Βαρηκοΐα είναι ο όρος που χρησιμοποιείται για να περιγράψει τη μειωμένη ικανότητα ακοής ενός ατόμου. Διακρίνεται σε ήπια, μέτρια, σοβαρή ή πολύ σοβαρή (υπολειμματική) και μπορεί να αφορά το ένα ή και τα δύο αυτιά του πάσχοντος.
Υπάρχουν τρία βασικά είδη βαρηκοΐας:
• Η νευροαισθητήρια βαρηκοΐα οφείλεται σε βλάβη- εκφύλιση του εσωτερικού του αυτιού ή του ακουστικού νεύρου και είναι ο πιο συχνός τύπος βαρηκοΐας.
• Η βαρηκοΐα αγωγιμότητας οφείλεται σε βλάβη που εντοπίζεται στις ανατομικές δομές του εξωτερικού και μέσου αυτιού, όπου τα ηχητικά κύματα δεν μπορούν να φτάσουν στον προορισμό τους που είναι το εσωτερικό αυτί.
• Η μεικτή βαρηκοΐα, η οποία είναι μια σύνθετη κατάσταση που χαρακτηρίζεται και από τα δύο παραπάνω είδη βαρηκοΐας.
Εκτιμάται ότι το 30% των ατόμων άνω των 65 ετών εμφανίζουν κάποιου βαθμού βαρηκοΐα. Σύμφωνα με μελέτες, τα άτομα με βαρηκοΐα καθυστερούν κατά μέσο όρο 7-10 χρόνια να διαγνωστούν και να αναζητήσουν θεραπεία.
Αίτια
Τα συχνότερα αίτια απώλειας ακοής είναι:
• Βλάβη στο έσω αυτί.
• Ωτοσκλήρυνηση.
• Φλεγμονές του αυτιού (ωτίτιδες) και συλλογή υγρού σε αυτό (εκκριτική μέση ωτίτιδα).
• Όγκοι ή εξογκώματα του κροταφικού οστού.
• Ρήξη τυμπάνου.
• Υπερβολική συγκέντρωση κυψελίδας (κερί).
Υπάρχουν επίσης διάφοροι παράγοντες κινδύνου που μπορεί να οδηγήσουν στην σταδιακή εμφάνιση της βαρηκοΐας, με κυριότερους:
• Τη βαρηκοΐα σχετιζόμενη με την ηλικία (ηλικίες άνω των 60 ετών, πρεσβυακουσία).
•Την παρατεταμένη έκθεση σε ήχους υψηλής έντασης.
•Το οικογενειακό ιστορικό ή τη γενετική προδιάθεση.
•Το διαβήτη.
• Τα καρδιαγγειακά προβλήματα.
• Οι χημειοθεραπευτικοί παράγοντες και ορισμένα αντιβιοτικά.
• Τραυματισμός στο κεφάλι.
• Το ακουστικό νευρίνωμα.
• Το σύνδρομο Ménière.
Συμπτώματα
Τα κυριότερα συμπτώματα που παρουσιάζει ένας ενήλικας με απώλεια ακοής είναι:
• Δυσκολία στην κατανόηση της ομιλίας. Το πρόβλημα αυτό επιδεινώνεται όταν υπάρχει περιβαλλοντική φασαρία.
•Αδυναμία προσδιορισμού από ποια διεύθυνση έρχεται ο ήχος.
• Δυσκολία στην παρακολούθηση της τηλεόρασης.
• Δυσκολία στην επικοινωνία μέσω τηλεφώνου.
• Παραπονιέται πολύ συχνά ότι οι υπόλοιποι μιλούν σιγά και γρήγορα.
• Ζητά συχνά από τον συνομιλητή του να επαναλάβει τα λόγια του.
• Αισθάνεται κόπωση στο τέλος της ημέρας ιδιαίτερα μετά από κοινωνικές επαφές.
• Αποφεύγει τις κοινωνικές εκδηλώσεις γιατί δυσκολεύεται να επικοινωνήσει.
• Ακούει εμβοές ή ήχους σαν σφυρίγματα στα αυτιά.
Διάγνωση
Για τη διάγνωση της βαρηκοΐας, γίνεται πλήρης ακοολογικός έλεγχος από τον ωτορινολαρυγγολόγο. Ο έλεγχος ακοής περιλαμβάνει το ακοόγραμμα, το τυμπανόγραμμα, τα ακουστικά αντανακλαστικά, την ωτοσκόπηση και την τυμπανομετρία. Με αυτόν τον τρόπο ο γιατρός θα καταλήξει στον τύπο και στο βαθμό της βαρηκοΐας και θα προτείνει θεραπευτικές λύσεις.
Θεραπεία
Η αντιμετώπιση της βαρηκοΐας είναι εξατομικευμένη και εξαρτάται από τον τύπο και το βαθμό απώλειας της ακοής, τα αίτια εμφάνισης της βαρηκοΐας και την ηλικία του πάσχοντα.
Οι κυριότεροι τρόποι αντιμετώπισης της βαρηκοΐας είναι:
• Λήψη φαρμακευτικής θεραπείας (για περιπτώσεις ωτίτιδας).
• Χειρουργική αποκατάσταση (σε περιπτώσεις βαρηκοΐας αγωγιμότητας).
• Τα άτομα με ήπια έως σοβαρή βαρηκοΐα μπορούν να επωφεληθούν από την χρήση ακουστικών βαρηκοΐας.
• Κοχλιακά εμφυτεύματα.
