Η βλεφαρίτιδα είναι μία συνήθης και επίμονη φλεγμονή των βλεφάρων, η οποία οφείλεται επίσης στην κακή λειτουργία των αδένων λαδιού που υπάρχουν μέσα στα βλέφαρα. Η βλεφαρίτιδα, πολύ συχνά σχετίζεται με μία γενικότερη δερματολογική πάθηση, που ονομάζεται ροδόχρους ακμή (acne rosacea).
Γράφει ο Δρ. Αναστάσιος Ι. Κανελλόπουλος, Χειρουργός Οφθαλμίατρος MD General – M.D Καθηγητής Οφθαλμολογίας Παν/μίου NYU Medical School, NY Ιδρυτής & Επιστημονικός Διευθυντής της LaserVision.
Η βλεφαρίτιδα είναι μία κατάσταση που μπορεί να μη θεραπευτεί ποτέ, αλλά που μπορεί να τεθεί υπό έλεγχο, όταν και εφόσον προκαλέσει ενοχλητικά συμπτώματα σε ασθενείς.
Η πιο πρακτική και αποτελεσματική μέθοδος αντιμετώπισης περιλαμβάνει τα παρακάτω 5 βήματα:
- Ζεστές κομπρέσες, που θα πρέπει να γίνονται με μία καθαρή, μικρή πετσέτα προσώπου (όχι αναγκαία αποστειρωμένες γάζες), η οποία θα έχει εμποτιστεί σε διάλυμα αλατισμένου νερού (1 κουταλάκι του γλυκού αλάτι προς 1 λίτρο νερό) ή σε φυσιολογικό ορό. Αφού στύψουμε το καθαρό αυτό πανί, το τοποθετούμε στο φούρνο μικροκυμάτων για 1-1,5 λεπτό έως ότου ζεσταθεί αρκετά (προσοχή να μην προκληθεί έγκαυμα), και το τοποθετούμε πάνω στα κλειστά βλέφαρα για 3-5 λεπτά, έως ότου μειωθεί η θερμοκρασία του. Μπορούμε να επαναλάβουμε αυτή τη διαδικασία 1-2 φορές. Να σημειωθεί ότι κατά τη διαδικασία πρέπει να αποφεύγεται το τρίψιμο των ματιών και των βλεφαρίδων για να μην προκληθούν ερεθισμοί. Σκοπός αυτής της θεραπείας είναι να μεταφερθεί η θερμότητα από το υγρό πανί μέσα στα βλέφαρα, και να μειωθούν τα συμπτώματα της βλεφαρίτιδας. Αυτό επιτυγχάνεται με την αύξηση της θερμοκρασίας του ελαίου κατά 4 βαθμούς και την επακόλουθη αλλαγή της πυκνότητάς του διευκολύνοντας έτσι την έκκρισή του.
- Η αντικατάσταση της κακής ποιότητας δακρύων με συνθετικά δάκρυα. Συνήθως τα δάκρυα που περιέχονται σε φιαλίδιο συμπεριέχουν και συντηρητικά, ούτως ώστε να μην επιμολυνθούν κατά τη διάρκεια της χρήσης του φιαλιδίου. Στο εμπόριο κυκλοφορούν πολλών ειδών δάκρυα χωρίς συντηρητικά, τα οποία χορηγούνται χωρίς ιατρική συνταγή και μπορούν να χρησιμοποιούνται κατά τη βούληση του ασθενούς. Γενικά, η δική μας σύσταση είναι να χρησιμοποιείτε αμπούλες μιας χρήσης. Τα δάκρυα χωρίς συντηρητικά προσφέρουν σημαντική βελτίωση στα συμπτώματα της βλεφαρίτιδας. Να σημειωθεί ότι η χρήση τεχνητών δακρύων πρέπει να είναι συνεχής, για να περιορίσει τα συμπτώματα και να επιφέρει αποτελέσματα.
