Χρήσιμες συμβουλές για ομαλή μετάβαση στη νέα πραγματικότητα
Η αποχώρηση ενός παιδιού για σπουδές είναι μια σημαντική στιγμή στη ζωή τόσο του παιδιού όσο και των γονέων. Τα συναισθήματα χαράς και λύπης που συνυπάρχουν κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου είναι απολύτως φυσιολογικά.
Ωστόσο, η αίσθηση της απώλειας – μια κατάσταση γνωστή και ως «σύνδρομο της άδειας φωλιάς» – είναι συχνά αφόρητη για τους γονείς καθώς δεν είναι προετοιμασμένοι κατάλληλα για το νέο αυτό στάδιο γονεϊκότητας.
Γράφει η Αντιγόνη Γινοπούλου, Ψυχολόγος – Παιδοψυχολόγος.
Το να βλέπει κανείς το παιδί του να φεύγει για σπουδές μακριά από το σπίτι είναι μια εμπειρία γεμάτη ανάμεικτα συναισθήματα. Από τη μία, οι γονείς νιώθουν περηφάνια και χαρά, βλέποντας το παιδί τους να προχωρά σε μια νέα φάση της ζωής του και να επιδιώκει τα όνειρα και τους στόχους του. Από την άλλη, η απομάκρυνση από το σπίτι και η αναγνώριση ότι το παιδί πλέον ξεκινά έναν πιο αυτόνομο δρόμο δημιουργεί συναισθήματα άγχους, λύπης, ακόμα και απώλειας.
Αυτό το φαινόμενο συχνά συνδέεται με μια περίοδο προσαρμογής, τόσο για τα παιδιά όσο και για τους γονείς. Η αλλαγή μπορεί να είναι δύσκολη κυρίως για γονείς που έχουν χτίσει την ταυτότητά τους γύρω από τη φροντίδα των παιδιών τους. Η μετατόπιση αυτή ενδέχεται να φέρει συναισθήματα αχρηστίας ή απομόνωσης. Είναι κρίσιμο οι γονείς να αναγνωρίσουν ότι ο ρόλος τους παραμένει σημαντικός απλώς αλλάζει η μορφή του. Το να παρέχουν στο παιδί συναισθηματική υποστήριξη και να προσφέρουν καθοδήγηση όταν το χρειάζεται είναι εξίσου σημαντικό σε αυτή τη νέα φάση της ζωής του παιδιού.
Για τα παιδιά το να φύγουν από το σπίτι και να ξεκινήσουν σπουδές σε μια άλλη πόλη ή χώρα αποτελεί ένα σημαντικό βήμα προς την ενηλικίωση και την αυτονομία. Αναλαμβάνουν νέες ευθύνες, ζουν μακριά από την ασφάλεια της οικογένειας και μαθαίνουν να διαχειρίζονται καταστάσεις που δεν είχαν ποτέ αντιμετωπίσει. Αυτή η ανεξαρτησία συχνά φέρνει ενθουσιασμό, αλλά μπορεί επίσης να συνοδεύεται από άγχος, ανασφάλεια και μοναξιά καθώς το περιβάλλον είναι καινούριο και άγνωστο.
Ωστόσο, η εμπειρία αυτή είναι καθοριστική για την προσωπική και ακαδημαϊκή τους ανάπτυξη. Τα παιδιά μαθαίνουν να διαχειρίζονται τον χρόνο και τις υποχρεώσεις τους, να δημιουργούν νέες φιλίες, να αντιμετωπίζουν δυσκολίες και να προσαρμόζονται σε διαφορετικά πολιτισμικά και κοινωνικά περιβάλλοντα.
Η απομάκρυνση του παιδιού για σπουδές προκαλεί έντονα συναισθήματα στους γονείς. Από τη μία, νιώθουν χαρά και περηφάνια βλέποντας το παιδί τους να κάνει ένα σημαντικό βήμα προς την ανεξαρτησία. Η πρόοδος αυτή αποτελεί την επιβεβαίωση των κόπων και της αγάπης που έδωσαν όλα τα προηγούμενα χρόνια.
