Η Λιστερίωση είναι µια σοβαρή λοίµωξη, η οποία προκαλείται από την κατανάλωση τροφίµων µολυσµένων από το βακτηρίδιο Listeria monocytogenes.
Σύμφωνα με τους ειδικούς, οι έγκυες έχουν 13 φορές μεγαλύτερο κίνδυνο να νοσήσουν από λιστερίωση σε σχέση με τους υπόλοιπους υγιείς ενήλικες.
Στην Ελλάδα το νόσημα είναι σπάνιο, παρόλα αυτά σύμφωνα με τα δεδομένα του ΕΟΔΥ περισσότερα από 20 κρούσματα καταγράφονται ετησίως στη χώρα μας.
Κατά τη νόσηση με Λιστερίωση εµφανίζεται πυρετός, µυαλγίες και µερικές φορές συµπτώµατα από το γαστρεντερικό σύστηµα, όπως ναυτία ή διάρροια. Αν η λοίµωξη επεκταθεί στο νευρικό σύστηµα, µπορεί να εµφανιστούν συµπτώµατα, όπως κεφαλαλγία, δυσκαµψία του αυχένα, σύγχυση, έλλειψη ισορροπίας ή σπασµοί.
Οι έγκυες γυναίκες εµφανίζουν συνήθως µόνο ήπια συµπτώµατα γρίπης, µε προεξάρχον τον πυρετό και στη διάρκεια του τρίτου τριµήνου της κύησης η λοίµωξη µπορεί να µεταδοθεί στο έµβρυο µέσω του πλακούντα. Ανάλογα µε την ηλικία της κύησης, η µόλυνση είναι δυνατόν να οδηγήσει σε αποβολή, θνησιγένεια (γέννηση νεκρού νεογνού), σε πρόωρο τοκετό ή σε σοβαρή λοίµωξη του νεογέννητου.
Η ιδιαιτερότητα του νοσήματος αυτού έγκειται στο γεγονός ότι παρότι μπορεί να καταναλώσουν το ίδιο μολυσμένο τρόφιμο πολλοί άνθρωποι ταυτόχρονα, θα νοσήσουν μόνο οι περισσότερο ευάλωτοι, όπως είναι οι γυναίκες στη διάρκεια της εγκυμοσύνης τους. Κατά κανόνα οι έγκυες εκδηλώνουν ήπια νόσο, ωστόσο οι επιπλοκές του νοσήματος είναι σοβαρές για τα έμβρυα.
Σύμφωνα με τις οδηγίες του ΕΟΔΥ οι έγκυες, εκτός από την τήρηση των βασικών μέτρων ατομικής υγιεινής και ασφαλούς χειρισμού των τροφίμων, θα πρέπει να αποφεύγουν την κατανάλωση των τροφίμων που ακολουθούν καθώς θεωρούνται υψηλού κινδύνου:
-Καπνιστά, βραστά και αλλαντικά αέρος
-Μαλακά τυριά (όπως κατίκι, ανθότυρο) και ημίσκληρα τυριά
-Μη παστεριωμένο γάλα και γαλακτοκομικά προϊόντα που προέρχονται από αυτό
-Ωμά θαλασσινά (συμπεριλαμβάνεται και το σούσι) ή καπνιστό σολωμό (cold smoked salmon)
-Προπαρασκευασμένες ωμές σαλάτες
-Προμαγειρεμένα προϊόντα κρέατος, που μπορεί να καταναλωθούν χωρίς επιπλέον μαγείρεμα
-Πατέ
-Μαλακά παγωτά που δεν είναι συσκευασμένα
-Ωμοί βλαστοί
-Καλό είναι να αποφεύγεται η κατανάλωση φαγητού από ταχυφαγεία. Αν η έγκυος επιθυμεί να γευματίσει/δειπνήσει εκτός σπιτιού συστήνεται επίσκεψη σε εστιατόριο στο οποίο τηρούνται αυστηρά οι κανόνες υγιεινής, συντήρησης των τροφίμων και προετοιμασίας των γευμάτων.
Στο οικιακό περιβάλλον, λόγω της ιδιότητας του βακτηρίου Listeria monocytogenes να πολλαπλασιάζεται σε συνθήκες ψύξης, συστήνεται:
-Η διατήρηση των προς κατανάλωση τροφίμων στο ψυγείο σε θερμοκρασία ≤ 5οC.
-H έγκαιρη κατανάλωση των τροφίμων (εντός 2-3 ημερών από την τοποθέτησή τους στο ψυγείο).
