Από τη Γιάννα Τριανταφύλλη.
Με μια ανοιχτή επιστολή προς τον Πρύτανη του ΑΠΘ και τον Υφυπουργό Παιδείας, ο Γιώργος Τριανταφύλλου, φοιτητής του Τμήματος Θεάτρου της Σχολής Καλών Τεχνών του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, καταγγέλλει την απουσία ουσιαστικής υποστήριξης για τα άτομα με αυτισμό που φοιτούν στα ελληνικά πανεπιστήμια.
Ο φοιτητής, ο οποίος βρίσκεται στο φάσμα του αυτισμού, περιγράφει με άμεσο και ειλικρινή τρόπο τις καθημερινές δυσκολίες που αντιμετωπίζει στο πλαίσιο των σπουδών του. «Σκέφτηκα πολλές φορές να παρατήσω τη σχολή μου, όχι επειδή εγώ κάνω κάτι λάθος αλλά επειδή το πανεπιστήμιο δεν είναι σε θέση να με υποστηρίξει όσο θα έπρεπε» καταγγέλλει ο φοιτητής.
Τι αναφέρει στην επιστολή του ο φοιτητής του ΑΠΘ
«Γράφω αυτήν την επιστολή για να εκφράσω το πόσο έχω απαυδήσει απ’ το γεγονός ότι το να ανήκεις σε οιαδήποτε ευάλωτη κοινωνική ομάδα, είτε είναι αυτήν των χαμηλότερων οικονομικών στρωμάτων, είτε αυτήν των ΑΜΕΑ και να είσαι φοιτητής είναι εξαιρετικά επώδυνο. Ειδικά δε, όταν ανήκεις και στις δύο.
Έχω σκεφτεί να παρατήσω την σχολή μου, ουκ ολίγες φορές, και αυτό διότι είμαι άνθρωπος που όντας στο φάσμα του αυτισμού, η ψυχική μου υγεία είναι εύθραυστη – επικίνδυνα – και η υποδομή στο τμήμα που σπουδάζω ανύπαρκτη, σε σημείο να νιώθω πως έχω αποτύχει παταγωδώς, όχι επειδή εγώ κάνω κάτι λάθος, αλλά επειδή το πανεπιστήμιο δεν είναι σε θέση να με υποστηρίξει όσο θα έπρεπε – όσο και αν κάνουν υπεράνθρωπες προσπάθειες οι καθηγητές και Πρόεδρος του τμήματος μου .
Φανταστείτε τώρα, πως είναι να διαγιγνώσκεσαι με asperger, και να αντιμετωπίζεις ζητήματα υπερευαισθησίας στο αισθητηριακό σου κέντρο, κάτι που σημαίνει ότι το παραμικρό ερέθισμα μπορεί να σου προκαλέσει σωματικό πόνο και αλλαγή διάθεσης. Λ.χ ήχος, φως, εκφράσεις προσώπου των άλλων ατόμων.
Και πως είναι να αναγκάζεσαι – σε ένα τμήμα που δεν είναι όπως αυτό της ιατρικής- να υποχρεούσαι να βρίσκεσαι σε μια αίθουσα με 50 άτομα, για θεωρητικά μαθήματα – τα λεγόμενα σεμινάρια – επειδή υποτίθεται ότι θα πρέπει να μάθεις να δουλεύεις ομαδικά. Έλα όμως που ως αυτιστικός , έχεις αυτό το ζήτημα – ότι δυσκολεύεσαι σε αυτό – και νιώθεις πως το διάβασμα των πανελληνίων, η προσπάθεια χρόνων, με καθηγητές όπως αυτοί της παράλληλης στήριξης στο σχολείο πήγε στράφι.
Πήγε στράφι γιατί αναγκάζομαι να εξηγώ σε πέντε καθηγητές ανά εξάμηνο τι μου συμβαίνει, να προσπαθούνε να με καταλάβουνε, αλλά να αναρωτιέμαι, γιατί να πρέπει να δώσω αναφορά καθώς το πανεπιστήμιο θα έπρεπε να μου δώσει την λύση.
Έχω ανάγκη από ατομική συμπερίληψη, κατανόηση, και υποστήριξη στην ύπαρξη ενός πλαισίου το οποίο θα δίνει οδηγίες σε όλους τους καθηγητές για το πώς θα συμπεριφέρονται στα αυτιστικά άτομα. Οι προφορικές εξετάσεις δεν αρκούνε, και δυστυχώς υπάρχει μεγαλύτερη ανάγκη για άτομα σαν εμένα ώστε να μπορούνε και να έχουν διαφορετικό τρόπο επικοινωνίας και εκπαίδευσης.
