Από τη Γιάννα Τριανταφύλλη.
Η μουσική μπορεί να μειώσει το άγχος και την αναστάτωση σε άτομα με προχωρημένη άνοια διαπιστώνει , για πρώτη φορά, μια νέα μελέτη.
Τα ευρήματα της έρευνας αποκαλύπτουν τα διαφορετικά οφέλη της μουσικοθεραπείας, εντοπίζει μηχανισμούς που εξηγούν γιατί η μουσική μπορεί να έχει αυτά τα αποτελέσματα και παρέχει ένα σχέδιο για την εφαρμογή αποτελεσματικής εξατομικευμένης μουσικοθεραπείας για άτομα με προχωρημένη άνοια.
Η μελέτη περιελάμβανε συνεντεύξεις με προσωπικό και μουσικοθεραπευτές σε νοσοκομειακούς θαλάμους άνοιας ψυχικής υγείας στο Cambridgeshire and Peterborough NHS Foundation Trust. Οι ερευνητές συνεργάστηκαν επίσης με το φιλανθρωπικό ίδρυμα νοσηλευτικής εξειδικευμένης άνοιας Dementia UK στο Ηνωμένο Βασίλειο.
Πως επιδρά η μουσική στην προχωρημένη άνοια
Κύριο χαρακτηριστικό της άνοιας είναι η έκπτωση της μνήμης, κυρίως σε άτομα της τρίτης ηλικίας, που οφείλεται στην εκφύλιση των εγκεφαλικών κυττάρων και τη σταδιακή ατροφία τους. Στα άτομα με προχωρημένη άνοια απαιτείται εξειδικευμένη φροντίδα, καθώς συχνά συνοδεύεται από συμπεριφορές όπως διέγερση, επιθετικότητα, περιπλάνηση και αντίσταση στη φροντίδα.
Ερευνητές από το Πανεπιστήμιο Anglia Ruskin (ARU) στο Ηνωμένο Βασίλειο θέλησαν να εντοπίσουν την επίδραση, τους μηχανισμούς και τα διαφορετικά οφέλη της μουσικοθεραπείας στα άτομα με προχωρημένη άνοια.
Τα ευρήματα της μελέτης αποκαλύπτουν πως η εξατομικευμένη μουσικοθεραπεία είναι ιδιαίτερα ευεργετική σε ανθρώπους με προχωρημένη άνοια καθώς μπορεί να προσφέρει άμεση, βραχυπρόθεσμη μείωση της διέγερσης και του άγχους και να βελτιώσει την προσοχή, την εγρήγορση και τη διάθεση.
Οι μουσικές αλληλεπιδράσεις βοηθούν τα άτομα με άνοια να αισθάνονται πιο ασφαλή και πιο προσανατολισμένα στο περιβάλλον τους, κάτι που μπορεί να μειώσει τα επίπεδα αγωνίας και να βελτιώσει την ευημερία.
Η θετική αυτή επίδραση της μουσικής -είτε πρόκειται για ακρόαση είτε για παίξιμο κάποιου μουσικού οργάνου – συμβαίνει επειδή η μουσική προσφέρει γνωστική και αισθητηριακή διέγερση και ενεργοποιεί δίκτυα και στις δύο πλευρές του εγκεφάλου. Αυτός ο μηχανισμός επιτρέπει την πρόσβαση στις εναπομείνασες ικανότητες και αναμνήσεις των ατόμων με άνοια και τους βοηθά να διαχειρίζονται τα συναισθήματά τους και να παραμείνουν ήρεμοι. Η εξατομικευμένη μουσικοθεραπεία μπορεί επίσης να προσαρμοστεί για να μειώσει το φυσιολογικό στρες, ειδικά στο αυτόνομο νευρικό σύστημα.
Οι αναμνήσεις που προκαλούνται από τη μουσική, ειδικά εκείνες που προέρχονται από οικεία μουσική, ανακαλούνται πιο γρήγορα και είναι πιο θετικές και συγκεκριμένες από τις αναμνήσεις που ανακαλούνται χωρίς μουσική και συχνά σχετίζονται με παλαιότερα γεγονότα στη ζωή του ατόμου. Σύμφωνα με τα ευρήματα της μελέτης, τα τραγούδια από την ηλικία των 10-30 ετών είναι τα πιο αποτελεσματικά.
Όπως αναφέρουν οι ερευνητές, με τη γήρανση του πληθυσμού και τον ταχύτατα αυξανόμενο αριθμό ατόμων που διαγιγνώσκονται με άνοια, η μουσική είναι ένας σχετικά απλός και οικονομικά αποδοτικός τρόπος βελτίωσης της ποιότητας ζωής των ανθώπων με άνοια.
Τα ευρήματα της μελέτης, τονίζουν οι ερευνητές, ανοίγουν το δρόμο για την ευρύτερη χρήση της μουσικής στη φροντίδα της άνοιας. Η μουσικοθεραπεία, που θα πρέπει να παρέχεται από εκπαιδευμένους θεραπευτές, μπορεί να περιλαμβάνει τραγούδι, παιχνίδι ή ακρόαση μουσικής. Ο θεραπευτής μπορεί επίσης να εντοπίσει συγκεκριμένους τρόπους με τους οποίους η μουσική μπορεί να χρησιμοποιηθεί από οικογένειες και φροντιστές στην καθημερινή ρουτίνα φροντίδας ενός ατόμου με άνοια.
Πηγή: Nature Mental Health