Την Κυριακή 31 Μαρτίου 2024, στις 03:00 τα ξημερώματα, γυρίσαμε τους δείκτες του ρολογιού μια ώρα μπροστά, σηματοδοτώντας έτσι και επισήμως την έλευση της θερινής ώρας.
Η αλλαγή της ώρας, τόσο στο θερινό όσο και στο χειμερινό ωράριο, έχει κατά καιρούς συσχετιστεί μέσα από έρευνες με μια πληθώρα από συνέπειες στη σωματική και ψυχική μας υγεία.
Τι σχέση όμως μπορεί να έχει η αλλαγή της ώρας με τα τροχαία ατυχήματα; Σύμφωνα με τους ειδικούς, η αλλαγή της ώρας αποτελεί έναν επιπλέον κίνδυνο για τους οδηγούς, καθώς αυξάνει σημαντικά τις πιθανότητες ενός τροχαίου ατυχήματος.
Το Ινστιτούτο Οδικής Ασφάλειας «Πάνος Μυλωνάς» ενημερώνει τους οδηγούς να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί αφού πλέον προστίθεται μια ώρα παραπάνω πριν το φως του ήλιου να δύσει. Οι οδηγοί θα πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί την περίοδο αυτή καθώς η αλλαγή της ώρας μπορεί να διαταράξει την μέχρι τώρα αρμονική λειτουργία του βιορυθμού του οργανισμού από τη χειμερινή ώρα.
Όπως επισημαίνεται από το Ινστιτούτο Οδικής Ασφάλειας «Πάνος Μυλωνάς», οι αλλαγές στον κιρκάδιο ρυθμό επιφέρουν δυσμενείς επιπτώσεις στην υγεία καθώς επηρεάζουν την ποιότητα και την ποσότητα του ύπνου ενώ είναι δυνατόν να εμφανιστούν κόπωση, πονοκέφαλος, απώλεια προσοχής και συγκέντρωσης.
Ο ανθρώπινος οργανισμός δεν μπορεί να προσαρμοστεί απότομα στη νέα αλλαγή της ώρας, με αποτέλεσμα να παρατηρείται επίσης αύξηση της υπνηλίας. Σε συνδυασμό με την οδήγηση αυτό μπορεί να επιφέρει σοβαρά προβλήματα και να οδηγήσει σε τροχαία δυστυχήματα.
Ακόμη και ανεπαίσθητες αλλαγές στο ωρολόγιο πρόγραμμα εντείνουν το σωματικό στρες. Παρότι η αλλαγή κατά μια ώρα ενδέχεται να φαίνεται μια μικρή «διατάραξη» του κιρκάδιου ρυθμού, αποδεικνύεται ότι οι αλλαγές που επιφέρει στον ύπνο επιμένουν έως και πέντε ημέρες έπειτα από την ημέρα αλλαγής της ώρας.
Ποιες πιθανές επιπτώσεις επιφέρει στην υγεία η αλλαγή ώρας
Η αλλαγή της ώρας έχει συνδεθεί με αυξημένο κίνδυνο για μια σειρά από δυσμενείς επιπτώσεις στη σωματική και ψυχική υγεία. Ενδεικτικά κάποιες από αυτές είναι:
-αυξημένος κίνδυνος καρδιαγγειακού επεισοδίου (κατά 5 έως 15%),
-αυξημένος κίνδυνος για επισκέψεις σε τμήματα επειγόντων,
-αυξημένος κίνδυνος για εμφάνιση κατάθλιψης και αυτό-τραυματισμών,
-αυξημένες τροχαίες συγκρούσεις.
