Από τον Χαράλαμπο Πετρόχειλο

Για παντελή έλλειψη κοινωνικής ευαισθησίας κατηγορεί τις φαρμακαποθήκες ο Πανελλήνιος Φαρμακευτικός Σύλλογος (ΠΦΣ) και για έλλειψη τόλμης τον Εθνικό Οργανισμό Φαρμάκων (ΕΟΦ) εκφράζοντας με σκληρή ανακοίνωση που εξέδωσε την Παρασκευή 21 Ιανουαρίου  την αντίθεσή του στην απόφαση του ΕΟΦ της 19^ης Ιανουαρίου να άρει την απαγόρευση των εξαγωγών φαρμάκων παρά το γεγονός ότι οι φαρμακοποιοί που ζουν καθημερινά τις ελλείψεις στα φαρμακεία τους μη βρίσκοντας φάρμακα για να εξυπηρετήσουν τους ασθενείς τους είχαν εισηγηθεί στον αρμόδιο για την αντιμετώπιση του θέματος Οργανισμό να προχωρήσει σε απαγόρευση εξαγωγών συγκεκριμένων φαρμάκων για τα οποία  διαπιστωμένα υπάρχει πρόβλημα σε όλη τη χώρα, είδηση που είχε βγάλει πρώτο το DailyPharmaNews (δες εδώ).

Ο ΠΦΣ στρέφεται κατά των φαρμακαποθηκαρίων σημειώνοντας στην ανακοίνωσή του ότι την ώρα που ο Έλληνας πολίτης αδυνατεί να βρει το φάρμακό του και ο φαρμακοποιός αδυνατεί να τον εξυπηρετήσει εκείνοι «εκβιάζουν την Πολιτεία» αξιοποιώντας τη δυνατότητα που έχουν από τον νόμο να προσφύγουν κατά των απαγορεύσεων εξαγωγών.

«Ενημερωθήκαμε ότι στις 25 Ιανουαρίου επρόκειτο να συζητηθούν ενώπιον του Δ’ Τμήματος του Συμβούλιου της Επικρατείας, αιτήσεις ακυρώσεως των αποφάσεων του ΕΟΦ περί απαγόρευσης εξαγωγών φαρμάκων από μεγάλο αριθμό ιδιωτικών φαρμακαποθηκών που πραγματοποιούν εξαγωγές. Η εκδίκαση των αιτήσεων ακυρώσεως αναβλήθηκε» αναφέρει ο ΠΦΣ στην ανακοίνωσή του σημειώνοντας ότι «την ώρα που ο Έλληνας πολίτης αδυνατεί να βρει το φάρμακό του και ο φαρμακοποιός αδυνατεί να τον εξυπηρετήσει, η μεθόδευση αυτή εκ μέρους των φαρμακαποθηκαρίων, δείχνει την παντελή έλλειψη κοινωνικής ευαισθησίας από την πλευρά τους, αφού μέσω των αιτήσεων ακυρώσεως εκβιάζουν την Πολιτεία για την άρση των αναγκαίων απαγορεύσεων εξαγωγών».

Και εκεί ακριβώς ο ΠΦΣ κρίνει ότι ο ΕΟΦ πήρε μία απόφαση εκτός λογικής υποχωρώντας σε πιέσεις επιχειρηματικών συμφερόντων αντί να προχωρήσει στις απαγορεύσεις των καταγεγραμμένων ελλειπτικών φαρμάκων του καταλόγου που ο ίδιος ως ανώτατο όργανο των φαρμακοποιών του είχε αποστείλει.

«Βάσει των παραπάνω θεωρούμε εκτός κάθε λογικής την πρόσφατη απόφαση του ΕΟΦ με την οποία αίρει την απαγόρευση των εξαγωγών φαρμάκων, εξαιτίας συγκεκριμένων δικαστικών ενεργειών.

Ζητούμε από τον ΕΟΦ επιτέλους να τολμήσει να απαγορεύσει τις εξαγωγές όλων των αποδεδειγμένα ελλειπτικών φαρμάκων, που γίνονται με στόχο αποκλειστικά το οικονομικό όφελος ορισμένων, κάνοντας χρήση του καταλόγου ελλειπτικών φαρμάκων  που έχει αποστείλει εδώ και μια εβδομάδα ο ΠΦΣ στη Διοίκηση του Οργανισμού».

«Αυτή οφείλει να είναι η απάντηση του ΕΟΦ σε όλες αυτές τις δικαστικές ενέργειες, για να μην στερείται ο πολίτης το Φάρμακο του. Τα επιχειρηματικά συμφέροντα δεν μπορούν να υπερισχύουν της Υγείας του λαού» καταλήγει η ανακοίνωση του ΠΦΣ  με φαρμακοποιούς που μίλησαν στο DailyPharmaNews ωστόσο να βλέπουν στις νεότερες ανακοινώσεις του Οργανισμού να επιβεβαιώνονται τα περί ατολμίας.

Κι αυτό γιατί σε ανακοίνωση του που ακολούθησε εκείνη του ΠΦΣ με ημερομηνία Παρασκευή 21 Ιανουαρίου ο ΕΟΦ ουσιαστικά εισάγει μία «μεσοβέζικη», όπως τη χαρακτήρισαν αφού πρόκειται για «ανακοίνωση περί κινδύνου ελλείψεων».

