Όλοι έχουμε αναρωτηθεί τι είναι αυτό που διατηρεί το ανοσοποιητικό σύστημα ορισμένων ανθρώπων σε καλή κατάσταση για περισσότερα χρόνια και το βοηθά να αμύνεται αποτελεσματικά έναντι ασθενειών που σχετίζονται με την ηλικία. Οι θεωρίες που έχουν διατυπωθεί –και συχνά εφαρμοστεί– έως τώρα είναι πολλές, αλλά μία νέα έρευνα φαίνεται να ανοίγει νέες προοπτικές στη διατήρηση της καλής υγείας για πολλά – πολλά χρόνια.
Από τη Ρούλα Σκουρογιάννη
Σε μια νέα επιστημονική έρευνα που δημοσιεύτηκε στο Cellular & Molecular Immunology, η Rong Lu, επικεφαλής επιστήμονας του USC Stem Cell (του Πανεπιστημίου της Νότιας Καλιφόρνια), και οι συνεργάτες της υποστηρίζουν πως η καλή υγεία του ανοσοποιητικού συστήματος εξαρτάται από ένα μικρό υποσύνολο βλαστοκυττάρων του αίματος, τα οποία συμβάλλουν υπερβολικά στη διατήρηση είτε μιας νεανικής ισορροπίας είτε μιας ανισορροπίας που σχετίζεται με την ηλικία. Να αναφέρουμε εδώ πως οι δύο κύριοι τύποι κυττάρων του ανοσοποιητικού είναι τα έμφυτα και τα προσαρμοστικά.
Τα έμφυτα ανοσοκύτταρα χρησιμεύουν ως η πρώτη γραμμή άμυνας του οργανισμού, κινητοποιώντας μια γρήγορη και γενική επίθεση ενάντια στα εισβάλλοντα μικρόβια. Για τα μικρόβια που αποφεύγουν την έμφυτη ανοσολογική άμυνα του σώματος, η δεύτερη γραμμή επίθεσης αποτελείται από προσαρμοστικά ανοσοκύτταρα, όπως τα Β κύτταρα και τα Τ κύτταρα, που βασίζονται στη μνήμη τους από προηγούμενες λοιμώξεις για να δημιουργήσουν μια συγκεκριμένη και στοχευμένη απόκριση. Η υγιής ισορροπία μεταξύ έμφυτων και προσαρμοστικών κυττάρων του ανοσοποιητικού είναι το χαρακτηριστικό ενός νεανικού ανοσοποιητικού συστήματος και το κλειδί για τη μακροζωία.
«Η μελέτη μας παρέχει αδιάσειστα στοιχεία ότι όταν ένα μικρό υποσύνολο βλαστοκυττάρων αίματος υπερπαράγει εγγενή ανοσοκύτταρα, αυτό οδηγεί στη γήρανση του ανοσοποιητικού συστήματος, συμβάλλει σε ασθένειες και τελικά μειώνει τη διάρκεια ζωής», δήλωσε η Rong Lu, η οποία είναι Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Κυτταρικής Βιολογίας και Αναγεννητικής Ιατρικής, όπως και Βιοϊατρικής Μηχανικής, Ιατρικής και Γεροντολογίας, στο USC.
«Τα ευρήματά μας υποδεικνύουν ότι ο περιορισμός του μικρού υποσυνόλου των βλαστοκυττάρων του αίματος που υπερπαράγουν έμφυτα ανοσοκύτταρα θα μπορούσε να είναι ένας αποτελεσματικός τρόπος για την καθυστέρηση της γήρανσης του ανοσοποιητικού», δήλωσε χαρακτηριστικά η Dr. Lu.
Στη μελέτη, οι ερευνητές διαπίστωσαν εντυπωσιακές διαφορές στο πόσο γρήγορα γερνά το ανοσοποιητικό σύστημα, ακόμη και σε πειραματόζωα με το ίδιο γενετικό υπόβαθρο που εκτρέφονται σε ίδιες συνθήκες. Μέχρι την προχωρημένη ηλικία των 30 μηνών, τα ποντίκια με καθυστερημένη γήρανση διατήρησαν μια νεανική ισορροπία έμφυτων και προσαρμοστικών ανοσοκυττάρων. Ωστόσο, τα πρώιμα γερασμένα ποντίκια εμφάνισαν μεγάλη αύξηση στα έμφυτα ανοσοκύτταρα σε σχέση με τα προσαρμοστικά ανοσοκύτταρα.
Παρακολουθώντας τα μεμονωμένα βλαστοκύτταρα του αίματος που είναι υπεύθυνα για την παραγωγή τόσο εγγενών όσο και προσαρμοστικών ανοσοκυττάρων, οι επιστήμονες ανακάλυψαν το υποσύνολο των βλαστοκυττάρων του αίματος που είναι κυρίως υπεύθυνα για την ανισορροπία του ανοσοποιητικού συστήματος που σχετίζεται με την ηλικία. Συγκεκριμένα, οι επιστήμονες παρατήρησαν ότι το 30 έως 40% των βλαστοκυττάρων του αίματος άλλαξαν δραματικά την προτίμησή τους για την παραγωγή εγγενών έναντι προσαρμοστικών κυττάρων του ανοσοποιητικού, καθώς τα ποντίκια γερνούσαν.
«Στον ηλικιωμένο ανθρώπινο πληθυσμό, το ανοσοποιητικό σύστημα συχνά οδηγεί στην παραγωγή υπερβολικής αφθονίας εγγενών ανοσοκυττάρων, τα οποία μπορούν να συμβάλουν σε ασθένειες όπως η μυελογενής λευχαιμία και οι ανοσοανεπάρκειες», δήλωσε η πρώτη συγγραφέας της μελέτης, Anna Nogalska, διευθύντρια του εργαστηρίου της Rong Lu. «Η μελέτη μας προτείνει πώς μπορούμε να προωθήσουμε ένα πιο νεανικό ανοσοποιητικό σύστημα για την καταπολέμηση αυτών των κοινών ασθενειών της γήρανσης».
Περισσότερες πληροφορίες για τη μελέτη είναι διαθέσιμες στο:
https://www.nature.com/articles/s41423-024-01225-y