Τα ερευνητικά δεδομένα παρουσιάζουν μια ετερογενή εικόνα σε σχέση με το μέγεθος της επίδρασης της χειμερινής σε σύγκριση με τη θερινή ώρα ως προς τις τροχαίες συγκρούσεις. Κάποιες έρευνες υποστηρίζουν ότι περισσότερα ατυχήματα εμφανίζονται στην αλλαγή της ώρας κατά τον Μάρτιο ενώ κάτι τέτοιο δεν συμβαίνει με την αλλαγή ώρας τον Οκτώβριο. Σύμφωνα με άλλες μελέτες, τα θανάσιμα ατυχήματα αυξάνονται τη Δευτέρα όταν η ώρα αλλάζει σε θερινή (τον Μάρτιο) ενώ παρόμοια αύξηση σημειώνεται την Κυριακή, όταν η ώρα αλλάζει σε χειμερινή (τον Οκτώβριο).
Άλλα ευρήματα, ωστόσο, καταδεικνύουν την αύξηση των τροχαίων συγκρούσεων και στις δύο αλλαγές ώρας και ιδιαίτερα την αύξηση συγκρούσεων που σχετίζονται με την κατανάλωση αλκοόλ. Άλλα δεδομένα υποστηρίζουν ότι η αύξηση σε τροχαίες συγκρούσεις διαρκεί έως και μια εβδομάδα μετά την αλλαγή της ώρας.
Η αιτιολογία για αυτά τα ευρήματα ποικίλει. Οι περισσότερες έρευνες, ωστόσο, προτείνουν ότι η στέρηση ύπνου και η αύξηση συγκεκριμένων νευροδιαβιβαστών είναι δυνατόν να επηρεάσει σε μεγάλο βαθμό τη συμπεριφορά, με δυσμενή τρόπο.
Ιδιαίτερα σημαντική κρίνεται η επίδραση της αλλαγής της ώρας σε σχέση με το ωράριο εργασίας των επαγγελματιών οδηγών που εκτελούν δρομολόγια. Συστήνεται οι εν λόγω επαγγελματίες να προσαρμόσουν το ωράριό τους κατάλληλα καθώς η προσθήκη μιας ώρας λόγω της αλλαγής ενδέχεται να επιφέρει κόπωση.
Για τους λόγους αυτούς, όπως τονίζεται από το Ινστιτούτο Οδικής Ασφάλειας «Πάνος Μυλωνάς», είναι σημαντικό να είμαστε πολύ προσεκτικοί όταν οδηγούμε και να μην παραβλέπουμε τα σημάδια κόπωσης που ενδέχεται να επιφέρει η αλλαγή της ώρας. Τέτοια σημάδια είναι:
-η δυσκολία εστίασης,
-το συχνό άνοιγμα-κλείσιμο των ματιών,
-η προσωρινή απώλεια μνήμης,
-το επαναλαμβανόμενο χασμουρητό,
-το κεφάλι έχει την τάση να πέσει προς τα κάτω,
-η αλλαγή λωρίδας και διόρθωση την τελευταία στιγμή.
Χρήσιμες συμβουλές για την ασφάλεια στις μετακινήσεις μας
-Εάν αντιληφθείτε ότι κάτι από τα παραπάνω συμβαίνει την ώρα που οδηγείτε σταματήστε αμέσως σε ασφαλές σημείο.
-Ο καφές, το μάσημα τσίχλας, το φαγητό ή το ανοιχτό παράθυρο δεν είναι αποτελεσματικά ή έχουν περιορισμένη διάρκεια δράσης. Η καλύτερη λύση είναι ένας σύντομος ύπνος 15-20 λεπτών σε συνδυασμό με ένα δυνατό καφέ, αφού αυτός θα αρχίσει να επενεργεί μετά τα πρώτα 30 λεπτά από την κατανάλωσή του.
-Η κατανάλωση αλκοόλ μπορεί να επιφέρει δυσάρεστες συνέπειες σε συνδυασμό με την κόπωση και την υπνηλία. Δεν οδηγούμε όταν καταναλώνουμε αλκοόλ.
-Oι άνθρωποι που ακολουθούν φαρμακευτική αγωγή θα πρέπει να είναι σίγουροι ότι δεν δημιουργεί παρενέργειες κατά την οδήγηση.
