Από τον Χαράλαμπο Πετρόχειλο
Στην αναμονή των εργασιών του 20ου PHARMA Point το ερχόμενο Σαββατοκύριακο 5 και 6 Νοεμβρίου, όπου περιλαμβάνεται και το πολύ ενδιαφέρον τραπέζι με θέμα «Γυναίκα Φαρμακοποιός, ένας πολυσύνθετος ρόλος», το DailyPharmaNews προσπαθεί να δώσει τροφή για συζήτηση. Την αφορμή την έδωσε ο Φαρμακευτικός Σύλλογος Λάρισας (ΦΣΛ) ο οποίος τις τελευταίες εβδομάδες αποφάσισε να βγει μπροστά και μέσα από συναντήσεις με πολιτικούς και θεσμικούς φορείς να αναδείξει την ανάγκη να στηριχτεί η γυναίκα – φαρμακοποιός τόσο κατά την περίοδο της κύησης, της λοχείας και της γαλουχίας όσο και στην περίπτωση ασθένειας.
Μετά τα όσα ενδιαφέροντα είπε η κ. Τερέζα Χαραμή, μέλος του Δ.Σ. του Φαρμακευτικού Συλλόγου Κοζάνης, αντιπρόσωπος στον ΠΦΣ (δες εδώ) η σκυτάλη δίνεται στην πλέον κατάλληλη να μιλήσει για τη σημαντική πρωτοβουλία του ΦΣΛ, η Αντιπρόεδρος στο ΔΣ κ. Σοφία Φράντζα.
Η κουβέντα μαζί της ξεκίνησε με το ερώτημα για ποιο λόγο αυτή η πρωτοβουλία ήρθε τη συγκεκριμένη στιγμή με δεδομένο ότι στην πλειοψηφία τους οι φαρμακοποιοί της κοινότητας είναι γυναίκες και επομένως κάποιος θα περίμενε το θέμα να έχει τεθεί νωρίτερα. Αυτό που προκύπτει από την απάντησή της είναι ότι ναι μεν την αφορμή την έδωσε μία κυβερνητική απόφαση, υπάρχουν ωστόσο και γενικότεροι λόγοι που την επέβαλλαν, τους οποίους μάλιστα προτάσσει στην απάντησή της. «Διαχρονικά η πλειοψηφία των φαρμακοποιών ήταν γυναίκες. Εμείς ως μέλη της διοίκησης του Φαρμακευτικού Συλλόγου Λάρισας έχουμε θέσει ψηλά τις προτεραιότητές μας το θέμα της εξισορρόπησης της οικογενειακής και επαγγελματικής ζωής των συναδέλφων γενικότερα, όχι μόνο των γυναικών, σε μία χρονική περίοδο που όλοι βιώνουμε ένα πολύ έντονο στρες και επαγγελματική εξουθένωση, με τεράστιες ελλείψεις στα φάρμακα, με εξαντλητικά ωράρια αλλά και με τη διαχείριση της πανδημίας, κάτι που δυσκολεύει τη ζωή τόσο στις μητέρες όσο και στους πατεράδες συναδέλφους.
Το συγκεκριμένο θέμα το ανοίγουμε τώρα που η κυβέρνηση προωθεί την τρίμηνη αύξηση της άδειας προστασίας της μητρότητας της εργαζόμενης στον ιδιωτικό τομέα προκειμένου να εξισορροπηθεί η άδεια αυτή με αυτήν που υπάρχει στον δημόσιο τομέα και ταυτόχρονα την αντίστοιχη επέκταση της επιδότησης της μητρότητας. Βλέπουμε όμως πως όταν οι υπόλοιπες μητέρες χαίρονται τα μωράκια τους περιμένοντας κι αυτές τις νέες ρυθμίσεις από την κυβέρνηση οι συναδέλφισές μας, εάν δεν κάνουμε κάτι, θα εξακολουθήσουν να βιώνουν μία εντελώς διαφορετική πραγματικότητα. Όπως γνωρίζετε ο νόμος επιβάλλει την αδιάλειπτη λειτουργία των φαρμακείων, παρουσία του ή της υπεύθυνου φαρμακοποιού. Επομένως ως μονάδες παροχής πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας πρέπει να μείνουν ανοικτά, με τον υπεύθυνο φαρμακοποιό στο καθήκον, όπως το έκαναν και στη διάρκεια της πανδημίας».
