Οι αλλεργίες δεν αποτελούν «προνόμιο» μόνο της Άνοιξης. Η εμφάνισή τους κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού είναι ένα πολύ συχνό φαινόμενο, το οποίο ταλαιπωρεί πολλούς και συχνά εγκυμονεί κινδύνους.
Ποιες είναι οι καλοκαιρινές αλλεργίες και σε ποιες περιπτώσεις μπορούν να γίνουν επικίνδυνες; Μας απαντά ο Αλλεργιολόγος Δρ. Κωνσταντίνος Πεταλάς.
Η εμφάνιση αλλεργιών είναι ένα πολύ συχνό φαινόμενο κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού. Είναι η περίοδος που υποχωρούν ο αλλεργίες της άνοιξης, οι οποίες σχετίζονται κατά βάση με το αναπνευστικό σύστημα και τη θέση τους παίρνουν οι καλοκαιρινές αλλεργίες, είτε με τη μορφή ήπιων αντιδράσεων, είτε με αντιδράσεις που μπορούν να γίνουν έως και επικίνδυνες.
Οι συχνότερες αλλεργίες του καλοκαιριού είναι:
-Τροφικές αλλεργίες
Οι αλλεργίες που οφείλονται στην κατανάλωση τροφής είναι αρκετά συχνές το καλοκαίρι.Ως κυριότερη αιτία θεωρείται το γεγονός ότι το καλοκαίρι είναι αυξημένη η κατανάλωση ψαριών, οστρακοειδών και φρούτων, τα οποία δυνητικά μπορούν να προκαλέσουν αλλεργίες.
Οι εκδηλώσεις συνήθως είναι ήπιες όπως κνησμός και εξάνθημα, ωστόσο δεν αποκλείεται και η εκδήλωση σοβαρού αλλεργικού σοκ με γενικευμένο κνιδωτικό εξάνθημα, με συμμετοχή και άλλων συστημάτων όπως το αναπνευστικό (π.χ. δύσπνοια) ή το γαστρεντερικό (π.χ. διάρροια). Μόνη πρόληψη για τις τροφικές αλλεργίες θεωρείται η αποφυγή κατανάλωσης των «ύποπτων» τροφών.
-Αλλεργίες από τσιμπήματα εντόμων και θαλάσσιων οργανισμών
Τα αλλεργικά επεισόδια από δηλητήριο υµενόπτερων (σφήκες, μέλισσες κ.ά) ή από θαλάσσιους οργανισμούς ( μέδουσες, ανεμώνες, δράκαινες) χρειάζονται ιδιαίτερη προσοχή αφού μπορεί να είναι μέχρι και θανατηφόρα.
Στο 90% των επεισοδίων νυγµών από μέλισσα ή σφήκα τα συµπτώµατα εμφανίζονται με τη μορφή ερυθρότητας, ήπιου οιδήματος και πόνου στο σημείο που έχει εμφανιστεί ο νυγμός. Ωστόσο, τα άτομα που είναι γενικότερα ευαίσθητα σε αλλεργίες, υπάρχει περίπτωση να εµφανίσουν εκτεταµένες αντιδράσεις, όπως κνησμό και επέκταση των οιδημάτων σε όλο το σώµα.
-Δερματίτιδα εξ΄επαφής
Η δερματίτιδα εξ’ επαφής αποτελεί αλλεργική αντίδραση, η οποία εμφανίζεται στα εκτεθειμένα στο αλλεργιογόνο μέρη του σώματος. Για παράδειγμα, το πρόσωπο και το σώμα μπορούν να εμφανίσουν αλλεργίες λόγω συγκεκριμένων προϊόντων περιποίησης, φυτών ή αντηλιακών ενώ τα καλυμμένα με ρούχα μέρη του σώματος αντίστοιχα λόγω απορρυπαντικών.
Η εικόνα της δερματίτιδας εξ επαφής συνήθως είναι ήπια με ερυθρότητα, ξηρότητα και κνησμό περιορισμένης έκτασης. Ωστόσο, υπάρχουν περιπτώσεις που η ερυθρότητα είναι εκτεταμένη και ο κνησμός έντονος με φυσαλίδες.
