του Χαράλαμπου Πετρόχειλου
Ένα «μανιφέστο» με τις θέσεις του για έναν ουσιαστικό διάλογο για την αυτοφροντίδα στη χώρα μας κατέθεσε σε συνέντευξη Τύπου που έδωσε το μεσημέρι της Πέμπτης (9 Ιουνίου) ο Σύνδεσμος Εταιρειών Φαρμάκων Ευρείας Χρήσης (ΕΦΕΧ), λίγες μέρες μετά την πραγματοποίηση του ετήσιου συνεδρίου της Πανευρωπαϊκής Οργάνωσης για την Αυτοφροντίδα στο Καβούρι.
Τόσο ο πρόεδρος του ΕΦΕΧ κ. Βασίλης Σερέτης όσο και ο Γενικός Διευθυντής κ. Γιώργος Δόκιος αναφερόμενοι στο Συνέδριο στάθηκαν στο παράδειγμα της Πορτογαλίας, μίας χώρας με πληθυσμό και σε οικονομική κατάσταση περίπου όμοια με της χώρας μας, όπου όπως ανέφεραν έγινε ένας ουσιαστικός διάλογος όλων των φορέων και των κοινωνικών εταίρων που ασχολούνται με την αυτοφροντίδα καθώς πλέον όλοι αντιλαμβάνονται τη σημασία της για τα συστήματα υγείας.
Οι αριθμοί άλλωστε μιλούν από μόνοι τους. Ο πρόεδρος της AESGP Roger Scarlett-Smith άλλωστε κατά τη διάρκεια του συνεδρίου παρουσίαζοντας το όραμα για ουσιαστικότερη αυτοφροντίδα στην Ευρώπη για το έτος 2020 επισήμανε ότι «η Αυτοφροντίδα θα μπορούσε δυνητικά να διασώσει τα ευρωπαϊκά συστήματα υγειονομικής περίθαλψης, εξοικονομώντας άνω των 16 δισ. ευρώ μέσα από μια μικρή στροφή προς την Αυτοθεραπεία, που αποτελεί μέρος της Αυτοφροντίδας».
Ο κ. Σερέτης επικαλέστηκε μελέτη της Εθνικής Σχολής Δημόσιας Υγείας σύμφωνα με την οποία η διεύρυνση της λίστας ΜΗΣΥΦΑ κατά 5%, με μετατροπή συνταγογραφούμενων φαρμάκων σε ΜΗΣΥΦΑ, συμβάλλει στην ελάφρυνση της φαρμακευτικής δαπάνης κατά ? 160 εκ. Παρόμοιες ευρωπαϊκές αλλά και παγκόσμιες μελέτες καταδεικνύουν ότι για κάθε 1 (ένα) ευρώ που δαπανάται για την Αυτοφροντίδα/Αυτοθεραπεία, το ανταποδοτικό όφελος για τον πολίτη, την Κοινωνική Ασφάλιση και τη Δημόσια Υγεία είναι 6 ευρώ. Τι τελικά προσφέρουν τα ΜΥΣΥΦΑ στο σύστημα Υγείας της χώρας μας; Όπως είπε ο πρόεδρος του ΕΦΕΧ «αν υποθέσουμε ότι δεν υπήρχαν τα ΜΗΣΥΦΑ και η Αυτοθεραπεία, τα Ασφαλιστικά Ταμεία θα επιβαρύνονταν με 1,5 δισ. Ευρώ».
Φαίνεται, λοιπόν, ότι η εφαρμογή υπεύθυνης Αυτοφροντίδας (self care) συμβάλλει θετικά στην αποδοτικότερη αξιοποίηση των διαθεσίμων πόρων ενώ ταυτόχρονα μειώνει σημαντικά τη φαρμακευτική δαπάνη. Για να μιλάμε, όμως, για υπεύθυνη αυτοφροντίδα, όπως υποστηρίζει ο ΕΦΕΧ, είναι ανάγκη να υπάρξει και στη χώρα μας διάλογος με τους εμπλεκόμενους κοινωνικούς φορείς, το Υπουργείο Υγείας, τους Φαρμακοποιούς, τους Ιατρούς, το Πανεπιστήμιο και τα αρμόδια Ινστιτούτα Υγείας και Οικονομίας, προκειμένου να εναρμονιστεί η Ελλάδα με την ευρωπαϊκή εμπειρία και τις καλές πρακτικές στον τομέα της Αυτοφροντίδας.