Καισαρικές χωρίς λόγο και playroom σε… εργαστήρια
Το τι σημαίνει αυτό πρακτικά για μία γυναίκα φαρμακοποιό ξεπερνά τη λογική. Όπως αναφέρει η κ. Φράντζα «έχουμε συναδέλφισες οι οποίες επιστρέφουν στο φαρμακείο τους εντός λίγων ημερών μετά τον τοκετό ή ακόμη προγραμματίζουν καισαρική τομή χωρίς κάποιον ιδιαίτερο ιατρικό λόγο, ώστε να μη χρειαστεί να λείψουν, εάν είναι δυνατόν, ούτε μέρα από το φαρμακείο τους. Έχουμε συναδέλφισες που αντλούν το μητρικό τους γάλα στο εργαστήριο του φαρμακείου μεταξύ παραγγελιών και εμβολιασμών. Έχουμε μητέρες που μετατρέπουν σε playroom το εργαστήριο του φαρμακείου, ταΐζουν και κοιμίζουν τα παιδιά τους εκεί, ακόμη και μέσα στην περίοδο της πανδημίας που όλοι τηρούσαν τα μέτρα ασφαλείας, παρόλα αυτά, επειδή εκείνες δεν είχαν κάποιον να φροντίσει το παιδί τους, το είχαν μαζί τους, στο πίσω μέρος του εργαστηρίου. Υπάρχουν επίσης συναδέλφισες που μπορούν να έχουν κάποιον φροντιστή για το παιδί τους, να το προσέξει το πρωί, το απόγευμα αλλά εκείνες προτιμούν να μείνουν χωρίς ξεκούραση, να το κρατήσουν το μεσημέρι προκειμένου να κερδίσουν λίγο χρόνο ποιοτικό ή μη με το μωράκι τους».
Αυτό πάντως, όπως λέει, είναι ένα μέρος του προβλήματος. «Αναφέρομαι σε αυτές τις περιπτώσεις συναδελφισών με μωράκια καθώς και ο δικός μου ο γιος είναι μόλις ενός έτους και γνωρίζω τις δυσκολίες από πρώτο χέρι χωρίς όμως αυτό να σημαίνει ότι οι δυσκολίες για τις μητέρες – φαρμακοποιούς με μεγαλύτερα παιδάκια δεν είναι οι ίδιες ή και μεγαλύτερες, ενδεχομένως διαφοροποιημένες».
Γι’ αυτό άλλωστε, όπως εξηγεί, ουσιαστικά ο Φαρμακευτικός Σύλλογος Λάρισας επιχειρεί να ανοίξει «το θέμα της γονεϊκότητας της ή του φαρμακοποιού», καθώς, «ναι μεν η μητέρα – φαρμακοποιός, όπως και κάθε μητέρα ομολογουμένως έχει το μεγαλύτερο βάρος στην ανατροφή των παιδιών της, αυτό όμως δεν σημαίνει ότι και οι άνδρες συνάδελφοι δεν αντιμετωπίζουν προβλήματα στο πως θα διαπαιδαγωγήσουν τα παιδιά τους, πως θα έχουν ποιοτικό χρόνο με τα παιδιά τους μέσα στις δύσκολες συνθήκες του φαρμακείου».