Και γιατί όχι, να μην υπάρξει και ένα σύστημα σαν αυτό της παράλληλης στήριξης στα πανεπιστήμια. Η οικονομική μου κατάσταση δεν μου επιτρέπει να πληρώσω κάποιον έξτρα άνθρωπο ώστε να με βοηθάει στην σχολή, για αυτό ζητάω από εσάς κύριε Υφυπουργέ και κύριε Πρύτανη να με βοηθήσετε ώστε να μην είναι η πάθηση μου και το οικονομικό μου υπόβαθρο λόγοι για να αφήσω την σχολή. Κάντε με σας παρακαλώ σε ένα τόσο σημαντικό ζήτημα να νιώσω ότι δεν είμαι μόνος.
Ζητώ λοιπόν:
1.Την συγκρότηση ενός τμήματος υποστήριξης ατόμων με αναπηρία, τόσο στο ΑΠΘ, όσο και σε όλα τα πανεπιστήμια.
2.Την κατάργηση των υποχρεωτικών παρουσιών για άτομα με αναπηρίες, ειδικά σε θεωρητικές κατευθύνσεις όπως αυτήν της Δραματολογίας, στη Θεάτρου ΑΠΘ, όπου και βρίσκομαι.
3.Την επίσης διαμόρφωση ενός πλαισίου για την εξεταστική, καθώς τα άτομα με αυτισμό συνήθως νοσούν και με άλλες ψυχιατρικές παθήσεις , όπως αγχώδης διαταραχή ή καταθλιπτικά συμπτώματα και το άγχος αυτό είναι επικίνδυνο για την υγεία τους.
4.Την θέσπιση παράλληλης στήριξης ή παράλληλου τμήματος που θα βρίσκεται κοντά σε άτομα με αναπτυξιακές αναπηρίες – αυτισμός κλπ – όπως η δική μου.
5. Μια αναλυτική συζήτηση με τον Πρύτανη ή τον Υφυπουργό , ώστε να εξηγήσω την κατάσταση και να βρούμε λύση.
Ευχαριστώ για την ανάγνωση».
ΕΣΑμεΑ: Γροθιά στο στομάχι η επιστολή φοιτητή με αναπηρία
Η Εθνική Συνομοσπονδία Ατόμων με Αναπηρία (ΕΣΑμεΑ) με ανακοίνωσή της εκφράζει την πλήρη υποστήριξή της προς τον φοιτητή του Τμήματος Θεάτρου της Σχολής Καλών Τεχνών του ΑΠΘ Γιώργο Τριανταφύλλου.
Σύμφωνα με την ΕΣΑμεΑ, «ο φοιτητής με θάρρος και ειλικρίνεια δημοσιοποίησε τον Γολγοθά που περνά κατά τη διάρκεια των σπουδών του, όντας μέλος δύο ευάλωτων κοινωνικά ομάδων: των ατόμων με αναπηρία, καθώς έχει διαγνωστεί με σύνδρομο Asperger (αυτισμό υψηλής λειτουργικότητας) και των φοιτητών από χαμηλά κοινωνικοοικονομικά στρώματα».
Τι αναφέρει η ανακοίνωση της ΕΣΑμεΑ
«Το ζήτημα που αναφέρει ο κ. Τριανταφύλλου αφορά σε ένα θεμελιώδες δικαίωμα: την ισότιμη πρόσβαση και την ανεμπόδιστη φοίτηση των ατόμων με αναπηρία ή/και με χρόνιες και σπάνιες παθήσεις στην τριτοβάθμια εκπαίδευση. Πρόκειται για δικαίωμα που κατοχυρώνεται τόσο στο Σύνταγμα της χώρας όσο και στο άρθρο 24 της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρίες, την οποία η Ελλάδα κύρωσε με τον ν. 4074/2012, αναλαμβάνοντας την υποχρέωση εφαρμογής της σε εθνικό επίπεδο.
