Γράφει η Ντέμη Παπαλέξη, Ψυχοθεραπεύτρια- Σύμβουλος Ψυχικής Υγείας
Η διατροφική διαταραχή είναι η διαταραγμένη ή κακή σχέση του ατόμου με το βάρος του, την εικόνα του σώματός του και το φαγητό. Οι πιο συχνές διατροφικές διαταραχές είναι η ψυχογενής ανορεξία, η ψυχογενής βουλιμία και η αδηφαγική διαταραχή ή επεισοδιακή υπερφαγία.
Τα σημάδια που θα αναφέρω είναι αυτά που ακούω πολύ συχνά από άτομα που αντιμετωπίζουν δυσκολίες με το φαγητό και μπορεί να μην είναι κριτήριο ένταξης σε διατροφική διαταραχή αλλά ίσως είναι κριτήριο για να εξετάσετε τη σχέση σας με το φαγητό και το σώμα σας. Δεν είναι τα κλασσικά σημάδια διατροφικής διαταραχής, όπως η μειωμένη πρόσληψη τροφής ή η κατανάλωση μεγάλων ποσοτήτων φαγητού σε μικρό χρονικό διάστημα. Είναι εκείνα τα σημάδια που μπορεί να περνάνε πιο απαρατήρητα αλλά μπορεί να σας δυσκολεύουν το ίδιο με τα υπόλοιπα.
-Ζυγίζεστε καθημερινά.
Είναι το νούμερο ένα σημάδι. Το ακούω από το 99% των ατόμων που δυσκολεύονται με την εικόνα σώματός τους. Η ειρωνεία είναι πως τα περισσότερα άτομα αναγνωρίζουν πως το καθημερινό ζύγισμα τους πιο πολύ τους αναστατώνει παρά τους βοηθάει, ωστόσο είναι πολύ δύσκολο να σταματήσουν.
-Μετράτε θερμίδες ή/και ζυγίζετε όλα σας τα γεύματα.
Το οποίο μπορεί να συμβεί κατά τη διάρκεια μιας δίαιτας αλλά η συμπεριφορά αυτή δεν σταματάει αφού χάσετε το βάρος που θέλετε. Το δυσκολότερο είναι όταν δεν υπάρχει ευελιξία. Δεν επιτρέπετε στον εαυτό σας να ξεφύγει ποτέ από αυτό που “πρέπει” να φάτε.
-Μετράτε βήματα/ γυμνάζεστε καθημερινά με σκοπό την απώλεια βάρους.
Δεν λέμε όχι στη γυμναστική και στην άσκηση. Λέμε όχι όταν αυτή γίνεται με αποκλειστικό σκοπό την απώλεια βάρους. Αν δεν απολαμβάνετε τη γυμναστική σας γίνεται τιμωρία και η πιθανότητα να τη σταματήσετε αυξάνει. Πέρα από το γεγονός ότι το να μετράτε θερμίδες/ γραμμάρια/ βήματα σας καταπιέζει και χρησιμοποιεί πολύ μεγάλο μέρος της ενέργειας σας που θα μπορούσατε να αξιοποιήσετε αλλιώς.
-Στην πλειοψηφία των ημερών δεν σας αρέσει το σώμα σας.
Προφανώς δεν ξυπνάμε όλοι κάθε μέρα αγαπώντας το σώμα μας. Μιλάμε όμως για τις περιπτώσεις όπου τις περισσότερες ημέρες θα σκεφτείτε “είμαι χοντρή / χοντρός”, “είμαι άσχημη / άσχημος”, “πως είναι έτσι τα πόδια μου/ η κοιλιά μου/ τα χέρια μου”. Αν σας δυσκολεύει να βλέπετε τον εαυτό σας σε φωτογραφίες, στον καθρέφτη ή να σας βλέπει ο/η σύντροφός σας χωρίς ρούχα και με τα φώτα ανοιχτά, ίσως χρειάζεται να συζητήσετε με κάποιον πως θα μπορούσατε να διορθώσετε την εικόνα που έχετε εσείς για το σώμα σας και όχι απλά να προσπαθείτε διαρκώς να αλλάξετε το σώμα σας.
-Συγκρίνετε τον εαυτό σας με άλλες/άλλους.
Τις περισσότερες φορές δυστυχώς δεν θα περιοριστεί μόνο στο σώμα και στη σύγκριση του πως μοιάζει το δικό μου και πως είναι μιας άλλης. Επεκτείνεται και σε άλλους τομείς, ο τάδε έχει καλύτερους βαθμούς, η τάδε έχει καλύτερη δουλειά, ο άλλος βγάζει περισσότερα χρήματα και η τέταρτη έχει σχέση ή αρέσει σε πιο πολλούς. Δεν υπάρχει τίποτα πιο καταστροφικό για την αυτοπεποίθησή σας από το να συγκρίνετε τον εαυτό σας με άλλους. Και πολύ περισσότερο όταν παίρνετε μεμονωμένα στοιχεία από τον κάθε ένα και έχετε την απαίτηση εσείς να είστε καλύτερός/η από όλους, ακόμη και σε πράγματα που πολλές φορές δεν σας νοιάζουν πραγματικά.
-Είστε διαρκώς σε δίαιτα.
Την οποία προφανώς κάποια στιγμή χαλάτε, απογοητεύεστε, θυμώνετε, μέχρι να αρχίσετε πάλι από την αρχή. Δεν θα μιλήσουμε για τον κύκλο δίαιτας – υπερφαγικών επεισοδίων. Θα σας ρωτήσω απλά: Έτσι θέλετε να είναι το υπόλοιπο της ζωής σας;
-Αποφεύγετε περιστάσεις εξαιτίας του βάρους σας ή του φαγητού.
Έχετε σκεφτεί ποτέ ότι δεν θα πάτε για μπάνιο γιατί δεν σας αρέσει το σώμα σας; Έχετε αποφύγει να πάτε σε πάρτι ή σε έξοδο με φίλους γιατί θα υπάρχει φαγητό και δεν θέλετε να μπείτε στον πειρασμό ή να φανείτε περίεργη που δεν θα φάτε ή που θα φάτε πολύ; Έχετε αποφύγει τον/την σύντροφό σας γιατί ντρέπεστε για το βάρος σας; Πόσο ακόμη θα χάνετε στιγμές από τη ζωή σας γιατί το βάρος σας δεν είναι αυτό που θέλετε;
Αν παρατηρήσετε στον εαυτό σας κάποια από αυτά τα συμπτώματα, τα οποία αποτελούν μέρος της καθημερινότητάς σας, είναι αναγκαίο να αναζητήσετε βοήθεια για να βρείτε την ισορροπία.