Τσακωμοί, διαζύγια και… «φαρμακοπαίδια»
Ένα από τα ερωτήματα που τέθηκαν στην κ. Φράντζα είναι το κατά πόσο επηρεάζει το εάν ο σύντροφος μίας φαρμακοποιού είναι και ο ίδιος φαρμακοποιός ή ασκεί κάποιο άλλο επάγγελμα τη σχέση του ζευγαριού, όταν αποκτά παιδιά. Όπως είπε «δεν υπάρχει ξεκάθαρη απάντηση. Είναι θέμα του ζευγαριού». Η ίδια έχει σύζυγο φαρμακοποιό. «Άλλες συναδέλφισες μου λένε “ευτυχώς που ο Γιώργος είναι φαρμακοποιός και σε καταλαβαίνει, που είναι δίπλα σου, που ξέρει τα προβλήματά σου, που ξέρει γιατί αγχώνεσαι, που ξέρει πόσες ώρες χρειάζεται να αφιερώσεις στο φαρμακείο”. Από την άλλη εγώ θα πω ότι ένας άνθρωπος που εργάζεται τα ίδια ωράρια με τη σύζυγό του φαρμακοποιό είναι εξίσου κουρασμένος, εξίσου εξουθενωμένος, επομένως υπάρχει μία ένταση που φυσικό είναι να βγαίνει και στο σπίτι. Θα ήταν ένα εύλογο ερώτημα το πως περιμένουμε από μία μητέρα και έναν πατέρα – φαρμακοποιό να ανταπεξέλθουν με επιτυχία στο ρόλο αυτό της ανατροφής, της διαπαιδαγώγησης, της συναισθηματικής κάλυψης του παιδιού τους παραμένοντας επαγγελματίες και λειτουργοί υγείας, όταν δουλεύουν αυτά τα εξαντλητικά ωράρια και ζουν σε αυτό το στρεσογόνο επαγγελματικό περιβάλλον χωρίς να χάσουν τη σωματική και την ψυχική τους υγεία και χωρίς να δημιουργούνται δυσκολίες μεταξύ τους. Βεβαίως αυτό συμβαίνει και στα ζευγάρια όπου ο καθένας ασκεί διαφορετικό επάγγελμα, γιατί πράγματι ο άλλος μπορεί να μην μπορεί να καταλάβει για ποιο λόγο εσύ έχεις αυτό το στρες, γιατί νιώθεις αυτή τη ματαίωση, γιατί δεν προλαβαίνεις να μεγαλώσεις σωστά, όπως φανταζόσουν, το παιδί σου και δεν μπορείς να ανταποκριθείς και στις ανάγκες των ασθενών σου με όλο αυτό τελικά να περνάει και στη συμπεριφορά σου απέναντί στο σύντροφό σου και στους γύρω σου. Άρα και σε ζευγάρια που ο καθένας έχει διαφορετικό επάγγελμα, ας πούμε μία φαρμακοποιός με έναν δάσκαλο, η φαρμακοποιός δεν θα μπορέσει να ακολουθήσει τον δάσκαλο στις τρίμηνες διακοπές του με μεγάλη πιθανότητα αυτό να φέρει τριβή και ενδεχομένως και μία ρήξη στη σχέση τους. Πολλές φορές μεταξύ έγγαμων συναδελφισών, το θέμα συζήτησης περιστρέφεται γύρω από το “πως να σώσω το φαρμακείο, το γάμο ή τη σχέση με το παιδί μου. Θα πρέπει να σώσω πιθανά το ένα από τα τρία”. Θα έχει πολύ μεγάλο ενδιαφέρον μία στατιστική έρευνα για τις αιτίες των διαζυγίων στον κλάδο μας ώστε να φανεί πόσα από αυτά τα διαζύγια σχετίζονται με την ποιότητα ζωής ενός φαρμακοποιού, μίας φαρμακοποιού, τα εξαντλητικά ωράριά μας, τις διημερεύσεις, τις διανυκτερεύσεις και τις συνθήκες εργασίας σ’ ένα φαρμακείο ανοικτό στο κοινό. Πως αυτό επιδρά στην καθημερινότητα και επομένως και στις σχέσεις μας με τους άλλους; Και βέβαια, όπως προανέφερα το ερώτημα αυτό δεν αφορά μόνο τις γυναίκες. Αφορά και τους άνδρες συναδέλφους. Γατί η ανάγκη εξισορρόπησης της οικογενειακής και επαγγελματικής ζωής στον κλάδο των φαρμακοποιών είναι ίδια και για τα δύο φύλα. Και οι άνδρες συνάδελφοι βιώνουν τα ίδια ακριβώς εξαντλητικά ωράρια και το ίδιο στρεσογόνο περιβάλλον».