Ωστόσο, ταυτόχρονα νιώθουν ένα κενό και μια αίσθηση απώλειας. Αυτό συμβαίνει γιατί οι γονείς έχουν συνηθίσει να είναι καθημερινά μέρος της ζωής του παιδιού τους, να γνωρίζουν τις ανησυχίες και τις χαρές του, και να προσφέρουν άμεσα τη βοήθεια και τη φροντίδα τους. Η φυσική απουσία του παιδιού σημαίνει ότι η επικοινωνία και η επαφή δεν είναι πλέον τόσο συχνή και άμεση, κάτι που δημιουργεί μια μορφή συναισθηματικής απόστασης.
Τα αντιφατικά συναισθήματα που βιώνουν οι γονείς όταν το παιδί τους φεύγει για σπουδές έχουν ψυχολογικό υπόβαθρο. Αφενός οι γονείς γνωρίζουν ότι η ανεξαρτησία είναι απαραίτητο βήμα για την ωρίμανση του παιδιού και χαίρονται που συμβάλλουν στην εξέλιξή του, επιπλέον η επιτυχία του παιδιού είναι και δική τους επιτυχία. Αφετέρου η απομάκρυνση σημαίνει ότι η καθημερινή τους σχέση αλλάζει, και αυτό ενδέχεται να προκαλέσει συναισθηματική πίεση.
Χρήσιμες συμβουλές
Η μετάβαση αυτή μπορεί να γίνει πιο ομαλή αν οι γονείς και τα παιδιά προετοιμαστούν κατάλληλα για αυτή τη νέα φάση. Οι γονείς μπορούν να επικεντρωθούν στην ενίσχυση της ανεξαρτησίας του παιδιού τους, προσφέροντας του τα απαραίτητα εργαλεία για να διαχειριστεί την καινούρια του ζωή. Παράλληλα, είναι σημαντικό οι γονείς να βρουν νέους τρόπους να διατηρήσουν επαφή με το παιδί τους χωρίς όμως να ασκούν πίεση ή να παρεμβαίνουν υπερβολικά. Το κλειδί είναι η ισορροπία: οι γονείς πρέπει να σεβαστούν τον χώρο και τον χρόνο του παιδιού, αποφεύγοντας να γίνουν υπερβολικά παρεμβατικοί, αλλά ταυτόχρονα να παραμένουν διαθέσιμοι για υποστήριξη.
Η μετάβαση αυτή είναι μια διαδικασία που απαιτεί χρόνο. Οι γονείς χρειάζονται να αποδεχτούν ότι το παιδί τους προχωράει σε ένα νέο στάδιο ζωής αλλά παραμένουν πάντα σημαντικοί για αυτό. Η αποδοχή της αλλαγής και η προσαρμογή στη νέα πραγματικότητα θα τους βοηθήσει να μειώσουν τα αρνητικά συναισθήματα και να ενισχύσουν τη σχέση τους ακόμα και από απόσταση.
Επιπλέον, οι γονείς μπορούν να επικεντρωθούν σε δικές τους δραστηριότητες και ενδιαφέροντα καθώς η αποχώρηση του παιδιού μπορεί να τους προσφέρει τον χρόνο και τον χώρο για να ξανασυνδεθούν με τα προσωπικά τους ενδιαφέροντα ή να αναζωογονήσουν τις δικές τους σχέσεις και τα δικά του θέλω.
Η αποχώρηση ενός παιδιού για σπουδές είναι μια σημαντική καμπή στη ζωή τόσο του παιδιού όσο και των γονέων. Τα συναισθήματα χαράς και λύπης που συνυπάρχουν κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου είναι απολύτως φυσιολογικά. Οι γονείς χρειάζεται να αποδεχτούν αυτή τη νέα πραγματικότητα, να προσαρμοστούν στις αλλαγές και να συνεχίσουν να υποστηρίζουν το παιδί τους με αγάπη, από απόσταση αφήνοντάς το να αναπτυχθεί και να εξελιχθεί αυτόνομα. Είναι σημαντικό οι γονείς να θυμούνται ότι η διαδικασία της ενηλικίωσης περιλαμβάνει λάθη, δυσκολίες και ανατροπές. Η υποστήριξή τους είναι κρίσιμη για να βοηθήσουν το παιδί να βρει τον δικό του δρόμο.