Δεν αποδεχόμαστε το έτος 2025, ένας φοιτητής με αναπηρία να σκέφτεται να εγκαταλείψει τις σπουδές του λόγω ελλιπούς υποστήριξης! Η ΕΣΑμεΑ απέστειλε έγγραφο στον Πρύτανη του ΑΠΘ και στο υπ. Παιδείας (επισυνάπτεται).
Η μαρτυρία του κυρίου Τριανταφύλλου φωτίζει τα εμπόδια που αντιμετωπίζουν οι φοιτητές με αναπηρία:
• απουσία προσαρμοσμένης διδασκαλίας και εναλλακτικού τρόπου εξέτασης βάσει των εξατομικευμένων αναγκών,
• υποχρεωτική παρακολούθηση μαθημάτων σε συνθήκες που δεν είναι φιλικές προς τα άτομα με αισθητηριακή υπερευαισθησία,
• ανάγκη για επαναλαμβανόμενη γνωστοποίηση, σε κάθε εξάμηνο και προς κάθε διδάσκοντα, της φύσης της αναπηρίας του και των εύλογων προσαρμογών που χρειάζεται προκειμένου να συμμετέχει απρόσκοπτα στην εκπαιδευτική διαδικασία.
Πρόκειται για ουσιώδεις ελλείψεις που πλήττουν την αξιοπρέπειά του, δεδομένου ότι δεν του παρέχουν το αναγκαίο πλαίσιο για να συμμετέχει ισότιμα στη μαθησιακή διαδικασία.
Τα εύλογα και συνάμα δίκαια αιτήματα που διατυπώνονται στην επιστολή του -όπως η σύσταση τμήματος υποστήριξης για φοιτητές με αναπηρία, η ευελιξία στην παρακολούθηση των μαθημάτων, η θεσμοθέτηση εναλλακτικών διαδικασιών εξέτασης, η δημιουργία μηχανισμών εξατομικευμένης υποστήριξης- στο μεγαλύτερο μέρος τους σχετίζονται με τις προβλέψεις του ν.4957/2022 «Νέοι Ορίζοντες στα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα: Ενίσχυση της ποιότητας, της λειτουργικότητας και της σύνδεσης των Α.Ε.Ι. με την κοινωνία και λοιπές διατάξεις», και ως εκ τούτου δεν θα έπρεπε να υφίστανται εάν ο νόμος εφαρμόζονταν στην πράξη.
Ως τριτοβάθμια οργάνωση του αναπηρικού κινήματος έχουμε δώσει σκληρές μάχες για τη διασφάλιση της ισότιμης πρόσβασης και της ανεμπόδιστης φοίτησης των ατόμων με αναπηρία στα Α.Ε.Ι. της χώρας, και συνακόλουθα για τη συμπερίληψη στον ν.4957/2022 συγκεκριμένων προστατευτικών διατάξεων.
Προκαλεί απογοήτευση και ανησυχία η διαπίστωση ότι οι ρυθμίσεις αυτές παραμένουν κενό γράμμα. Ακόμη πιο ανησυχητικό είναι το γεγονός ότι πολλοί φοιτητές με αναπηρία, όπως προκύπτει από τα αιτήματα του κ. Τριανταφύλλου, δεν είναι καν ενήμεροι για τα δικαιώματά τους. Οι καλές προθέσεις μεμονωμένων διδασκόντων, όσο αξιέπαινες κι αν είναι, δεν μπορούν να αποτελούν δικαιολογία ούτε υποκατάστατο της υποχρέωσης των Α.Ε.Ι. να εφαρμόζουν πλήρως τον νόμο.
Η ΕΣΑμεΑ έχει αιτηθεί τη σύσταση Κεντρικής Επιτροπής Συντονισμού και Παρακολούθησης της εφαρμογής των διατάξεων του ν.4957/2022. Δυστυχώς όμως, μέχρι σήμερα, η πρότασή μας δεν έχει γίνει αποδεκτή από το υπουργείο.
Η ΕΣΑμεΑ αιτείται την άμεση άρση όλων των εμποδίων που αντιμετωπίζει ο κ. Τριανταφύλλου κατά τη διάρκεια των σπουδών του, καθώς και την παροχή σε αυτόν της αναγκαίας υποστήριξης, όπως η ισχύουσα νομοθεσία ορίζει, προκειμένου να συνεχίσει απρόσκοπτα την εκπαιδευτική του πορεία, την οποία, είναι τραγική ειρωνεία, να ανακόπτει το ίδιο το Πανεπιστήμιο».