Πως αλήθεια μπορεί κανείς να μιλήσει για πολιτική αντιμετώπισης της υπογεννητικότητας, όταν ένας κλάδος, όπως οι φαρμακοποιοί που βρίσκεται σίγουρα σε μία καλύτερη μοίρα από άλλους επαγγελματίες η απόφαση απόκτησης ενός παιδιού αναβάλλεται ή και ματαιώνεται, γιατί αυτό συμβαίνει σε πολλές περιπτώσεις, όπως λέει η κ. Φράντζα. «Σε πάρα πολλούς συναδέλφους υπάρχει παράταση της στιγμής που θα γίνει η προσπάθεια για ένα παιδί γιατί ξεκινάμε με ένα άγχος για το φαρμακείο, όταν μιλάμε για έναν φαρμακοποιό που ξεκινάει από το μηδέν. Τον καίει το πως θα μπορέσει να λειτουργήσει και στη συνέχεια να επιβιώσει γιατί τα έξοδα είναι πολλά και χρειάζεται χρόνος για να δεις εάν θα πάνε τελικά καλά τα πράγματα. Πρέπει να δημιουργήσεις ένα περιβάλλον ώστε να αισθανθείς μία κάποια οικονομική ασφάλεια για να πεις “θα μπορέσω τώρα να προχωρήσω στην απόκτηση ενός παιδιού”, εφόσον μάλιστα έχω την ευχέρεια να διαθέτω ένα ή μία βοηθό φαρμακοποιό ώστε να μπορώ να λείψω κάποιες μέρες. Κι όλο αυτό οδηγεί στην παράταση της απόφασης για την απόκτηση ενός παιδιού και πολλές φορές και στη ματαίωση αυτής της απόφασης. Και κακά τα ψέματα, όταν αναβάλλεις ένα τέτοιο σχεδιασμό για αργότερα προκύπτουν και προβλήματα γονιμότητας, προκύπτουν και προβλήματα σχέσεων, χωρίζεις καθώς καταλαβαίνεις ότι μπορεί να μην έχεις συναντήσει τον άνθρωπο της ζωής σου στο timing, στην ώρα που πρέπει και τα πράγματα δεν πάνε τόσο καλά και έχουμε και συναδέλφους που μένουν και μόνοι τους γι’ αυτόν το λόγο. Γιατί αφιερώνονται στο φαρμακείο το οποίο τελικά είναι το “φαρμακοπαίδι” τους, το φαρμακείο – παιδί τους».
