Τις εντυπώσεις του περιγράφουν στο DailyPharmaNews τόσο o κ. Νίκος Μουργελάς, πρόεδρος του Συνεταιρισμού Φαρμακοποιών Τρικάλων (ΣΥΦΤΑ), όσο και οι δύο φαρμακοποιοί που συμμετείχαν στην εκδήλωση για την πρώτη αποστολή φαρμάκου με drone  στην Ευρώπη, κ.κ. Φωτεινή Μυλωνά και Ιωάννης Ράπτης

Από τον Χαράλαμπο Πετρόχειλο

Μία ιδιαίτερη αίσθηση που έχει ένας άνθρωπος ο οποίος στέκεται μπροστά σε ένα ιστορικής σημασίας γεγονός είναι αυτό που περιγράφει ο Πρόεδρος του Συνεταιρισμού Φαρμακοποιών Τρικάλων κ. Νίκος Μουργελάς απαντώντας στην ερώτηση του DailyPharmaNews για το πως αισθάνεται μετά τη συμμετοχή του στην εκδήλωση για την πρώτη αποστολή φαρμάκου με drone (δες εδώ), όχι μόνο στη χώρα μας αλλά και πανευρωπαϊκά η οποία πραγματοποιήθηκε την Τρίτη 21 Σεπτεμβρίου στα Τρίκαλα.

Ο κ. Μουργελάς στάθηκε όχι μόνο στη σημασία του ίδιου του γεγονότος αλλά και στην προσπάθεια που υπήρξε πίσω από την υλοποίησή του εγχειρήματος. «Η εντύπωση που μου δημιουργήθηκε και προσωπικά αλλά και όσο μου επιτρέπεται να πω και συνολικά, σε όλους τους υπόλοιπους παρευρισκόμενους από τους εμπλεκόμενους φορείς ήταν πολύ περισσότερο από θετική και ίσως πολύ περισσότερο έντονη απ’ όσο περιμέναμε. Από τη στιγμή που είδαμε ότι όλο αυτό έγινε πράξη μέσα από την ενεργή συνεργασία και πίστη σε αυτό το εγχείρημα και ότι τελικά όλα πήγαν καλά, όλη η διαδικασία κύλησε ομαλά, η ικανοποίηση ήταν περισσότερο από μεγάλη. Νιώσαμε σαν να είμαστε μπροστά σε μία προσελήνωση αεροσκάφους. Ακόμη και τα λεγόμενα του υπεύθυνου της πολιτικής αεροπορίας για την πτήση, ο οποίος ανέφερε ότι “μόλις έγινε η πρώτη προσγείωση drone με φάρμακο στην Ευρώπη”, ήταν κάτι που μας έκανε να αισθανθούμε πολύ μεγάλη χαρά που συμμετείχαμε σε όλο αυτό». 

Για τον κ. Μουργελά ήταν πολύ σημαντικό ότι «συνεργάστηκαν πολλοί διαφορετικοί φορείς πολύ διαφορετικών κλάδων και επιστημών έτσι ώστε να επιτευχθεί αυτό το αποτέλεσμα».

Σε σχέση με τον αρχικό σχεδιασμό αυτό που άλλαξε ήταν ότι δεν έγινε ρίψη του φαρμάκου –στάλθηκε ένα κολλύριο ψυγείου- σε τραμπολίνο αλλά το drone προσγειώθηκε στο φαρμακείο που ήταν ο τελικός του προορισμός με έναν ενδιάμεσο σταθμό, ένα σημείο σε υπαίθριο χώρο, όπου το σενάριο ήθελε ότι ένας φαρμακοποιός θα έπρεπε να πάρει μία προγεμισμένη ένεση αδρεναλίνης για την αντιμετώπιση ενός έκτακτου, πολύ επείγοντος περιστατικού.    

Ο κ. Μουργελάς έδειξε την ικανοποίησή του για το γεγονός ότι τελικά εισακούστηκε η πρόταση των φαρμακοποιών να ενσωματωθεί θερμόμετρο και υγρασιόμετρο για να μπορούν να μετρηθούν οι συνθήκες θερμοκρασίας και υγρασίας στο φάρμακο κατά τη διάρκεια της πτήσης του drone, στοιχεία πολύ σημαντικά για τη διασφάλιση το ότι ο ασθενής θα πάρει στα χέρια του ένα απόλυτα ασφαλές προϊόν. Μάλιστα, όπως είπε, αυτά τα δεδομένα θερμοκρασίας και υγρασίας καταγράφονταν σε live streaming σε όλη τη διάρκεια της πτήσης.    

