Το «Ασφαλές Άγγιγμα» είναι ένα αποτελεσματικό, επιστημονικά αξιολογημένο πρόγραμμα πρόληψης της σεξουαλικής κακοποίησης για παιδιά 5 – 9 ετών. Η υλοποίηση του προγράμματος αποτελεί πρωτοβουλία του Σωματείου ΕΛΙΖΑ – Εταιρία κατά της Κακοποίησης του Παιδιού και υλοποιείται με την επιστημονική συνεργασία του «The New York Society for the Prevention of Cruelty to Children» (NYSPCC).
Το πρόγραμμα εκπαιδεύει και ενημερώνει εξίσου εκπαιδευτικούς και γονείς, ώστε να είναι σε θέση να αναγνωρίζουν τα σημάδια που οδηγούν σε υποψία κακοποίησης, αλλά και να αντιληφθούν την αναγκαιότητα της αναγνώρισης.
Τις περισσότερες φορές, τα παιδιά κακοποιούνται σεξουαλικά από κάποιον που γνωρίζουν και εμπιστεύονται, όπως από ένα μέλος της οικογένειας ή ενήλικα επισκέπτης, γνωστό και έμπιστο της οικογένειας. Η έλλειψη εκπαίδευσης στην αναγνώριση της κακοποίησης αυξάνει την ανάγκη για ενημέρωση και πρόληψη.
Κύριος στόχος του προγράμματος είναι να βοηθήσει τα μικρά παιδιά να αναγνωρίζουν τη διαφορά ανάμεσα στο «Ασφαλές» και το «ΟΧΙ Ασφαλές» άγγιγμα και να γνωρίζουν πότε να λένε OΧΙ, ώστε να προστατεύουν τον εαυτό τους από τη σεξουαλική κακοποίηση. Το πρόγραμμα παρέχει ανάλογη εκπαίδευση στην αναγνώριση και την αντιμετώπιση του φαινομένου, για γονείς και εκπαιδευτικούς.
Το πρόγραμμα ξεκίνησε το 2016 με την εκπαίδευση της ελληνικής επιστημονικής ομάδας από την αντίστοιχη του NYSPCC, την προσαρμογή του εκπαιδευτικού υλικού στα ελληνικά δεδομένα και την εφαρμογή της πιλοτικής φάσης σε επιλεγμένα δημόσια και ιδιωτικά σχολεία στους νομούς Αττικής και Κρήτης.
Σύμφωνα με τα επιστημονικά αποτελέσματα της αξιολόγησης του πιλοτικού προγράμματος στα ελληνικά σχολεία, παρατηρήθηκε αύξηση των γνώσεων των παιδιών Νηπιαγωγείου, της Α’, Β’ και Γ’ Δημοτικού αναφορικά με την προστασία του σώματός τους και την αναγνώριση των «όχι» ασφαλών αγγιγμάτων, ενώ στους εκπαιδευτικούς και τους γονείς αυξήθηκε σημαντικά τόσο η γνώση σχετικά με τη σεξουαλική κακοποίηση όσο και η θετική ανταπόκριση/προδιάθεση σε προγράμματα πρόληψης για τη σεξουαλική κακοποίηση.
Η μεθοδολογία του προγράμματος
Η μέθοδος του προγράμματος «Ασφαλές Άγγιγμα» εδράζεται στην εκπαίδευση των παιδιών μέσα από εργαστήριο-κουκλοθέατρο, όπου με τη βοήθεια εξειδικευμένων ψυχολόγων και επιστημονικών συνεργατών του προγράμματος, καλύπτονται οι βασικές γνώσεις και τα βασικά ερωτήματα γύρω από το θέμα της προστασίας του σώματος:
-Ποια είναι τα ιδιωτικά μέρη του σώματος;
-Ποια η διαφορά ανάμεσα σε ένα «Ασφαλές» και ένα «ΟΧΙ – Ασφαλές» Άγγιγμα;
-Τι θα πρέπει να κάνει ένα μικρό παιδί όταν ένας μεγάλος το κάνει να αισθανθεί άβολα ή του προκαλεί αναστάτωση ή φόβο;
-Πώς και από ποιον μπορεί να ζητήσει βοήθεια ένα μικρό παιδί αν βιώσει ένα περιστατικό σεξουαλικής κακοποίησης;
Στόχοι του προγράμματος
Για τα μικρά παιδιά ηλικίας 5 – 9 ετών:
-Ευαισθητοποίηση στη διάκριση μεταξύ «Ασφαλούς» και «ΟΧΙ Ασφαλούς» αγγίγματος από ενήλικα πρόσωπα
-Ανάπτυξη δεξιοτήτων επικοινωνίας (για να μπορούν να ζητήσουν βοήθεια), αλλά και δεξιοτήτων που θα τους επιτρέψουν να αποφύγουν/αποτρέψουν δυσάρεστες καταστάσεις και να προστατέψουν τον εαυτό τους
-Ευαισθητοποίηση και ενημέρωση γύρω από το φαινόμενο της σεξουαλικής κακοποίησης και αναγνώριση των παραγόντων που αυξάνουν τον κίνδυνο
-Ενημέρωση και παροχή συμβουλευτικής για καλύτερη επικοινωνία με τα παιδιά
-Ενημέρωση του εκπαιδευτικού για τις ενέργειες που θα πρέπει να εφαρμοστούν σε περίπτωση αποκάλυψης περιστατικού σεξουαλικής κακοποίησης
-Κατά τη διάρκεια της υλοποίησης του προγράμματος δίνεται ιδιαίτερη έμφαση στην εκπαίδευση των δασκάλων, νηπιαγωγών και γονιών.
Βήματα υλοποίησης του Προγράμματος «Ασφαλές Άγγιγμα»
-Πραγματοποιήστε την εγγραφή σας στην εκπαιδευτική πλατφόρμα, ως εκπαιδευτικός. Με την εγγραφή σας θα αποκτήσετε πρόσβαση σε όλο το εκπαιδευτικό υλικό.
-Παρακολουθήστε το βίντεο επιμόρφωσης εκπαιδευτικών και διαβάστε τις οδηγίες υλοποίησης του εργαστηρίου των μαθητών, καθώς και τις απαντήσεις σε συχνές απορίες.
-Υλοποιήστε το εργαστήριο των μαθητών στην τάξη, ακολουθώντας τις οδηγίες χρήσης του βίντεο.
-Προτρέψτε τους γονείς να πραγματοποιήσουν και οι ίδιοι εγγραφή στην πλατφόρμα, να παρακολουθήσουν το επιμορφωτικό βίντεο για γονείς και να παίξουν μαζί με τα παιδιά στο σπίτι το εκπαιδευτικό παιχνίδι, το οποίο έχει ως στόχο να βοηθήσει τα παιδιά να εντάξουν στην καθημερινότητα τους όσα έμαθαν από την εκπόνηση του προγράμματος.
Το πρόγραμμα έχει ενταχθεί στα εργαστήρια δεξιοτήτων του Ινστιτούτου Εκπαιδευτικής Πολιτικής και είναι διαθέσιμο προς υλοποίηση από όλους τους εκπαιδευτικούς της Ελλάδας μέσω της ψηφιακής πλατφόρμας https://asfalesaggigma.gr./