Και συνεχίζει η κ. Φράντζα: «Κάνουμε κάποιες προτάσεις ώστε να πετύχουμε κάποια πράγματα περισσότερα από τα λιγοστά που προσφέρει αυτή τη στιγμή το κράτος στον επιστήμονα υγείας φαρμακοποιό. Να πω ότι σήμερα μία νέα μητέρα – φαρμακοποιός δικαιούται από το ΤΣΑΥ, τον ασφαλιστικό της φορέα ένα σχετικά μικρό ποσό ως επίδομα γέννας και μειωμένες εισφορές στον κλάδο σύνταξης για έναν χρόνο. Αυτά τα λιγοστά. Αυτά όμως δεν συνάδουν ούτε με την πολιτική που προωθεί η κυβέρνηση για τους υπόλοιπους εργαζομένους, ούτε με το σεβασμό στο λειτούργημά μας, ένα λειτούργημα το οποίο στηρίζει την προβληματική πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας στη χώρα μας, απ’ άκρη σε άκρη της. Και δεν συνάδουν ούτε με τη συνεχή μηνιαία καταβολή των ασφαλιστικών μας εισφορών –ειδικά από τη στιγμή που όπως όλοι γνωρίζουν, χωρίς ασφαλιστική ενημερότητα μία ή ένας φαρμακοποιός δεν πληρώνεται από τον ΕΟΠΥΥ στο τέλος του μήνα κι επομένως, θέλοντας ή μη, οι φαρμακοποιοί είναι πολύ τυπικοί στη μηνιαία καταβολή των ασφαλιστικών τους εισφορών, τόσο των ίδιων όσο και των υπαλλήλων τους, όταν αυτοί υπάρχουν. Πάνω απ’ όλα όμως, όπως προείπα δεν συνάδει με την πολιτική αυτής της κυβέρνησης που επιδιώκει να μειώσει την υπογεννητικότητα στη χώρα στηρίζοντας τη μητρότητα τόσο στο δημόσιο όσο και στον ιδιωτικό τομέα, όταν αφήνει έξω τις γυναίκες που εργάζονται ως ελεύθερες επαγγελματίες, όπως οι φαρμακοποιοί της κοινότητας. Εμείς θέλουμε στήριξη της μητρότητας μέσα και έξω από την οικογένεια γιατί υπάρχει κι αυτή η περίπτωση. Σκεφτείτε μία νέα μητέρα – φαρμακοποιό, στη λογική της μονογεϊκής οικογένειας, που δεν έχει καν έναν σύντροφο να τη στηρίξει. Φανταστείτε τι δυσκολίες μπορεί να αντιμετωπίζει μία τέτοια γυναίκα που “τρέχει” ένα σπίτι μόνη της, έχει ένα φαρμακείο που εργάζεται πρωί και απόγευμα, ενδεχομένως και με διευρυμένο ωράριο και που πρέπει να διημερεύσει Σάββατο και Κυριακή για να επιστρέψει στο σπίτι της μ’ ένα παιδάκι που θα πρέπει να πάει στο σχολείο, άυπνη. Πως μπορεί να ανταπεξέλθει με ψυχραιμία στο κλάμα και στις ανάγκες του παιδιού και πως μπορεί μετά από μία πολύ πιθανή ένταση στο σπίτι να πάει στο φαρμακείο της και να είναι μία “υπέροχη λειτουργός υγείας” για να ανταποκριθεί στο ρόλο που επιδιώκουμε να έχουμε ως φαρμακοποιοί παρακολουθώντας τη φαρμακοθεραπεία των ασθενών μας κι όχι απλά να είμαστε εκεί ως πωλητές, όπως πολύ συχνά μάς χαρακτηρίζουν; Δεν είμαστε πωλητές. Είμαστε λειτουργοί δημόσιας υγείας και πρέπει να έχουμε –κι αυτό προσπαθούμε- και τη διαύγεια να εκπληρώσουμε αυτόν το ρόλο. Έχουμε αυτή τη διαύγεια για να λειτουργούμε όπως πρέπει ως υπεύθυνοι επαγγελματίες υγείας, θέλουμε όμως και στήριξη στον γονεϊκό μας ρόλο.
Το θέμα ωστόσο είναι ότι δεν υπάρχει καμία ουσιαστική στήριξη από το κράτος για τη δημιουργία οικογένειας, όχι μόνο από μία φαρμακοποιό αλλά και από οποιαδήποτε ελεύθερη επαγγελματία, είτε είναι γιατρός είτε είναι δικηγόρος. Τα πράγματα όμως έγιναν χειρότερα για τις φαρμακοποιούς καθώς σύμφωνα με το νόμο η αδιάλειπτη λειτουργία του φαρμακείου πρέπει να συνεχιστεί κι επομένως μία φαρμακοποιός δεν μπορεί ούτε να αλλάξει ούτε να προσαρμόσει το ωράριο όπως θα μπορούσε ενδεχομένως να κάνει μία γιατρός. Επομένως η πολιτεία λαμβάνοντας υπόψιν αυτήν την ιδιαίτερη φύση του λειτουργήματός μας, εάν δεν σταθεί πλάι μας, παρότι, όπως είπατε, υπάρχει κατά βάση μία μεγαλύτερη οικονομική ευχέρεια από τους φαρμακοποιούς σε σχέση με άλλους ανθρώπους -που δεν είναι όμως ούτε απεριόριστη ούτε εξασφαλισμένη ούτε αυτονόητη, ειδικά όταν τα ποσοστά κέρδους έχουν μειωθεί απίστευτα πλέον-, δεν θα περάσει το μήνυμα εκείνο που θα έπρεπε να δώσει, ότι την απασχολεί σοβαρά το θέμα της υπογεννητικότητας. Αυτό άλλωστε που ζητάμε δεν είναι μία ειδική μεταχείριση. Ζητούμε σεβασμό στο δικαίωμά μας στη γονεϊκότητα».
