Η σωστή διατροφική συμπεριφορά από την παιδική ηλικία αποτελεί τον θεμέλιο λίθο για καλή υγεία και ένα ιδανικό σωματικό βάρος στην ενήλικη ζωή.
Γράφει η Αναστασία Κόκκαλη, Κλινικός Διαιτολόγος – Διατροφολόγος.
Τα ποσοστά παιδικής παχυσαρκίας, δυστυχώς, αυξάνονται σε παγκόσμιο επίπεδο. Το αυξημένο βάρος των παιδιών επηρεάζουν το μεταβολισμό και τα λιπίδια του αίματος (αυξημένη χοληστερόλη) και, έτσι, αυξάνεται ο κίνδυνος για εμφάνιση – ακόμα και σε μικρή ηλικία – χρόνιων ασθενειών, όπως τα καρδιαγγειακά νοσήματα. Η παχυσαρκία θεωρείται η επιδημία της εποχής και λόγω των σοβαρών προβλημάτων που αυτή δημιουργεί (στεφανιαία νόσο, διαβήτη, υπερλιπιδαιμίες κ.ά.) πρέπει να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά και όσο πιο άμεσα γίνεται.
Η πρόληψη είναι πάντα καλύτερη από την θεραπεία, αλλά ακόμη και όταν το πρόβλημα της παχυσαρκίας εμφανιστεί υπάρχει λύση, αρκεί να ευαισθητοποιηθούν και να κινητοποιηθούν άμεσα οι γονείς και γενικά το περιβάλλον μέσα στο οποίο μεγαλώνει το παιδί.
Τι φταίει;
-Ένα υψηλό ποσοστό των παιδιών δεν τρώει σχεδόν ποτέ μαζί με τους γονείς του, με αποτέλεσμα το γεύμα να μην ‘ελέγχεται’ και το παιδί να υιοθετεί γεύσεις και συνήθειες διατροφής που δεν συμβαδίζουν με το μοντέλο της υγιεινής διατροφής.
-Το “σπιτικό” φαγητό υπερέχει σε θρεπτική αξία. Η εύκολη λύση του φαγητού από έξω γίνεται όλο και περισσότερο συνήθεια για τη σύγχρονη, ελληνική οικογένεια με αποτέλεσμα τα παιδιά να λησμονούν ή να μην γνωρίζουν ποτέ τις παραδοσιακές γεύσεις και να τρωνε συχνά σε ταχυφαγεία (εστιατόρια τύπου “fast food”). Το είδος της τροφής που προσφέρεται και καταναλώνεται σε αυτούς τους χώρους έχει υψηλή περιεκτικότητα σε λίπος, αλάτι και ζάχαρη . Με αυτό τον τρόπο τα παιδιά καταναλώνουν όλο και λιγότερο σαλάτες, λαχανικά και όσπρια, ενώ είναι σχεδόν καθημερινή η κατανάλωση κρέατος.
-Επίσης, υπάρχει μία υπερκατανάλωση γλυκών και έτοιμων επεξεργασμένων σνακ , π.χ. μπισκότα, μπάρες, κρουασάν κλπ, τα οποία είναι πλούσια σε ζάχαρη, τρανς λιπαρά και πολλά τεχνητά αρώματα και γλυκαντικά. Όλα αυτά σε συχνή κατανάλωση, επηρεάζουν φυσικά τις γευστικές προτιμήσεις του παιδιού και δυστυχώς παράλληλα επηρεάζουν αρνητικά τον μεταβολισμό
Τι πρέπει να γίνει;
Η λύση στο πρόβλημα της παχυσαρκίας τόσο για τα παιδιά όσο και για τους ενήλικες είναι σύνθετο. Δεν είναι σκοπός να πιέσουμε και να πείσουμε τα παιδιά να μην τρώνε πολύ, αλλά απαιτείται μία τροποποίηση στην διατροφική συμπεριφορά όλης της οικογένειας, με σκοπό να υιοθετηθούν υγιεινά γεύματα από όλους.
