Το ψηφιακό εργαλείο αυτοδιαχείρισης κατάθλιψης iFightDepression αναμένεται να δοκιμαστεί στη Θεσσαλονίκη για πρώτη φορά, ως μέρος του ευρωπαϊκού προγράμματος MENTBEST. Έχοντας ήδη επιδείξει αποτελεσματικότητα στη μείωση των συμπτωμάτων ήπιας και μέτριας κατάθμισης σε άλλες χώρες, αυτό το εργαλείο, διαθέσιμο σε 22 γλώσσες (συμπεριλαμβανομένων των ελληνικών), απευθύνεται σε όλους – κοινό και επαγγελματίες υγείας.. Περιλαμβάνει ένα τεστ αυτοαξιολόγησης και στην περίπτωση που φανεί ότι κάποιος έχει κατάθλιψη μπορεί μέσω του συνδέσμου «ζητήστε βοήθεια» να απευθυνθεί στους προτεινόμενους φορείς.
Αναφορά στο εργαλείο αυτό έγινε σε συνέντευξη Τύπου για τον απολογισμό των δράσεων του προγράμματος MENTBEST και της Συμμαχίας για την Ψυχική Υγεία στη Θεσσαλονίκη. Το πρόγραμμα ξεκίνησε τον Νοέμβριο του 2023 και προβλέπεται να ολοκληρωθεί το 2028. Στόχος του MENTBEST είναι η μείωση και πρόληψη των προβλημάτων ψυχικής υγείας στον γενικό πληθυσμό και στις ευάλωτες ομάδες που κινδυνεύουν να βρεθούν σε μειονεκτική θέση λόγω δραματικών κοινωνικών αλλαγών. Στο πλαίσιο του έργου διεξάγεται δημόσια καμπάνια για την ψυχική υγεία με τίτλο «Ανθίζουμε μαζί, χωρίς κατάθλιψη» η οποία τελεί υπό την αιγίδα του δήμου Θεσσαλονίκης. Όπως ανέφερε η υπεύθυνη δημοσίων σχέσεων του προγράμματος, Ειρήνη Κόντρα, στόχος της καμπάνιας είναι η ευαισθητοποίηση για την κατάθλιψη και η καταπολέμηση του στίγματος για την κατάθλιψη, η βελτίωση της ενημέρωσης σχετικά με την κατάθλιψη και τις αποτελεσματικές θεραπείες καθώς επίσης και η ενίσχυση της συμπεριφοράς αναζήτησης βοήθειας. Στο πλαίσιο της καμπάνιας διατίθεται ψηφιακό υλικό για την ενημέρωση και ευαισθητοποίηση σχετικά με την κατάθλιψη στην ιστοσελίδα iFightDepression καθώς και για την προαγωγή της ψυχικής υγείας σε πληθυσμούς χωρίς κλινικά προβλήματα στην ιστοσελίδα iFight4Wellbeing. Επίσης στην καμπάνια περιλαμβάνονται ενημερωτικές εκδηλώσεις και ομιλίες, ανάρτηση αφισών και διανομή φυλλαδίων με χρήσιμες πληροφορίες για την κατάθλιψη και δημιουργία περιεχομένου στα κοινωνικά μέσα.
Όπως ανέφερε η καθηγήτρια ψυχολογίας Ana Vivas, η κατάθλιψη επηρεάζει περισσότερους από 15 στους 100 ανθρώπους στη διάρκεια της ζωής τους. Μπορεί να εμφανιστεί σε οποιαδήποτε ηλικία και κοινωνικοοικονομική ομάδα. «Περίπου μία στις πέντε γυναίκες και ένας στους οκτώ άντρες θα εμφανίσουν κατάθλιψη τουλάχιστον μία φορά στη διάρκεια της ζωής τους» ανέφερε η κ. Vivas ενώ όσον αφορά τις αυτοκτονίες ανέφερε ότι αποτελούν το 1/3 των βίαιων θανάτων παγκοσμίως με τον αριθμό τους να ανέρχεται στο ένα εκατομμύριο ετησίως. «Περισσότεροι άνθρωποι πεθαίνουν από αυτοκτονία απ’ ό,τι στον πόλεμο. Σε κάθε θάνατο από αυτοκτονία υπάρχουν μέλη της οικογένειας και φίλοι των οποίων καταστρέφονται οι ζωές συναισθηματικά, κοινωνικά και οικονομικά» πρόσθεσε η κ. Vivas.