Οι μέχρι τώρα κινήσεις
Ήδη, όπως προαναφέρθηκε, ο ΦΣΛ έχει κάνει κάποιες κινήσεις για να αναδείξει το θέμα. Όπως λέει η Αντιπρόεδρος του Συλλόγου «έχουμε θέσει το θέμα και στον Πανελλήνιο Φαρμακευτικό Σύλλογο και στον πρόεδρό του κ. Βαλτά και μελετώνται κάποιες προτάσεις για το πως θα μπορούσαμε να κινηθούμε από εδώ και πέρα. Ως Φαρμακευτικός Σύλλογος Λάρισας έχουμε έρθει σε επαφή με βουλευτές του νομού μας με σκοπό να αναδειχθεί το θέμα στην κεντρική πολιτική σκηνή. Επίσης είμαστε σε συζητήσεις με άλλους Συλλόγους, με το Δικηγορικό Σύλλογο Λάρισας, τον Ιατρικό Σύλλογο Λάρισας για ενδεχόμενες κοινές μας κινήσεις ενώ πρόσφατα αναθέσαμε σε τρία δικηγορικά γραφεία τη συλλογή και την αξιολόγηση δεδομένων, νόμων και ρυθμίσεων που ισχύουν σε άλλες χώρες ώστε να μπορέσουμε να εμπλουτίσουμε τα επιχειρήματά μας στην προσπάθειά μας αυτή και σε έναν ενδεχόμενο διάλογο με την κυβέρνηση, ειδικά τώρα που έχει ανοίξει το θέμα με τη χρονική προέκταση της άδειας μητρότητας στον ιδιωτικό τομέα».
Βασική μεταξύ των προτάσεων για να αποφεύγονται δράματα
Ποιες όμως είναι οι προτάσεις που έχουν συζητηθεί; «Ως Φαρμακευτικός Σύλλογος Λάρισας προτείνουμε», λέει απαντώντας στο ερώτημα η κ. Φράντζα, «κάποια πράγματα και θα θέλαμε να συζητηθούν για το πόσο είναι εφικτά ή όχι. Η πρώτη μας πρόταση είναι η επιδότηση της πρόσληψης υπεύθυνου φαρμακοποιού σε περιπτώσεις επαπειλούμενης κύησης και λοχείας. Δικαιούχοι της επιδότησης της πρόσληψης υπεύθυνου φαρμακοποιού βέβαια θα ήταν θεμιτό να είναι και μητέρες που αποκτούν το τέκνο τους μέσω της διαδικασίας της παρένθετης μητέρας όσο κι αυτές που υιοθετούν ένα βρέφος οι οποίες έχουν τις ίδιες ανάγκες. Μία τέτοια πρόταση φυσικά μπορεί να επεκταθεί και στην επιδότηση για σοβαρούς λόγους υγείας και στους άντρες συναδέλφους ώστε να συνεχιστεί η απρόσκοπτη λειτουργία του φαρμακείου. Και σκεφτείτε ότι με αυτήν την πρόταση μπορούν να επωφεληθούν και νέοι και νέες συνάδελφοι και συναδέλφισες με την απόκτηση εμπειρίας πέρα της πρακτικής τους άσκησης».