Οι γονείς έχουν την βασική ευθύνη της εκπαίδευσης των παιδιών τους στην διατροφή . Η πολυάσχολη ζωή μας συχνά μας στερεί πολύτιμες καθημερινές στιγμές με την οικογένειά μας., όπως είναι το οικογενειακό τραπέζι.. Δεν είναι επίσης τυχαίο ότι οι έφηβοι που τρώνε τουλάχιστον 5 γεύματα την εβδομάδα στο οικογενειακό τραπέζι – χωρίς την παρουσία τηλεόρασης ή ηλεκτρονικών παιχνιδιών – έχουν πιο ομαλή κοινωνική προσαρμογή και εμφανίζουν σε μικρότερο ποσοστό αντικοινωνική συμπεριφορά.
Στο οικογενειακό τραπέζι, βέβαια τα γεύματα είναι ελεγχόμενα. Από μικρή ηλικία τα παιδιά θα πρέπει να μάθουν όλες τις γεύσεις και όλα τα τρόφιμα ώστε να είναι αποδεκτά από αυτά, όταν το φαγητό γίνει συνειδητή και αυτόνομη διαδικασία.
Το μαγειρεμένο φαγητό με τη σαλάτα θα πρέπει να υπάρχει καθημερινά στο τραπέζι και η λύση του “έτοιμου φαγητού” θα πρέπει να αποτελεί την εξαίρεση.
Ακόμα θα πρέπει να ενδιαφέρονται για το τι τρώνε στο σχολείο ή στις εξόδους τους., ώστε να μη μάθουν τα παιδιά στην εύκολη επιλογή του fast food και της υποκατάστασης του σπιτικού φαγητού από χαμηλής θρεπτικής αξίας τρόφιμα και σνακ.
Μάθετε τα παιδιά να τρώνε σαλάτες και φρούτα, να προτιμούν τους φυσικούς χυμούς από τα αναψυκτικά, να προτιμούν μια φέτα ψωμί με μέλι από μια τυρόπιτα και να τρώνε εξίσου τα όσπρια με το κρέας.
Ακόμα θα πρέπει να αποφεύγουμε την επιβράβευση του παιδιού για τις επιδόσεις του στο σχολείο ή αλλού με την προσφορά σοκολάτας, άλλων γλυκών ή με την έξοδο σε κάποιο ταχυφαγείο, με την κατανάλωση των “παιδικών μενού”, που αυτά παρέχουν. Ένα ‘παραγεμισμένο’ πιάτο δεν θα πρέπει να χρησιμεύει ως απόδειξη αγάπης, ώστε να μην λαμβάνουν τα παιδιά λάθος μηνύματα.
Βέβαια η παχυσαρκία δεν είναι μόνο αποτέλεσμα της κακής διατροφής αλλά και της περιορισμένης άσκησης. Θα πρέπει λοιπόν τα παιδιά να γίνουν πιο δραστήρια. Τελευταία στοιχεία έχουν δείξει μεγάλη αύξηση των ωρών τηλεθέασης που είναι συνδυασμός ακινησίας με σύγχρονη κατανάλωση σνακ, που είναι υψηλά σε θερμίδες, λίπος και αλάτι. Κλείστε την τηλεόραση και ασχοληθείτε περισσότερο με τα παιδιά..
Τα περιττά κιλά στην παιδική ηλικία βαραίνουν το σώμα αλλά τραυματίζουν και την νεανική ψυχή. Οι επιπτώσεις και οι συνέπειες μακροπρόθεσμα είναι επώδυνες εάν δεν καταπολεμηθεί το πρόβλημα των περιττών κιλών. Η απομόνωση από τους φίλους στο σχολείο και ο κοινωνικός ρατσισμός δημιουγούν σοβαρά ψυχολογικά τραύματα στην παιδική ψυχή. Εύκολα λοιπόν, μπορεί να συνεχιστεί ο φαύλος κύκλος της προσθήκης των περιττών κιλών…
Είναι επομένως ευθύνη ολόκληρης της οικογένειας η καταπολέμηση της παιδικής παχυσαρκίας. Η υιοθέτηση ενός υγιεινού διατροφικού σχήματος αλλά και η τακτική φυσική δραστηριότητα θα αποτελέσουν πρότυπο για τους μικρούς μας φίλους και παράλληλα θα συμβάλλει στην απώλεια των περιττών κιλών.
