Αποκαλυπτικά είναι τα στοιχεία της ετήσιας έκθεσης της Eurostat για την ισότητα και τις διακρίσεις καθώς καταγράφονται σε διάφορους τομείς μεγάλες ανισότητες και διακρίσεις μεταξύ των πολιτών των Ευρωπαϊκών κρατών, ενώ δεν λείπουν και οι θλιβερές πρωτιές της Ελλάδας.
Πιο συγκεκριμένα, η Ελλάδα κατατάσσεται κάτω από τη βάση σε πολλούς δείκτες που αφορούν την υγεία, την εκπαίδευση, την εργασία, το εισόδημα και τις συνθήκες διαβίωσης. Ωστόσο, καταγράφονται και μερικά πολύ θετικά δεδομένα για τη χώρα μας, όπως για παράδειγμα, το ότι η Ελλάδα έχει ένα από τα υψηλότερα προσδόκιμα ζωής με καλή υγεία (67 έτη), συγκριτικά με τον μέσο όρο της ΕΕ (62,6 έτη). Επιπλέον, το ποσοστό εφήβων που εγκαταλείπουν το σχολείο παραμένει σχετικά χαμηλό, στο 1,16%, σε σύγκριση με το 3,2% στην ΕΕ των 27.
Στον αντίποδα, τα συστήματα ασφάλισης και εκπαίδευσης αποκαλύπτουν τα αρνητικά τους δεδομένα: ΅
· Οι πολίτες άνω των 60 ετών καλούνται είτε να επιβιώσουν με πενιχρές συντάξεις είτε να εργαστούν έως και την τρίτη ηλικία, αφού οι οικονομικές ανάγκες δεν καλύπτονται.
· Οι εξετάσεις και το νέο Εθνικό Απολυτήριο αποτελούν για τους εφήβους, που δεν θα επιτύχουν έναν πρόωρο αποκλεισμό από την αγορά εργασίας, προετοιμάζοντας τους για χαμηλόμισθες θέσεις από νεαρή ηλικία.
Νέοι εκτός εκπαίδευσης και εργασίας
· Η Ελλάδα έχει το τρίτο υψηλότερο ποσοστό νέων (15-29 ετών) στην ΕΕ που δεν εργάζονται ούτε σπουδάζουν. Το 2023, το ποσοστό αυτό ήταν 16%, σχεδόν ίσο με της Ιταλίας (16,1%) και αρκετά κοντά στην κορυφή, τη Ρουμανία (19,3%).
· Ιδιαίτερα ανησυχητικό είναι το γεγονός ότι το ποσοστό αυτό φτάνει το 32% για τους νέους μετανάστες στην Ελλάδα, υποδεικνύοντας την αποτυχία ένταξης τους στην αγορά εργασίας και την εκπαίδευση.
Η ΕΕ στηρίζει την ισότητα αλλά οι ανισότητες επικρατούν
Η έκθεση της Eurostat δεν εστιάζει στους λόγους πίσω από τις ανισότητες, αλλά αποτελεί μια αξιόπιστη καταγραφή της σημερινής κατάστασης. Σύμφωνα με την έκθεση, η ΕΕ στηρίζεται στην ισότητα και τα ανθρώπινα δικαιώματα, προωθώντας τον πλουραλισμό, την ανεκτικότητα και την αλληλεγγύη, ενώ εξαλείφει τις διακρίσεις.
Η αρχή της μη διάκρισης σημαίνει ότι όσοι ζουν στην Ευρώπη δεν πρέπει να υφίστανται διαχωρισμούς ή αποκλεισμούς που περιορίζουν τα ανθρώπινα δικαιώματα και τις ελευθερίες. Οι έξι βασικοί λόγοι διακρίσεων που εξετάζει η Eurostat είναι το φύλο, η ηλικία, η αναπηρία, η εθνικότητα, η θρησκεία και ο σεξουαλικός προσανατολισμός.
Η έρευνα της Eurostat βοηθά στον εντοπισμό των ανισοτήτων και στην αναγνώριση των τομέων όπου κάποιες ομάδες πληθυσμού υφίστανται μειονεκτήματα.
1 στα 3 άτομα με ειδικές ανάγκες χωρίς επαρκή πρόσβαση σε υπηρεσίες υγείας
· Τα άτομα με αναπηρία στην Ελλάδα αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα πρόσβασης στην υγεία. Το 2023, το 32,6% των ατόμων με μέτρια ή σοβαρή αναπηρία δήλωσε ότι δεν μπόρεσε να καλύψει ανάγκες για ιατρικές εξετάσεις, ποσοστό υπερτριπλάσιο του ευρωπαϊκού μέσου όρου (7,4%).
· Στο γενικό πληθυσμό, το 11,6% των ατόμων άνω των 16 ετών ανέφερε ανεκπλήρωτες ιατρικές ανάγκες, ποσοστό που είναι το δεύτερο υψηλότερο στην ΕΕ μετά την Εσθονία. Ο μέσος όρος της ΕΕ για τον γενικό πληθυσμό είναι 2,3%.
Υψηλό ποσοστό γυναικείας ανεργίας
Η Ελλάδα έχει το δεύτερο υψηλότερο ποσοστό ανεργίας στις γυναίκες (11,6%) μετά την Ισπανία (12,8%), διπλάσιο από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο (6,1%). Επιπλέον, η χώρα παρουσιάζει το δεύτερο χαμηλότερο ποσοστό απασχόλησης για γυναίκες με παιδιά.
Κατώτερα εισοδήματα για τις εργαζόμενες στην Ελλάδα
Οι γυναίκες στην Ελλάδα κερδίζουν κατά μέσο όρο 42% λιγότερα από τους άνδρες, το πέμπτο υψηλότερο ποσοστό στην ΕΕ, όπου ο μέσος όρος είναι 36,2%. Ο δείκτης αυτός αφορά και τη γυναικεία ανεργία και τη μερική απασχόληση.
Υψηλό ποσοστό χαμηλόμισθων νέων
Στην Ελλάδα, καταγράφεται το υψηλότερο ποσοστό χαμηλόμισθων νέων στην ΕΕ, με σχεδόν το 48% των εργαζόμενων νέων να κερδίζει λιγότερα από τα δύο τρίτα του διάμεσου ωρομισθίου.
Η έκθεση της Eurostat είναι διαθέσιμη στον σύνδεσμο: https://ec.europa.eu/eurostat/web/products-eurostat-news/w/wdn-20241004-1