάποιας αποζημίωσης των φαρμακοποιών για τις διανυκτερεύσεις. Αφού είπε ότι η ίδια έχει τύχει να απευθυνθεί σε φαρμακείο που διανυκτέρευε για να αντιμετωπίσει πονόδοντο και ο φαρμακοποιός δεν την εξυπηρέτησε, με βάση την εμπειρία της αυτή σημείωσε ότι «εδώ δεν υπάρχει μία ενιαία προσέγγιση», επαναλαμβάνοντας αυτό που είχε πει και νωρίτερα. Ότι δηλαδή «δεν μπορούμε να πάμε σε ένα πολύ χαλαρό πλαίσιο να αποζημιώνουμε».
Πρόκειται για κάτι που, όπως είπε, δεν είναι τόσο απλό σε επίπεδο αγοράς σε σχέση και με άλλες εργασιακές ομάδες. «Το φαρμακείο», εξήγησε, «έχει αυτή την ιδιομορφία. Πρόκειται για ιδιωτικό τομέα ο οποίος όμως έχει μία “σύμπραξη”, εάν θέλετε, με τον δημόσιο κάτω από κάποιες συγκεκριμένες προϋποθέσεις. Άρα, με βάση αυτές θα πρέπει να βλέπουμε το κομμάτι αυτό της συνεργασίας κι όχι γενικότερα να μπούμε σε αυτήν τη συζήτηση περί του εάν (σ.σ. οι φαρμακοποιοί) πρέπει μετά τις 12 να αποζημιώνονται διαφορετικά κ.λπ.»
Μάλιστα στο σημείο αυτό ανέφερε ότι η ίδια έχει δεχθεί παράπονα από φαρμακοποιούς για παράδειγμα, για τη διεξαγωγή του εμβολιασμού κατά του COVID και από τα φαρμακεία. Συγκεκριμένα, όπως είπε, άκουσε παράπονα ότι «μας φορτώνετε πάρα πολλά». Απαντώντας σε αυτό το παράπονο είπε ότι «δεν αναγκάζουμε τα φαρμακεία να μπουν όλα σ’ ένα πλαίσιο. Είναι όποιος θέλει, σε εθελοντική βάση» για να καταλήξει επί του θέματος ότι «με βάση τα χαρακτηριστικά που έχει το κάθε φαρμακείο μπορεί να επιλέξει να μπει ή να μη μπει».
Αύξηση χρήσης γενοσήμων: Ποιο το βασικό καθήκον Προσωπικού Ιατρού και φαρμακοποιού
Τέλος η κ. Αγαπηδάκη απάντησε και στο ερώτημα για το ρόλο του φαρμακοποιού στην προσπάθεια αύξησης της χρήσης των γενοσήμων φαρμάκων στη χώρα μας. «Ένα από τα καθήκοντα που θα έχει ο προσωπικός γιατρός είναι η βελτιστοποίηση της συνταγογράφησης. Αφορά την αύξηση της διείσδυσης των γενοσήμων. Κι εδώ βέβαια έχουν ρόλο οι φαρμακοποιοί διότι πολλές φορές επειδή έχουμε περάσει και χρόνια που δυσφημίστηκαν τα γενόσημα –πολύ κακώς αλλά αυτό έγινε, ενώ σε άλλες χώρες συμβαίνει το αντίθετο- θα πρέπει κι εδώ οι φαρμακοποιοί να έχουν ένα ρόλο να ενημερώνουν τον κόσμο ότι είναι προς το συμφέρον του συστήματος και της υγείας όλων μας το να αυξηθεί η διείσδυση των γενοσήμων και να μπορέσουμε να έχουμε εμπιστοσύνη σε αυτόν τον τομέα φαρμάκων για να έχουμε βιώσιμη φαρμακευτική πολιτική».
