Τι γνωρίζεις για τον καρκίνο του πνεύμονα; Ένα στοχευμένο στη νόσο quiz της ΕΛΛΟΚ
Κάθε χρόνο, ο μήνας Νοέμβρης αποτελεί ευκαιρία ενημέρωσης για τους παράγοντες κινδύνου, την προώθηση της έγκαιρης διάγνωσης και ελέγχου, την υποστήριξη των ατόμων με εμπειρία καρκίνου του πνεύμονα και των οικείων τους, για διεκδίκηση επένδυσης στην έρευνα και για ενθάρρυνση ενός υγιεινότερου τρόπου ζωής για τη μείωση του κινδύνου εκδήλωσης της νόσου.
Από τη Ρούλα Σκουρογιάννη
Με αφορμή τον μήνα ευαισθητοποίησης, η Ελληνική Ομοσπονδία Καρκίνου – ΕΛΛΟΚ, με την επιστημονική υποστήριξη και την αιγίδα της Ελληνικής Εταιρείας Καρκίνου Πνεύμονα – ΕΛΕΚΑΠ, δημιούργησε ένα κουίζ, στοχεύοντας στη σωστή ενημέρωση και την ευαισθητοποίηση του κοινού.
Αξίζει να σημειωθεί ότι παρόμοια κουίζ έχει σχεδιάσει η ΕΛΛΟΚ για την ενημέρωση για τον Καρκίνο του Δέρματος και τον HPV και είναι διαθέσιμα στην ιστοσελίδα της.
Ενημέρωση για τον Καρκίνο του Πνεύμονα
Το κοινό που θα κάνει το κουίζ πρέπει να επιλέξει αν είναι σωστή ή λανθασμένη κάθε μία από τις παρακάτω 11 απόψεις:
1. Υπάρχει ένα συγκεκριμένο προφίλ ανθρώπων που κινδυνεύουν να νοσήσουν με Καρκίνο του Πνεύμονα.
2. Αν δεν έχετε καπνίσει ποτέ, δεν χρειάζεται να ανησυχείτε για τον Καρκίνο του Πνεύμονα.
3. Ο Καρκίνος του Πνεύμονα συχνά δεν προκαλεί συμπτώματα στα αρχικά στάδια.
4. Δεν υπάρχουν μέτρα πρόληψης για τον Καρκίνο του Πνεύμονα.
5. Για τους καπνιστές, μεγάλο μέρος των συμπτωμάτων και του κινδύνου ανάπτυξης Καρκίνου του Πνεύμονα μπορεί να αποκατασταθεί, αν διακοπεί το κάπνισμα.
6. 1 στους 16 ανθρώπους θα διαγνωστούν με Καρκίνο του Πνεύμονα κάποια στιγμή στη ζωή τους.
7. Η Ελλάδα κατατάσσεται τρίτη στην Ευρώπη όσον αφορά τη θνησιμότητα από Καρκίνο του Πνεύμονα.
8. Ο αριθμός νέων διαγνώσεων Καρκίνου του Πνεύμονα αυξάνεται συνεχώς.
9. Εάν κάποιος έχει διαγνωσθεί με Καρκίνο του Πνεύμονα δεν έχει νόημα να διακόψει το κάπνισμα.
10. Το παθητικό κάπνισμα δεν ενέχει τους ίδιους κινδύνους για την υγεία με το ενεργητικό κάπνισμα.
11. Το ηλεκτρονικό κάπνισμα και το άτμισμα είναι αβλαβή.
Τι μαθαίνουμε κάνοντας το κουίζ για τον καρκίνο του πνεύμονα
Όταν επιλέγεται η σωστή απάντηση, αυτόματα εμφανίζεται και η αντίστοιχη έγκυρη ενημέρωση για το θέμα που τίθεται.
Ας δούμε τα βασικά σημεία για τον καρκίνο του πνεύμονα, για τα οποία ενημερωθήκαμε κάνοντας το κουίζ:
1. Ο Καρκίνος του Πνεύμονα μπορεί να εμφανιστεί σε άντρες και γυναίκες κάθε ηλικίας. Αν και ο μέσος όρος ηλικίας εμφάνισής του είναι τα 70 έτη, περίπου το 7% των περιπτώσεων αφορά ενήλικες κάτω των 55 ετών.