- Η συνταγογράφηση μια αλοιφής αντιβιοτικού με κορτιζόνη. Η αλοιφή επαλείφεται στη βάση των βλεφαρίδων, συνήθως πριν το βραδινό ύπνο, χρησιμοποιώντας την άκρη του δακτύλου μας ή ένα κομμάτι βαμβάκι, αφού πρώτα έχουμε πλύνει τα χέρια μας. Ο σκοπός της χρήσης αυτού του συνδυασμού αντιβιοτικού με κορτιζόνη, είναι να μειώσει αφενός τις αποικίες σταφυλόκοκκου και στρεπτόκοκκου που έχουν αυξηθεί με τη βλεφαρίτιδα στο χείλος των βλεφάρων, και αφετέρου το ποσοστό φλεγμονής των βλεφάρων με τη χρήση της κορτιζόνης. Πρέπει να σημειωθεί ότι δε συνίσταται η χρήση της αλοιφής για πάνω από 10 ημέρες, ή συνολικά στη διάρκεια ενός χρόνου για πάνω από 3 εβδομάδες, και πάντα κατόπιν συνεννόησης με τον οφθαλμίατρο.
- Τοπική κυκλοσπορίνη. Όπου δεν έχει βοηθήσει συμπτωματικά (θολή όραση, διακυμάνσεις, πόνος) η αγωγή με συνθετικά δάκρυα, συνίσταται η χρήση της τοπικής κυκλοσπορίνης για τουλάχιστον δύο μήνες, και μακροχρόνια ώστε να αυξήσει την παραγωγή των δακρύων. Εμποτίζονται οι δακρυϊκοί αδένες, και έτσι μειώνεται ο αριθμός των λεμφοκυττάρων που βρίσκονται μέσα σ’ αυτούς και ανανεώνεται η φυσιολογική παραγωγή δακρύων.
- Για την αντιμετώπιση της βλεφαρίτιδας και της ροδόχρους ακμής, χορηγείται από το στόμα ένα αντιβιοτικό της οικογένειας των τετρακυκλινών. Η χορήγηση αυτή δεν γίνεται με σκοπό την αντιβιοτική δράση αυτών των φαρμάκων, αλλά την ωφέλεια από μία παρενέργειά τους. Η παρενέργεια αυτή είναι ότι μεταβολίζονται και εκβάλλονται από τον οργανισμό από τους αδένες λαδιού, κάνοντας τις εκκρίσεις πιο λεπτόρρευστες. Συνήθως, ο ίδιος ο ασθενής μπορεί να παρατηρήσει εάν η θεραπεία είναι αποτελεσματική, καθώς τα συμπτώματα της ροδόχρου ακμής και το κοκκίνισμα στο χείλος των βλεφάρων αρχίζουν να μειώνονται. Πρέπει να σημειωθεί ότι είναι μια θεραπεία που έχει αποτελέσματα μόνο μετά από μακροχρόνια χρήση του αντιβιοτικού, και μπορεί να χρειαστεί να επαναληφθεί αρκετές φορές μέσα στο χρόνο, σε περιόδους έξαρσης της βλεφαρίτιδας. Υπάρχουν αρκετές αντενδείξεις για τη χρήση αυτών των φαρμάκων. Η πιο σημαντική είναι η εγκυμοσύνη. Στην περίπτωση αυτή δεν επιτρέπεται η χρήση των φαρμάκων της ομάδας των τετρακυκλινών, γιατί μπορούν να προκαλέσουν διαταραχές στην εμβρυογένεση των δοντιών αλλά και των οστών του εμβρύου. -Πρέπει να σημειωθεί ότι τόσο η βλεφαρίτιδα, όσο και η ροδόχρους ακμή μπορούν να αντιμετωπιστούν και με την κατάλληλη διατροφή. Η αποφυγή των πολύ λιπαρών φαγητών, των μπαχαρικών, καθώς και η αποφυγή της μεγάλης λήψης οινοπνεύματος όπως κρασί και μπύρα, μπορούν να βοηθήσουν σημαντικά.
