Ένα χειρουργείο καρδιάς είναι πάντα μια δύσκολη εμπειρία, που συνοδεύεται από άγχος, ανασφάλεια και φόβο. Για να μη βιώσουν τα παιδιά αυτήν την κατάσταση ως μια τραυματική εμπειρία, απαιτείται η κατάλληλη ψυχολογική προετοιμασία τους πριν αλλά και μετά την χειρουργική πράξη.
Γράφει ο Φώτης Βαρελάς, Ψυχολόγος MSc, από το Σύλλογο «Η Καρδιά του Παιδιού».
Η πορεία ενός παιδιού και της οικογένειάς του προς ένα χειρουργείο καρδιάς είναι μια δύσκολη και ανηφορική πορεία σε δρόμους στρωμένους με πόνο και αγωνίες, με φόβους και ανασφάλειες, με δάκρυα και απογοητεύσεις αλλά και με ελπίδα για ένα καλύτερο αύριο. Κάθε χειρουργική πράξη, κάθε ιατρική παρέμβαση στο νοσούν σώμα μας είναι μια αλλαγή, μια μεταβολή σε κάτι καινούριο και ως τέτοιο επηρεάζει ανάλογα- και κάποιες φορές δυσανάλογα- και την ψυχή μας. Γνωρίζουμε επίσης πως ένα χειρουργείο αφήνει σημάδια στο σώμα μας, ορατά πολλές φορές, αλλά τί γίνεται με τα «αόρατα» σημάδια, με αυτά που δε φαίνονται και που είναι καλά κρυμμένα πίσω από φόβους και ανασφάλειες;
Τι γίνεται λοιπόν όταν μια παιδική καρδούλα νοσεί και χρειάζεται να χειρουργηθεί για να «χτυπήσει» ξανά στους κανονικούς ρυθμούς της; Αυτό που συμβαίνει μετά από την αρχική διάγνωση του γιατρού για ύπαρξη συγγενούς καρδιοπάθειας είναι κάτι πολυεπίπεδο και πολυπαραγοντικό, κάτι που ταράζει τον οικογενειακό ιστό και απειλεί τη συνοχή του. Γι’ αυτό είναι σημαντικό να γνωρίζουν οι γονείς ενός καρδιοπαθούς παιδιού, εκτός από τις ιατρικές πληροφορίες και λεπτομέρειες της εγχειρητικής και μετα-εγχειρητικής πορείας του παιδιού, πως δε χρειάζεται να σηκώσουν μόνοι τους όλο αυτό το βάρος μιας τέτοιας δοκιμασίας.
Που πρέπει να εστιάζει η ψυχολογική στήριξη των καρδιοπαθών παιδιών αλλά και των οικογενειών τους πριν και μετά τη χειρουργική πράξη:
– Η ψυχολογική βοήθεια για το παιδί αλλά και για την οικογένειά του πρέπει να ξεκινήσει από την παιδιατρική κλινική όπου θα πραγματοποιηθεί το χειρουργείο.
– Είναι απαραίτητο τα παιδιά να ασκηθούν σε τεχνικές ψυχολογικής αποφόρτισης του άγχους πριν από το χειρουργείο.
– Υπάρχουν διαφορετικές τεχνικές ψυχολογικής στήριξης ανάλογα με τη μοναδικότητα της προσωπικότητας του παιδιού, την ηλικία του παιδιού, το αναπτυξιακό του επίπεδο, τα επίπεδα άγχους της οικογένειας και τον τύπο της επεμβατικής μεθόδου που απαιτείται.
– Τα παιδιά μετά την ψυχολογική βοήθεια είναι πιο συνεργάσιμα με το ιατρικό επιτελείο.
Η διεθνής εμπειρία πάνω στο συγκεκριμένο θέμα, δείχνει πως όταν τα παιδιά έχουν χαμηλά επίπεδα άγχους πριν από την εγχείρηση η μετα-εγχειρητική τους πορεία εξελίσσεται ομαλότερα, ενώ και οι γονείς οι οποίοι έχουν δεχθεί και οι ίδιοι ψυχολογική στήριξη συμμετέχουν με περισσότερα ψυχικά εφόδια στη διαδικασία ανάκαμψης του παιδιού τους.
Ο Πανελλήνιος Σύλλογος « Η Καρδιά του Παιδιού », από το 1983 που ιδρύθηκε μέχρι και σήμερα έχει συμβάλλει οικονομικά στην αποθεραπεία σχεδόν 3.000 παιδιών με Συγγενείς Καρδιοπάθειες. Εκτός από την οικονομική στήριξη, ο σύλλογος προσφέρει επίσης συμβουλευτική και ψυχολογική υποστήριξη στις οικογένειες καρδιοπαθών παιδιών. https://www.kardiapaidiou.gr/
