Εάν υπάρχει οικογενειακό ιστορικό καρδιαγγειακής πάθησης, είναι ιδιαίτερα σημαντική η έγκαιρη λήψη προληπτικών μέτρων.
Τα καρδιαγγειακά νοσήματα παραμένουν η πρώτη αιτία θανάτου, και για τα δύο φύλα, σε όλο τον πλανήτη. Πρόκειται για παθήσεις που επηρεάζουν την καρδιά και τα αιμοφόρα αγγεία. Οι πιο κοινές μορφές των παθήσεων αυτών περιλαμβάνουν τη στεφανιαία νόσο, την καρδιακή ανεπάρκεια, την αρτηριακή υπέρταση και το εγκεφαλικό επεισόδιο. Το 85% των θανάτων από καρδιαγγειακά νοσήματα οφείλονται σε έμφραγμα και εγκεφαλικό.
Παράγοντες κινδύνου καρδιαγγειακών συμβαμάτων
Οι παράγοντες κινδύνου που καλύπτουν σε μεγάλο ποσοστό τα καρδιαγγειακά νοσήματα ταξινομούνται σε δύο κατηγορίες:
· Στους τροποποιήσιμους, οι οποίοι μπορούν να μεταβληθούν με αλλαγή και βελτίωση του τρόπου ζωής ή/και με φαρμακευτική αγωγή. Τέτοιοι παράγοντες είναι η αρτηριακή υπέρταση, το κάπνισμα, η δυσλιπιδαιμία, ο σακχαρώδης διαβήτης, η έλλειψη σωματικής άσκησης, η παχυσαρκία, κ.ά.
· Στους μη τροποποιήσιμους, οι οποίοι δεν μπορούν να μεταβληθούν και αποτελούν φυσικά χαρακτηριστικά του ατόμου. Το επιβαρυμένο οικογενειακό ιστορικό και το γενετικό υπόβαθρο, μαζί με το φύλο, την ηλικία και την φυλή, αποτελούν τους βασικούς – μη τροποποιήσιμους – παράγοντες κινδύνου για τα καρδιαγγειακά νοσήματα.
Σύμφωνα με τους ειδικούς της Ευρωπαϊκής Καρδιολογικής Εταιρείας, το οικογενειακό ιστορικό παίζει σημαντικό ρόλο στην εμφάνιση καρδιαγγειακών νοσημάτων και είναι ένας ισχυρός, ανεξάρτητος παράγοντας κινδύνου για την ανάπτυξη στεφανιαίας νόσου . Με τον όρο «οικογενειακό ιστορικό», συνήθως δεν αναφερόμαστε σε κάποιον μακρινό εξ αίματος συγγενή αλλά αναζητείται μια πιο στενή συγγενική σύνδεση, όπως αυτή των γονιών και των αδελφών.
Το βεβαρημένο οικογενειακό ιστορικό με συγγενείς πάσχοντες από καρδιαγγειακές ασθένειες αποτελεί ισχυρό παράγοντα κινδύνου, κυρίως εάν οι συγγενείς πρώτου βαθμού εμφάνισαν τη νόσο σε ηλικία μικρότερη από 55 ετών για τους άνδρες και σε ηλικία μικρότερη των 65 ετών για γυναίκες.
Μελέτες έχουν δείξει ότι, τα παιδιά γονέων με πρόωρη καρδιαγγειακή νόσο έχουν 60-75% αύξηση του κινδύνου, ενώ αδέρφια ασθενών με καρδιαγγειακή νόσο έχουν 40% αύξηση του κινδύνου. Επιπλέον, ο κίνδυνος ανάπτυξης πρόωρης στεφανιαίας νόσου αυξάνεται ανάλογα με τον αριθμό των μελών της οικογένειας που έχουν καρδιαγγειακή νόσο.
Γιατί το οικογενειακό ιστορικό αποτελεί κίνδυνο;
Αν και το οικογενειακό ιστορικό δεν αλλάζει, είναι χρήσιμο να το γνωρίζουμε, επισημαίνουν οι ειδικοί της Ευρωπαϊκής Καρδιολογικής Εταιρείας. Η αποτελεσματικότερη μέθοδος αντιμετώπισης των καρδιαγγειακών παθήσεων παραμένει η πρόληψη.
Η αναγνώριση και θεραπεία των μεσήλικων ανθρώπων που έχουν οικογενειακό ιστορικό στεφανιαίας νόσου της καρδίας θα μπορούσε να προλαμβάνει και να αποτρέπει 4 στις 10 πρόωρες καρδιακές προσβολές.
Εάν υπάρχει οικογενειακό ιστορικό καρδιαγγειακής πάθησης, είναι ιδιαίτερα σημαντική η έγκαιρη λήψη προληπτικών μέτρων. Οι κεντρικοί άξονες πρόληψης περιλαμβάνουν τον προληπτικό καρδιολογικό έλεγχο από την ηλικία των 40 ετών για τους άνδρες και μετά την εμμηνόπαυση για τις γυναίκες, την αντιμετώπιση του σακχαρώδους διαβήτη, τον έλεγχο της αρτηριακής πίεσης και της χοληστερόλης, την διακοπή του καπνίσματος, την υγιεινή διατροφή, την σωματική άσκηση και τον έλεγχο του βάρους.
Πηγή: Ευρωπαϊκή Καρδιολογική Εταιρεία (European Society of Cardiology)