Προς αυτήν ακριβώς την κατεύθυνση ο ΕΦΕΧ μετέχοντας με συνέπεια στο δημόσιο διάλογο κατέθεσε το «Μανιφέστο για τη στρατηγική ανάπτυξης στη νέα εποχή της Αυτοφροντίδας» με στόχο:
- Την προάσπιση της δημόσιας υγείας και η διαρκής βελτίωση της παρεχόμενης ποιότητας στην Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας προς τον τελικό αποδέκτη, δηλαδή τον πολίτη.
- Την παροχή κινήτρων και την εξασφάλιση των προϋποθέσεων για τη δημιουργία κλίματος υγιούς επιχειρηματικότητας, προσέλκυσης επενδύσεων και ανάπτυξης της οικονομίας συνολικά.
- Την εξοικονόμηση πόρων και τη μεγιστοποίηση της ανταποδοτικότητας στο σύστημα Κοινωνικής Ασφάλισης και Δημόσιας Υγείας.
Το «Μανιφέστο για την Αυτοφροντίδα» περιλαμβάνει τις εξής προτάσεις-δράσεις του Συνδέσμου ΕΦΕΧ για την ανάπτυξη της αυτοφροντίδας στη χώρα μας:
- Θέσπιση σαφών χρονικά κριτηρίων για την έγκριση και τακτή επικαιροποίηση των ΜΗΣΥΦΑ με έμφαση στη μετατροπή συνταγογραφούμενων φαρμάκων σε μη συνταγογραφούμενα εφόσον εκπληρούνται οι συνθήκες ασφαλείας.
- Άρση γραφειοκρατικών και άλλων αντικινήτρων, ώστε να διευκολυνθούν επενδύσεις και ανάπτυξη της Αυτοφροντίδας.
- Θέσπιση ειδικής Διεύθυνσης στον ΕΟΦ με εξειδικευμένο στην Αυτοφροντίδα προσωπικό.
- Σχεδιασμός και εφαρμογή προγραμμάτων δια βίου εκπαίδευσης των φαρμακοποιών με την συνεργασία των αρμόδιων κοινωνικών εταίρων.
- Συμπερίληψη της Αυτοφροντίδας /Αυτοθεραπείας στο πανεπιστημιακό πρόγραμμα εκπαίδευσης των φαρμακοποιών, ώστε ν? ανταποκρίνεται στις σύγχρονες ανάγκες.
- Διάθεση των ΜΗΣΥΦΑ στους πολίτες με σαφείς και ευνόητες πληροφορίες για τη σωστή και ασφαλή χρήση τους. Ο ΕΦΕΧ επικαιροποιεί τον Κώδικα Αυτορρύθμισης για τα μέλη του, και καταγγέλλει στις αρμόδιες αρχές παραπλανητικές ή ενδεχομένως ατεκμηρίωτες επιστημονικά διαφημίσεις.
- Υπεύθυνη πληροφόρηση μέσα από όλα τα κανάλια που προτιμώνται από τους πολίτες (έντυπη/τηλεοπτική/ψηφιακή πληροφόρηση).
- Δέσμευση των παρασκευαστών στην ανάπτυξη τιμολογιακής πολιτικής, ώστε ν? αναπτυχθεί η ανταγωνιστικότητα και η αγορά να λειτουργεί ομαλά, αλλά και με σεβασμό στη δύσκολη δημοσιονομική κατάσταση των πολιτών και της χώρας μας.
- Η πρόσβαση των πολιτών στα ΜΗΣΥΦΑ πρέπει να γίνεται με σαφείς όρους φύλαξης, ασφάλειας, έκθεσης και πληροφόρησης σε όλα τα σημεία πώλησης.
- Έμπρακτη δέσμευση των Κοινωνικών Εταίρων στην ανάδειξη και ανάπτυξη του ρόλου, της σημασίας και της αποτελεσματικότητας της αυτοφροντίδας.
- Αναβάθμιση του ρόλου του φαρμακοποιού σε αυτόν του Συμβούλου Υπηρεσιών Πρωτοβάθμιας Φροντίδας. Οι φαρμακοποιοί θα πρέπει να γίνουν πάροχοι υπηρεσιών και φροντίδας με επίκεντρο τους ασθενείς, γιατί είναι αρμόδιοι και εύκολης πρόσβασης επαγγελματίες υγείας, και αποδεδειγμένα μειώνουν την επιβάρυνση της υγειονομικής περίθαλψης.