Προκειμένου να γίνει αντιληπτή η σοβαρότητα της συγκεκριμένης πρότασης η κ. Φράντζα τονίζει ότι «σήμερα μία μητέρα που εργάζεται σε μία επιχείρηση στο δημόσιο ή τον ιδιωτικό τομέα από τη στιγμή που κρίνει ο μαιευτήρας της ότι η κύηση είναι επαπειλούμενη, με τις αντίστοιχες εξετάσεις δίνει παραπεμπτικό το οποίο περνά από επιτροπή και η γυναίκα αυτή δεν εργάζεται. Μπορεί δηλαδή από εκείνο το σημείο που θα διαπιστωθεί κάποιο πρόβλημα στην κύηση η γυναίκα να σταματήσει εντελώς την εργασία της. Πέρα δηλαδή από τα νόμιμα που δικαιούται πριν και μετά τον τοκετό, υπάρχει σε αυτές τις περιπτώσεις της επαπειλούμενης κύησης, η δυνατότητα, εάν ο μαιευτήρας κρίνει ότι η γυναίκα δεν μπορεί να συνεχίσει την εργασία της, η μητέρα αυτή να σταματήσει να πηγαίνει στην εργασία της. Αυτό σε αντίθεση με την έγκυο φαρμακοποιό η οποία εάν κριθεί από τις εξετάσεις ότι έχει κάποιο σοβαρό θέμα απειλής της εγκυμοσύνης της, είναι ουσιαστικά αναγκασμένη να συνεχίσει να εργάζεται κινδυνεύοντας να χάσει το κυοφορούμενο έμβρυο, όπως έχει συμβεί με πολλές συναδέλφισες. Έχουμε παλίνδρομες κυήσεις, έχουμε αποβολές οι οποίες προέκυψαν επειδή η έγκυος – φαρμακοποιός συνέχισε να είναι στο πόστο της παρότι ο μαιευτήρας έκρινε ότι θα έπρεπε να ξεκουραστεί. Σκεφτείτε πως μπορεί να αισθάνεται μία γυναίκα που άκουσε την καρδούλα του παιδιού της να χτυπά, το είδε να μεγαλώνει και το έχασε γιατί δεν είχε περιθώριο να αφήσει τον πάγκο του φαρμακείου της».
Μία άλλη από τις προτάσεις που υπάρχουν, συνεχίζει η κ. Φράντζα, «είναι να δοθεί προτεραιότητα των φαρμακοποιών στην πρόσβαση σε παιδικούς σταθμούς και ΚΔΑΠ (σ.σ. Κέντρα Δημιουργικής Απασχόλησης Παιδιών). Οι εγγραφές σε αυτά γίνεται κατά προτεραιότητα με βάση καθαρά εισοδηματικά κριτήρια. Αυτό όμως το κριτήριο θα μπορούσε να παρακαμφθεί από την πολιτεία εάν λάβει υπόψη της την ιδιαίτερη φύση του λειτουργήματός μας καθώς όπως είπα η φαρμακοποιός δεν μπορεί να λείψει από τον πάγκο του φαρμακείου της».
Υπάρχει μία ακόμη πρόταση, μία «πάγια πρότασή μας», όπως λέει η κ. Φράντζα «που δεν σχετίζεται απαραίτητα με τη μητρότητα και τη γονεϊκότητα και είναι η αυστηρότερη ρύθμιση του ωραρίου και η κατάργηση του διευρυμένου ωραρίου». Όπως εξηγεί, «η ελαστικότητα του ωραρίου, το διευρυμένο ωράριο, όσο αυτό τηρείται, οδηγεί στις υποχρεωτικές εφημερίες χωρίς ουσιαστικό οικονομικό νόημα αλλά και τους γονείς σε μία εξάντληση με αποτέλεσμα να μην μπορούν να ανταπεξέλθουν στις αυξημένες απαιτήσεις και των δύο ρόλων» και γι’ αυτό προφανώς κατά τον ΦΣΛ πρέπει να τεθεί στο τραπέζι σε σχέση και με το εν λόγω θέμα».