Αναφέρει συγκεκριμένα παραθέτοντας έναν κατάλογο 37 σκευασμάτων ότι «Σε συνέχεια της υπ. αριθμ. απόφασης ΕΟΦ: 3902/19.1.22 περί άρσης της απαγόρευσης εξαγωγών, εφιστάται η προσοχή των ενδιαφερομένων στο γεγονός ότι τα παρακάτω αναφερόμενα προϊόντα παρουσιάζουν πρόσκαιρη μειωμένη διάθεση από τους ΚΑΚ οφειλόμενη σε αντικειμενικούς παράγοντες, με εξαίρεση το ZOLADEX (αντικαρκινικό) για το οποίο υπάρχουν αναφορές ελλείψεων ενώ παράλληλα παρουσιάζει υψηλή εξαγωγική δραστηριότητα. Eπιπλέον το SANDIMUN NEORAL (μεταμόσχευση - πρόληψη της απόρριψης μoσχεύματoς) το οποίο μέχρι χθες περιλαμβανόταν στην απαγόρευση, παρουσιάζει ήδη από σήμερα εξαγωγική δραστηριότητα, τη στιγμή που έχει έλλειψη αντίστοιχο προϊόν IMUNOFAR με ίδια δραστική με κίνδυνο σοβαρή έλλειψη της αγοράς».

Και συνεχίζει μετά την παράθεση του καταλόγου των σκευασμάτων τα οποία αφορά η ανακοίνωση:

«Σε κάθε περίπτωση τονίζεται ότι σύμφωνα με το άρθρο 107 παρ. 2 της ΚΥΑ ΔΥΓ3α/Γ.Π. 32221/2013 (ΦΕΚ Β’ 1049) «Ο κάτοχος της άδειας κυκλοφορίας φαρμάκου καθώς και οι κάτοχοι άδειας χονδρικής πώλησης εξασφαλίζουν τον κατάλληλο και συνεχή εφοδιασμό των φαρμακείων και των προσώπων που έχουν άδεια να διαθέτουν φάρμακα ώστε να καλύπτονται οι ανάγκες των ασθενών που βρίσκονται στην Ελλάδα» και το άρθρο 2 παρ. 19 της ως άνω ΚΥΑ ρητά επιβάλλει υποχρέωση δημόσιας υπηρεσίας στους χονδρέμπορους να διαθέτουν μονίμως ένα σύνολο φαρμάκων κατάλληλων για την κάλυψη των απαιτήσεων και την εξασφάλιση των απαιτούμενων προμηθειών σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα.

Τονίζεται δε ότι οι ανάγκες αντιμετώπισης της πανδημίας COVID-19 επιτάσσουν αυξημένη σύνεση και επαγρύπνηση.

Ο ΕΟΦ επιτηρεί την τήρηση των υποχρεώσεων επάρκειας των προϊόντων.  Η μη επαρκής κάλυψη των αναγκών των ασθενών επισύρει την επιβολή των κυρώσεων που προβλέπονται στο άρθρο 19 του ν.δ. 96/73 όπως τροποποιήθηκε με την παράγραφο 1 του άρθρου 33 του ν. 1316/1983 και το άρθρο 175, παρ. 2α της ΔΥΓ3(α) /ΓΠ 32221 (ΦΕΚ 1049 Β’/29.4.13) και του άρθρου 95 του Ν. 4172/2013 (ΦΕΚ Α’ 167), ενώ προβλέπεται και το ύστατο μέτρο της απαγόρευσης παράλληλων εξαγωγών και ενδοκοινοτικής διακίνησης».

Η κριτική των φαρμακοποιών είναι ότι ουσιαστικά ο ΕΟΦ ενώ παραδέχεται το πρόβλημα αποφασίζει να το γκριζάρει χωρίς να δείχνει την αποφασιστικότητα, που όπως λένε, απαιτείται για το χειρισμό τέτοιων καταστάσεων, πολύ περισσότερο όταν έχουν κατατεθεί λύσεις που μπορούν να δώσουν ουσιαστική άμεση απάντηση.

Ως χαρακτηριστικό παράδειγμα της ατολμίας θεωρούν την αναφορά που κάνει ο ΕΟΦ στην ανακοίνωσή του στο σκεύασμα που αφορά τη μεταμόσχευση – πρόληψη της απόρριψης μοσχεύματος, το οποίο ενώ περιλαμβανόταν στην απαγόρευση, μετά ακριβώς την ανακοίνωση του ΕΟΦ στις 19 του μήνα «άρχισε να παρουσιάζει εξαγωγική δραστηριότητα, τη στιγμή που έχει έλλειψη αντίστοιχο προϊόν IMUNOFAR με ίδια δραστική με κίνδυνο σοβαρή έλλειψη της αγοράς».

Τι νόημα λένε, έχει να διαπιστώνεις την εξαγωγική δραστηριότητα μετά την άρση της απαγόρευσης εξαγωγών; Τι νόημα έχει να περιορίζεσαι σε απειλές και να παρεμβαίνεις εκ των υστέρων;

Σημαντικό τέλος να επισημανθεί είναι ότι η αρχική ανακοίνωση του ΕΟΦ για άρση της απαγόρευσης αφορούσε το σύνολο των σκευασμάτων για τα οποία δεν επιτρέπονταν οι εξαγωγές και ότι δύο μέρες μετά ο ΕΟΦ επανήλθε με άλλη μία δεύτερη –πέρα από εκείνη που αναφέρθηκε πιο πάνω ανακοίνωση όπου «διευκρινίζεται ότι η υπ. αριθμ. απόφαση ΕΟΦ: 3902/19.1.22 περί πλήρους άρσης απαγόρευσης εξαγωγών και ενδοκοινοτικής διακίνησης ΔΕΝ ΑΦΟΡΑ ΣΤΑ ΕΜΒΟΛΙΑ για τα οποία παραμένει σε ισχύ η απαγόρευση εξαγωγής και ενδοκοινοτικής διακίνησης».