Μπορεί η λύση ενός σταυρόλεξου να κρατήσει το μυαλό μακριά από τον κίνδυνο της γνωστικής έκπτωσης και να αποτρέψει την άνοια;
Μας απαντά η Όλγα Λυμπεροπούλου, Γνωστική Νευροψυχολόγος, M.Sc, Ειδίκευση στην 3η Ηλικία και τις Άνοιες, Υπεύθυνη Κέντρου Διαταραχών Μνήμης.
Προσπαθήστε να σκεφτείτε δραστηριότητες που γυμνάζουν τον εγκέφαλο: ποιο είναι το πρώτο πράγμα που σας έρχεται στο μυαλό; Μαντεύω ότι για πολλούς από εσάς είναι τα σταυρόλεξα. Πραγματικότητα ή ευσεβής πόθος; Έχουν όντως τα σταυρόλεξα τη δύναμη να κρατήσουν το μυαλό μας σε φόρμα και να μας βοηθήσουν να «ξορκίσουμε» τη νόσο Αλτσχάιμερ;
Τα τρία Π της αποτελεσματικής διανοητικής άσκησης
Κάθε φορά που δίνω μία ομιλία σχετικά με τη φροντίδα της υγείας του εγκεφάλου, υπάρχουν αρκετοί άνθρωποι που με πλησιάζουν για να μου πουν με υπερηφάνεια ότι λύνουν σταυρόλεξα κάθε μέρα. Έχουν ακούσει ότι η διανοητική άσκηση είναι ένα από τα πέντε βήματα που οδηγούν στην πρόληψη της άνοιας και είναι πεπεισμένοι ότι υιοθετώντας αυτή τη συνήθεια, κάνουν ότι καλύτερο μπορούν για να ακονίσουν τις νοητικές τους λειτουργίες. Δεν έχουν όμως δίκιο. Και να γιατί:
-Ποικιλία
Τα σταυρόλεξα ενεργοποιούν μόνο ένα μέρος του εγκεφάλου και κυρίως, τις περιοχές που ελέγχουν τη μνήμη και το λόγο. Και τα τμήματα του εγκεφάλου που ρυθμίζουν τις υπόλοιπες νοητικές λειτουργίες; Αυτά δεν χρειάζονται την προσοχή μας; Το να πιστεύει κανείς ότι ασκείται επαρκώς διανοητικά αποκλειστικά λύνοντας σταυρόλεξα είναι εξίσου άτοπο με το να υποστηρίζει ότι γυμνάζει όλο του το σώμα κάνοντας καθημερινά μόνο κοιλιακούς.
Αν θέλετε να ασκείτε αποτελεσματικά τον εγκέφαλό σας, επενδύστε σε μία ποικιλία διαφορετικών ασκήσεων, δραστηριοτήτων και συνηθειών. Αυτή η λίστα θα σας δώσει την έμπνευση που χρειάζεστε για να επιλέξετε εκείνες που ταιριάζουν στα ενδιαφέροντα και τον τρόπο ζωής σας.
-Πρωτοτυπία
Τα σταυρόλεξα είναι πράγματι μια διανοητικά απαιτητική δραστηριότητα – αλλά για όσους ξεκινούν σήμερα να ασχολούνται με αυτά, όχι για κάποιον που λύνει σταυρόλεξα καθημερινά τα τελευταία 20 χρόνια! Οι ορισμοί επαναλαμβάνονται, οι νοητικές λειτουργίες που ενεργοποιούνται είναι οι ίδιες και έτσι, αυτό που κάποτε κινητοποιούσε τον εγκέφαλο, σταδιακά γίνεται απλά μια ευχάριστη ρουτίνα χωρίς διανοητικά οφέλη.
Απαραίτητη προϋπόθεση για να φτιάξετε σταδιακά το νοητικό σας «κομπόδεμα» και να προστατευθείτε από τη νόσο Αλτσχάιμερ, είναι η πρωτοτυπία. Τι είναι αυτό που θα θέλατε πολύ να κάνετε, αλλά που ποτέ δεν σας δόθηκε η ευκαιρία να το πραγματοποιήσετε; Να παρακολουθήσετε μαθήματα Ισπανικών, βιολιού, ζαχαροπλαστικής, δημιουργικής γραφής, πλεξίματος; Πάρτε την απόφαση να ξεκινήσετε σήμερα κιόλας (άλλωστε, πλέον, στο διαδίκτυο μπορεί να βρει κανείς δωρεάν εκπαιδευτικά προγράμματα ή βίντεο για -σχεδόν- τα πάντα). Ο εγκέφαλός σας θα σας ευγνωμονεί!
-Πρόκληση
Αν αγαπάτε τα σταυρόλεξα, αλλά τα παραπάνω απομυθοποίησαν την αγαπημένη σας συνήθεια, μη βιαστείτε να τα εγκαταλείψετε. Ποιος είπε ότι η χαρά που προσφέρει μια δραστηριότητα -ακόμα και αν αυτή δεν συμβάλλει στην εκγύμναση του μυαλού- δεν είναι επαρκής λόγος για να της αφιερώσουμε λίγο από το χρόνο μας; Εξάλλου, υπάρχει τρόπος να κάνετε το καθημερινό σας σταυρόλεξο μια καλή προπόνηση για τον εγκέφαλό σας.
Η λέξη-κλειδί είναι η πρόκληση: διαλέξτε ένα σταυρόλεξο μεγαλύτερης δυσκολίας από αυτά που έχετε συνηθίσει να λύνετε, δοκιμάστε ένα διαφορετικό είδος σταυρόλεξου (π.χ. κρυπτογραφικό, λευκό) ή προσπαθήστε να το λύσετε μέσα σε συγκεκριμένο χρονικό διάστημα.