2. Το κάπνισμα αποτελεί πράγματι τον μεγαλύτερο παράγοντα κινδύνου για τον Καρκίνο του Πνεύμονα αλλά όχι το μοναδικό. Τα δεδομένα δείχνουν ότι το 20% των ατόμων που διαγιγνώσκονται με Καρκίνο του Πνεύμονα στις ΗΠΑ δεν έχουν καπνίσει ποτέ. Άλλοι παράγοντες κινδύνου είναι η έκθεση σε βλαβερές περιβαλλοντικές ουσίες, όπως η έκθεση στο ραδόνιο ή σε σωματιδιακή ρύπανση στον αέρα.
3. Οι περισσότεροι ασθενείς με Καρκίνο του Πνεύμονα δεν εμφανίζουν συμπτώματα μέχρι να φτάσουν σε προχωρημένο στάδιο. Ωστόσο, σε μερικούς ανθρώπους με πρώιμο Καρκίνο του Πνεύμονα εμφανίζονται συμπτώματα. Μερικά από τα πιο κοινά συμπτώματα του Καρκίνου του Πνεύμονα είναι:
· Βήχας που δεν φεύγει, αλλάζει χαρακτήρες ή επιδεινώνεται
· Βήχας με αίμα ή πτύελα χρώματος σκουριάς (σάλιο ή φλέγμα)
· Λοιμώξεις από βρογχίτιδα και πνευμονία που δεν υποχωρούν ή επανέρχονται συχνά
· Πόνος στο στήθος που συχνά επιδεινώνεται με βαθιές αναπνοές, βήχα ή γέλιο
· Ανεξήγητη απώλεια βάρους και απώλεια όρεξης.
Επισκεφθείτε ή επικοινωνήστε με τον γιατρό σας, αν παρατηρήσετε ασυνήθιστα συμπτώματα που επιμένουν.
4. Η διακοπή του καπνίσματος είναι το πιο σημαντικό πράγμα που μπορεί να κάνει κάποιος για να μειώσει τον κίνδυνο εμφάνισης Καρκίνου του Πνεύμονα. Επιπλέον, η σωστή διατροφή και η τακτική άσκηση αποτελούν βασική ασπίδα απέναντι στον καρκίνο. Ως κοινωνία είναι σημαντικό να εξασφαλίσουμε καθαρή ατμόσφαιρα και φιλικό περιβάλλον προς τον άνθρωπο.
5. Με την πάροδο του χρόνου, υπάρχουν πολλά οφέλη από τη διακοπή του καπνίσματος:
· Σε 2 εβδομάδες – 3 μήνες μετά τη διακοπή του καπνίσματος: η κυκλοφορία του αίματος βελτιώνεται και η λειτουργία των πνευμόνων αυξάνεται.
· Σε 1 – 9 μήνες μετά τη διακοπή: ο βήχας και η δύσπνοια μειώνονται.
· Σε 10 χρόνια μετά τη διακοπή: ο κίνδυνος θανάτου από καρκίνο του πνεύμονα πέφτει περίπου στο μισό από εκείνον ενός ατόμου που συνεχίζει να καπνίζει.
· Η διακοπή του καπνίσματος σε νεαρότερη ηλικία θα μειώσει περισσότερο τους κινδύνους για την υγεία, αλλά και η διακοπή σε οποιαδήποτε ηλικία μπορεί να χαρίσει χρόνια ζωής.
6. Ο Καρκίνος του Πνεύμονα αποτελεί την κύρια αιτία θανάτου από καρκίνο παγκοσμίως και για τα δύο φύλα. Ευθύνεται για τον ίδιο αριθμό θανάτων ετησίως όσο οι θάνατοι από καρκίνο του μαστού, του παγκρέατος και του προστάτη μαζί. Επιπλέον, προκαλεί σχεδόν τριπλάσιους θανάτους στους άνδρες σε σύγκριση με τον καρκίνο του προστάτη και σχεδόν τριπλάσιους θανάτους στις γυναίκες σε σύγκριση με τον καρκίνο του μαστού, παρόλο που ο καρκίνος του μαστού εμφανίζεται συχνότερα.
7. Σύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία, η χώρα μας κατατάσσεται τρίτη στην Ευρώπη όσον αφορά τη θνησιμότητα από Καρκίνο του Πνεύμονα, μετά τη Σερβία και την Ουγγαρία. Κάθε χρόνο, πάνω από 9.000 νέες περιπτώσεις διαγιγνώσκονται στην Ελλάδα, ενώ περισσότεροι από 7.000 άνθρωποι χάνουν τη ζωή τους εξαιτίας της νόσου.
8. Από το 2006, το ποσοστό εμφάνισης μειώθηκε κατά 2,6% ετησίως στους άνδρες και κατά 1,1% ετησίως στις γυναίκες. Τα ποσοστά θνησιμότητας μειώνονται ακόμη πιο γρήγορα, γεγονός που αντικατοπτρίζει τις προόδους που συντελούνται στη θεραπεία και την έγκαιρη διάγνωση.
9. Το κάπνισμα αποτελεί σημαντικό επιβαρυντικό παράγοντα για την υγεία, ειδικά στους ασθενείς που έχουν ήδη διαγνωσθεί με Καρκίνο του Πνεύμονα. Οι καπνιστές είναι πιο επιρρεπείς σε λοιμώξεις του αναπνευστικού συστήματος σε σύγκριση με τους μη καπνιστές, γεγονός που δυσκολεύει την επιτυχή και προγραμματισμένη θεραπεία τους. Επίσης, ο καπνός επηρεάζει αρνητικά την αποτελεσματικότητα της θεραπείας, καθώς παρεμβαίνει στη δράση των κυτταροστατικών φαρμάκων, μειώνοντας την ικανότητά τους να καταπολεμήσουν τα καρκινικά κύτταρα. Η διακοπή του καπνίσματος μειώνει συμπτώματα, όπως ο βήχας και η απόχρεμψη, ενώ συμβάλλει στην ταχύτερη επούλωση της μετεγχειρητικής τομής, μειώνοντας παράλληλα τις πιθανές μετεγχειρητικές επιπλοκές στους πνεύμονες, ιδιαίτερα μετά από πνευμονεκτομή. Επίσης, η συνέχιση του καπνίσματος αυξάνει τον κίνδυνο ανάπτυξης νέων τύπων καρκίνου και μεταστάσεων, κάνοντας τη διακοπή αναγκαία για τη βελτίωση της πρόγνωσης και της ποιότητας ζωής του ασθενούς.
10. Επιδημιολογικές μελέτες έχουν δείξει ότι ενήλικες που συζούν με καπνιστές έχουν 15% περισσότερες πιθανότητες να νοσήσουν από ασθένειες που σχετίζονται με το κάπνισμα και να καταλήξουν από αυτές, σε σύγκριση με ενήλικες που κατοικούν σε σπίτι όπου δεν υπάρχουν καπνιστές. Όσον αφορά στον Καρκίνο του Πνεύμονα, αυξάνεται ο κίνδυνος ανάπτυξης του κατά 20-30%. Δεν είναι τυχαίο το ότι ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας έχει ταξινομήσει το παθητικό κάπνισμα ως καρκινογόνο.
11. Παρά τη φήμη ότι αποτελούν μια πιο ασφαλή εναλλακτική του παραδοσιακού καπνίσματος, το ηλεκτρονικό κάπνισμα και το άτμισμα δεν είναι αβλαβή. Περιέχουν νικοτίνη, η οποία είναι εθιστική αλλά και διάφορα μικροσωματίδια, μέταλλα και αρώματα. Δεν πρόκειται απλώς για αβλαβή καπνό. Πολλές από αυτές τις χημικές ουσίες που περιέχουν μπορούν να προκαλέσουν βλάβες στους πνεύμονες και το καρδιαγγειακό σύστημα. Έρευνες δείχνουν ότι η μακροχρόνια χρήση τους μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο καρδιακών παθήσεων, αγγειακών προβλημάτων και πνευμονικών βλαβών.
Το κουίζ της ΕΛΛΟΚ είναι διαθέσιμο στον σύνδεσμο: https://ellok.org/quizzes/