-Φωτοδερματίτιδα
Η φωτοδερματίτιδα είναι μια μορφή δερματίτιδας εξ επαφής που οφείλεται στον ήλιο.Είναι αποτέλεσμα αντίδρασης ανάμεσα σε μία φωτοευαίσθητη χημική ουσία και στην υπεριώδη ακτινοβολία, με αποτέλεσμα το δέρμα- οργανισμός να αντιδράει με μία αλλεργική/τοξική απάντηση, τοπικά ή συστηματικά. Η πιο συχνή μορφή φωτοδερματίτιδας, είναι αποτέλεσμα αντίδρασης σε αρώματα ή στην έκθεση στον ήλιο.
-Κνίδωση
Η κνίδωση είναι μια μορφή αλλεργικής αντίδρασης που εκδηλώνεται με μεγάλες, ερυθρές ανάγλυφες βλάβες, με έντονο κνησμό. Το καλοκαίρι η κνίδωση μπορεί να προκληθεί από τον ήλιο στα εκτεθειμένα μέρη του σώματος.
Επίσης, μία αιτία κνίδωσης είναι η έντονη εφίδρωση (χοληνεργική) λόγω υψηλής θερμοκρασίας ή μετά από άσκηση. Σπανιότερα, η κνίδωση μπορεί να οφείλεται και σε αλλεργία σε τροφές ή τσιμπήματα, καθώς και σε απότομη αλλαγή θερμοκρασίας (κνίδωση εκ ψύχους).
-Ηλιακή κνίδωση (αλλεργία στον ήλιο)
Η ηλιακή κνίδωση είναι μία μορφή κνίδωσης που εµφανίζεται µετά την έκθεση στον ήλιο και εκδηλώνεται µε εξάνθηµα και έντονο κνησµό στα σηµεία του σώµατος που έχουν εκτεθεί. Συνήθως το εξάνθηµα εμφανίζεται μέσα στην πρώτη ώρα μετά την έκθεση στον ήλιο και έχει διάρκεια λίγων ωρών μέχρι να υποχωρήσει πλήρως.
Τα εξανθήματα του μπορούν να εμφανιστούν σε όλο το σώμα, τις περισσότερες φορές ωστόσο, παρουσιάζονται στα εκτεθειμένα μέρη του σώματος, όπως είναι το πρόσωπο και ο λαιμός καθώς και τα άνω και κάτω άκρα.
Κνίδωση εκ ψύχους
Η κνίδωση εκ ψύχους οφείλεται κυρίως στην απότομη αλλαγή θερμοκρασίας. Δραστηριότητες που πιθανό είναι να προκαλέσουν συμπτώματα είναι το ψυχρό περιβάλλον, τα υδάτινα σπορ, τα ψυχρά ποτά ή τροφές, το κράτημα ψυχρών αντικειμένων.
Πρόκειται για μια κατάσταση με ιδιαιτερότητες. Καταρχήν είναι δυνατόν να καταστεί επικίνδυνη για τον ασθενή αφού στην κολύμβηση μπορεί να εκτεθεί απότομα και μαζικά στο ερέθισμα του ψύχους.
Επίσης υπάρχει πιθανότητα να είναι δευτεροπαθής σε συστηματικά νοσήματα όπως κακοήθειες και ως εκ τούτου χρήζει άμεσης διερεύνησης και αντιμετώπισης. Συνήθως η διάγνωση τίθεται με εφαρμογή ερεθίσματος 0-4oC (πχ πάγος) το οποίο αν είναι αρνητικό ο ασθενής χρήζει περαιτέρω διερεύνησης.
Αντιμετώπιση αλλεργικού εξανθήματος
Σε περίπτωση που το εξάνθηµα είναι αρκετά εκτεταµένο, συνιστάται συνήθως η χορήγηση αντιισταµινικών, ενώ για εκείνους που έχουν αποδεδειγμένα ευαισθησία στον ήλιο συνιστάται η λήψη προληπτικής αγωγής, σε συνδυασμό με αντιηλιακή κρέµα µε υψηλό δείκτη προστασίας.
Στα πολύ επείγοντα περιστατικά με σοβαρότατες αντιδράσεις, όπως η αναφυλαξία, είναι επιτακτική ανάγκη η άμεση ιατρική βοήθεια ή η μεταφορά σε νοσοκομείο.
Επιπλέον, άτομα που έχουν διαγνωσμένο πρόβλημα αλλεργίας, ενδείκνυται να έχουν πάντοτε μαζί τους set επείγουσας αντιμετώπισης με ένεση αδρεναλίνης και κορτιζόνη, για τα οποία χρειάζεται να τους έχουν δοθεί πρώτα λεπτομερείς οδηγίες χρήσης.
