Ο ΟΟΣΑ δημοσιοποίησε την Πέμπτη την ετήσια έκθεση για την Ελλάδα και συστήνει στην κυβέρνηση να αυξήσει τους φόρους σε «ανθυγιεινές» συνήθειες και προϊόντα όπως στον καπνό ή ό,τι περιέχει ζάχαρη, αλάτι κ.λπ.
Σύμφωνα με την Έκθεση του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης για το 2024, η διεύρυνση της φορολογικής βάσης και η αύξηση της φορολογίας στα προαναφερθέντα προϊόντα κρίνεται απολύτως αναγκαία.
Στις συστάσεις του προς την Ελλάδα, ο ΟΟΣΑ τονίζει ότι οι πολυάριθμες φορολογικές δαπάνες (δηλαδή μειώσεις ή απαλλαγές φόρου) ιδίως από την ευρεία χρήση μειωμένων συντελεστών ΦΠΑ, μειώνουν τα δημόσια έσοδα. Η αποδοτικότητά τους είναι χαμηλή και, όπως υπογραμμίζει, «οι μειώσεις ΦΠΑ ευνοούν τα πλουσιότερα νοικοκυριά». Για αυτό προτείνεται «η κατάργηση των μειωμένων συντελεστών και των απαλλαγών ΦΠΑ», αλλά και η συνολική και τακτική επαναξιολόγηση του οφέλους και του κόστους όλων των υφιστάμενων φορολογικών εκπτώσεων ή απαλλαγών.
Ο ΟΟΣΑ εκτιμά επίσης ότι η Ελλάδα κατατάσσεται πολύ χαμηλά σε φόρους «Fat tax» και τονίζει ότι «η Ελλάδα έχει περιθώριο να αυξήσει τους ειδικούς φόρους κατανάλωσης σε βλαβερά αγαθά. Οι φόροι κατανάλωσης σε καπνό θα μπορούσαν να αυξηθούν καθώς – όπως πολλές άλλες χώρες της ΕΕ – η Ελλάδα δεν έχει ακόμη εισαγάγει ειδικούς φόρους σε τρόφιμα πλούσια σε λιπαρά, ζάχαρη και αλάτι».
Ο Οργανισμός επιχειρηματολογεί λέγοντας πως «το κόστος από το κάπνισμα και τους διατροφικούς κινδύνους στην Ελλάδα είναι υψηλό. Το κάπνισμα συνέβαλε στο 22% των θανάτων το 2019, σε σύγκριση με το 17% στην ΕΕ κατά μέσο όρο. Η επικράτηση του καπνίσματος μεταξύ των 15χρονων είναι πλέον στο επίπεδο του μέσου όρου της ΕΕ, αλλά το κάπνισμα στους ενήλικες παραμένει υψηλό σε διεθνή σύγκριση. Αντίθετα, οι διατροφικοί κίνδυνοι συμβάλλουν λιγότερο στους θανάτους από ό,τι σε άλλες χώρες της ΕΕ, αλλά η παχυσαρκία στους νέους αυξήθηκε από το 22% το 2018 στο 28% το 2022 και αποτελεί ιδιαίτερο πρόβλημα υγείας. Η φορολόγηση του καπνού και των ανθυγιεινών τροφίμων θα μπορούσε να προσανατολίσει τους ανθρώπους σε πιο υγιεινές συμπεριφορές και να αυξήσει τα έσοδα για την αντιμετώπιση των δαπανών υγείας».
Σημειώνει ακόμα ότι η φορολόγηση θα συμπλήρωνε άλλα μέτρα πολιτικής που προάγουν την υγιεινότερη συμπεριφορά. Σύμφωνα με τον ΠΟΥ, οι υψηλότεροι φόροι σε επιβλαβή αγαθά όπως ο καπνός είναι οι πιο αποτελεσματικοί τρόποι για την αποτροπή της κατανάλωσης και έχουν προοδευτικό αποτέλεσμα όταν συνυπολογίζονται οι ιατρικές δαπάνες και ο αντίκτυπος στον εργάσιμο χρόνο. Ωστόσο, εάν οι φόροι αυτοί καθοριστούν σε πολύ υψηλά επίπεδα, αυτό μπορεί να προκαλέσει διαρροή ή ισχυρά κίνητρα για παράνομες εισαγωγές.
Δείτε ΕΔΩ την έκθεση του ΟΟΣΑ για την Ελλάδα