Στο πλαίσιο του προγράμματος MENTBEST γίνονται παρεμβάσεις σε τέσσερα επίπεδα: στην Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας, στο ευρύ κοινό στην κοινότητα, σε ανθρώπους-κλειδιά και φορείς (διαμεσολαβητές) και σε ασθενείς, ομάδες υψηλού κινδύνου και συγγενείς. Τα ερευνητικά στοιχεία έχουν δείξει ότι η προσέγγιση αυτών των τεσσάρων επιπέδων μειώνει το στίγμα, βελτιώνει την αναζήτηση και λήψη βοήθειας, αυξάνει τις ικανότητες των επαγγελματιών της κοινότητας και βελτιώνει την κλινική πορεία της ήπιας έως μέτριας κατάθλιψης.
Άλλωστε, η Ευρωπαϊκή Συμμαχία κατά της Κατάθλιψης υλοποιεί παρεμβάσεις τεσσάρων επιπέδων σε 120 περιφέρειες, σε 15 χώρες στην Ευρώπη και όχι μόνο. Το έργο MENTBEST κάνει παρεμβάσεις σε πέντε ευάλωτους πληθυσμούς (μετανάστες/πρόσφυγες, νέους, ηλικιωμένους, μακροχρόνια άνεργους, άτομα με διαταραχή ψυχικής υγείας) και στον γενικό πληθυσμό. Οι παρεμβάσεις γίνονται στην Αλβανία, την Εσθονία, την Ιρλανδία, την Ισπανία και στην Ελλάδα όπου έχουν τεθεί υπό την αιγίδα του Δήμου Θεσσαλονίκης.
Στους έξι πρώτους μήνες των δράσεων του προγράμματος στη Θεσσαλονίκη έχουν εκπαιδευτεί δωρεάν από επαγγελματίες ψυχικής υγείας 159 επαγγελματίες (αστυνομικοί, εκπαιδευτικοί, φαρμακοποιοί, κοινωνικοί λειτουργοί, διερμηνείς) που έρχονται σε επαφή με ανθρώπους που μπορεί να παρουσιάσουν κατάθλιψη ή αυτοκτονικό ιδεασμό. Οι άνθρωποι αυτοί είναι σε θέση να παρέχουν γενικές προληπτικές και υποστηρικτικές υπηρεσίες, όπως ένα πρώτο σημείο ανίχνευσης, η παροχή υποστήριξης σε κρίση, η παραπομπή και η μείωση του στίγματος για την ψυχική υγεία.
Επίσης έχουν εκπαιδευτεί 123 επαγγελματίες της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας (γενικοί γιατροί, γιατροί άλλων ειδικοτήτων, νοσηλευτές, ψυχολόγοι και ψυχίατροι). Στο πλαίσιο αυτής της εκπαίδευσης παρέχεται το ψηφιακό εργαλείο iFightDepression, το οποίο έχει δύο σκέλη, ένα που αφορά το ευρύ κοινό και ένα που είναι για τους επαγγελματίες υγείας. Όπως ανέφερε η κ. Vivas το εργαλείο αυτό δεν έχει ακόμη δοκιμαστεί στη Θεσσαλονίκη.
Στο πλαίσιο των δράσεων του έργου προβλέπνται η εκπαίδευση ιερέων στον Δήμο Θεσσαλονίκης με τη συνεργασία της Μητρόπολης Θεσσαλονίκης, η συνεργασία με την Ελληνική Εταιρεία Γενικής/Οικογενειακής Ιατρικής (ΕΛΕΓΕΙΑ) και επιπλέον εκπαιδεύσεις με την αστυνομία, τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση, φαρμακοποιούς και οργανισμούς που εργάζονται με ευάλωτους πληθυσμούς.
Παρών στη συνέντευξη τύπου ήταν και ο πρεσβευτής επικοινωνίας του προγράμματος, Αντιπεριφερειάρχης Εξωστρέφειας στην Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας και πρώην καλαθοσφαιριστής Bane Prelevic, ο οποίος επισήμανε ότι η κατάθλιψη πλήττει τους πάντες, ακόμη και πετυχημένους αθλητές οι οποίοι δεν μπορούν να αναγνωρίσουν τα συμπτώματά της.