H διηθητική μηνιγγιτιδοκοκκική νόσος, γνωστή ως μηνιγγίτιδα Β, είναι μια σπάνια αλλά με σοβαρές επιπλοκές και δυνητικά θανατηφόρα νόσος η οποία μεταδίδεται κατά κύριο λόγο με τα σταγονίδια και το σάλιο. Ένας στους δέκα ενήλικες φέρει το βακτήριο της μηνιγγίτιδας Β, το οποίο μπορεί να μεταδώσει μέσα από καθημερινές συνήθειες όπως το φιλί, ο βήχας και το φτάρνισμα. Η μηνιγγίτιδα Β αποτελεί περίπου το 80% των περιστατικών βακτηριακής μηνιγγίτιδας στην Ελλάδα.
Η μηνιγγιτιδοκοκκική νόσος μπορεί να προσβάλλει άτομα κάθε ηλικίας. Ωστόσο, τα βρέφη και τα νήπια αποτελούν τις πιο ευάλωτες ηλικιακές ομάδες που προσβάλλονται από την νόσο. Τα βρέφη ηλικίας κάτω του 1 έτους διατρέχουν τον μεγαλύτερο κίνδυνο εμφάνισης μηνιγγιτιδοκοκκικής νόσου από οποιαδήποτε άλλη ηλικιακή ομάδα και ακολουθούν τα νήπια ηλικίας 1 έως 4 ετών . Οι έφηβοι και οι νεαροί ενήλικες διατρέχουν επίσης αυξημένο κίνδυνο προσβολής από τη νόσο, λόγω έντονης κοινωνικής δραστηριότητας. Εκτιμάται ότι 3 στους 4 γονείς δεν γνωρίζουν ότι ο τύπος Β είναι ο πιο συχνός τύπος μηνιγγίτιδας και ο εμβολιασμός έναντι των άλλων τύπων (A, C, W, και Υ) δεν προστατεύει από αυτόν.
Αίτια
Η μηνιγγίτιδα Β προκαλείται από το βακτήριo Neisseria meningitidis. Η νόσος εκδηλώνεται όταν το βακτήριο αυτό προκαλέσει φλεγμονή στις προστατευτικές μεμβράνες που περιβάλλουν τον εγκέφαλο και τον νωτιαίο μυελό. Μπορεί επίσης να προκαλέσει μια σοβαρή λοίμωξη του αίματος που ονομάζεται μηνιγγιτιδοκοκκική σηψαιμία.
Συμπτώματα
Η μηνιγγίτιδα Β παρουσιάζεται χωρίς προειδοποίηση, με πρώιμα συμπτώματα που μοιάζουν με αυτά μιας απλής ίωσης και εξελίσσεται ραγδαία, εντός 24 ωρών. Τα βασικότερα συμπτώματα της νόσου είναι:
- αυχενική δυσκαμψία
- υψηλός πυρετός
- πονοκέφαλος
- κρύα χέρια και πόδια
- ωχρότητα του δέρματος
- πόνοι στα άκρα
- αιμορραγικό εξάνθημα
- σύγχυση
- έμετος
- φωτοφοβία.
Περίπου 25% των πασχόντων από μηνιγγίτιδα Β εμφανίζουν τα συμπτώματα μέσα σε 24 ώρες από την έναρξη της νόσου. Τα πρώτα 2 εικοσιτετράωρα είναι κρίσιμα για την εξέλιξη της νόσου.
Διάγνωση
Τα αρχικά συμπτώματα συχνά μοιάζουν με αυτά της κοινής γρίπης, γεγονός που δυσχεραίνει τη διάγνωσή της μηνιγγίτιδας Β. Η διάγνωση ή ο αποκλεισμός της μηνιγγίτιδας πραγματοποιείται με οσφυονωτιαία παρακέντηση κατά την οποία λαμβάνεται δείγμα εγκεφαλονωτιαίου υγρού.
Θεραπεία
Τα περισσότερα παιδιά που θα νοσήσουν με μηνιγγίτιδα Β με την κατάλληλη αντιβιοτική θεραπεία θα αναρρώσουν πλήρως. Η μηνιγγίτιδα και η σηψαιμία που προκαλούνται από το Μηνιγγιτιδόκοκκο ή από άλλα μικρόβια απαιτούν επείγουσα εισαγωγή στο νοσοκομείο και άμεση έναρξη ισχυρής αντιβιοτικής θεραπείας.
Ωστόσο, σχεδόν 1 στα 10 άτομα που θα προσβληθούν από τη νόσο θα χάσουν τη ζωή τους, ακόμα και αν λάβουν κατάλληλη θεραπεία. Περίπου το 20% των ατόμων που επιβιώνουν, ενδέχεται να υποστούν σοβαρές αναπηρίες όπως ακρωτηριασμό, απώλεια ακοής ή εγκεφαλικές βλάβες.
H πρόληψη είναι η καλύτερη στρατηγική για την καταπολέμηση της μηνιγγίτιδας Β. Η έγκαιρη έναρξη και ολοκλήρωση του εμβολιασμού των παιδιών, ο οποίος μπορεί να ξεκινήσει από την ηλικία των 2 μηνών και άνω είναι ο μοναδικός τρόπος για την αποτελεσματική και ασφαλή πρόληψη της μηνιγγίτιδας Β. Ο εμβολιασμός κατά των υπόλοιπων τύπων μηνιγγίτιδας, είναι επίσης απαραίτητος, ωστόσο δεν προστατεύει τα παιδιά από την μηνιγγίτιδα τύπου Β.
Σύμφωνα με το Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών, ο εμβολιασμός με τα δύο εγκεκριμένα εμβόλια για την μηνιγγίτιδα Β συστήνεται και αποζημιώνεται για τις ομάδες υψηλού κινδύνου.
Αυτές είναι:
- Άτομα με ανατομική ή λειτουργική ασπληνία (ομόζυγη θαλασσαιμία, δρεπανοκυτταρική και μικροδρεπανοκυτταρική αναιμία)
- Άτομα με ανεπάρκεια κλασμάτων του συμπληρώματος
- Το προσωπικό εργαστηρίων που ασχολείται με καλλιέργειες μηνιγγιτιδόκοκκου
- Σε περίπτωση τεκμηριωμένης επιδημικής έξαρσης, στο πλαίσιο του ελέγχου της έξαρσης
Για τις υπόλοιπες ηλικιακές ομάδες η απόφαση εμβολιασμού θα ληφθεί από τους γονείς σε συνεννόηση με τον παιδίατρο και οι γονείς επιβαρύνονται το κόστ