Η κ. Φωτεινή Μυλωνά, η φαρμακοποιός που έχει το φαρμακείο στη Λεπτοκαρυά Τρικάλων, το οποίο ήταν και ο τελικός προορισμός του drone μίλησε στο DailyPharmaNews για την εμπειρία της και έκανε λόγο για «μία εικόνα από το μέλλον» τονίζοντας ότι «θα ήταν πολύ βοηθητικό να μπορούσε να γίνει πραγματικότητα σε απομακρυσμένες περιοχές, σε νησιά, στον ορεινό όγκο, ακόμη και στις πόλεις μας».

Σε ό,τι αφορά το ενδεχόμενο αυτή η εξέλιξη να θέσει κάποια στιγμή στο μέλλον σε κίνδυνο τη «διά χειρός φαρμακοποιού» χορήγηση του φαρμάκου στον ασθενή η κ. Μυλωνά σημείωσε ότι «σίγουρα υπάρχει αυτή η σκέψη, πιστεύω όμως ότι θα μπορούσε να νομοθετηθεί ένα πλαίσιο. Θεωρώ ότι δεν θα υπάρχει ζήτημα αλλά τώρα τι συζητάμε, όταν έχουμε τα e-shops». Στην παρατήρηση ότι στα e shops δεν επιτρέπεται η διακίνηση φαρμάκων η κ. Μυλωνά έκανε το σχόλιο «για την ώρα…» που δείχνει σαφώς μία ανησυχία από μία φαρμακοποιό που βρίσκεται πίσω από τον πάγκο και ενδεχομένως απηχεί μία γενικότερη ανησυχία  στο χώρο.

«Όπως πήραμε την άδεια από την πολιτική αεροπορία για να πετάξει το drone έτσι θα πρέπει να υπάρχει και ένα νομικό πλαίσιο που να δεσμεύει όλους ότι η διάθεση του φαρμάκου και μέσα από μία τέτοια διαδικασία, θα γίνεται πάντα “δια χειρός φαρμακοποιού”, κατέληξε η κ. Μυλωνά. 

Ο κ. Ιωάννης Ράπτης ο οποίος διατηρεί φαρμακείο στην πόλη των Τρικάλων και εθελοντικά/βοηθητικά συμμετείχε στο εγχείρημα -καθώς έπρεπε ένας φαρμακοποιός να βρεθεί στο απόμερο σημείο για να πάρει την αδρεναλίνη-  μίλησε για «κάτι πρωτόγνωρο. To drone προσγειώθηκε στη μέση του πουθενά, σ’ έναν αγροτικό δρόμο, χωματόδρομο στον οποίο δεν έχει εύκολη πρόσβαση ένα συμβατικό αυτοκίνητο. Ήρθε πολύ γρήγορα. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα να δοθούν οι πρώτες βοήθειες και να κερδίσουμε πολύτιμο χρόνο για τον ασθενή. Σίγουρα είναι μία υπηρεσία του μέλλοντος. Οι ειδικοί θα κάνουν τις μελέτες και από εκεί και πέρα, εάν είναι εύκολο και χρήσιμο για τη φαρμακευτική κοινότητα, ελπίζω να προχωρήσει».

Σύμφωνα με τον κ. Ράπτη όλο αυτό είναι πολύ χρήσιμο, ειδικά το καλοκαίρι, λόγω του ότι υπάρχει στην εξοχή πολλή κίνηση και τσιμπήματα από διάφορα έντομα.

Από την άλλη θεωρεί ότι ως μία αρχή είναι κάτι πολύ θετικό ωστόσο «θα πρέπει να καταλάβει ο κόσμος ότι το φάρμακο δίνεται και πρέπει να δίνεται δια χειρός φαρμακοποιού. Δεν είναι ένα οποιοδήποτε προϊόν, οπότε δεν ξέρω πως αυτό θα λειτουργήσει, εφόσον αρχίσουν να γίνονται τέτοιες πτήσεις με drones για μεταφορές φαρμάκων. Ίσως στη χονδρική είναι χρήσιμο».

Ο ίδιος αναφέρει ότι ασχολείται με τη νέα τεχνολογία στην καθημερινότητα του και είναι πολύ θετικός στη χρήση της. «Ό,τι καινούργιο έρχεται σαν τεχνολογία, χρήσιμο είναι. Το θέμα είναι να μπορούν όλοι να το χρησιμοποιούν, να υπάρχει υγιής ανταγωνισμός. Να μπορούν όλοι να το χρησιμοποιήσουν, όλες οι φαρμακαποθήκες, όλοι οι συνάδελφοι. Γι’ αυτό και λέω ότι θα πρέπει να περιμένουμε να δούμε πως ύστερα από τις μελέτες που θα γίνουν αυτή η τεχνολογία θα περάσει σε εφαρμογή».