Από τη Γιάννα Τριανταφύλλη.
Οι γυναίκες που έχουν αφαιρέσει και τις δύο ωοθήκες τους πριν από την ηλικία των 50 ετών έχουν αυξημένο κίνδυνο να εκδηλώσουν νόσο του Αλτσχάιμερ, που αποτελεί την πιο κοινή μορφή άνοιας, σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη.
Η αφαίρεση των ωοθηκών πραγματοποιείται για τη θεραπεία και την πρόληψη παθήσεων του γυναικείου αναπαραγωγικού συστήματος, όπως τα ινομυώματα, η ενδομητρίωση, ο καρκίνος των ωοθηκών, ο καρκίνος του ενδομητρίου, ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας, ο χρόνιος πυελικός πόνος, η ανεξέλεγκτη κολπική αιμορραγία, η πρόπτωση της μήτρας. Η αφαίρεση των ωοθηκών έχει ως συνέπεια την είσοδο της γυναίκας στην εμμηνόπαυση σε μια ηλικία μικρότερη από το φυσιολογικό.
Πως συνδέεται η αφαίρεση ωοθηκών με τον κίνδυνο άνοιας
Σύμφωνα με στοιχεία του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, μέχρι το 2050 η νόσος του Αλτσχάιμερ προβλέπεται ότι θα επηρεάσει περίπου 13 εκατομμύρια άτομα ηλικίας άνω των 65 ετών. Με βάση τις δυσοίωνες αυτές εκτιμήσεις, οι γυναίκες αποτελούν τα 2/3 των ασθενών με άνοια, ένα δυσανάλογα μεγαλύτερο ποσοστό σε σχέση με τους άνδρες.
Ερευνητική ομάδα από το Πανεπιστήμιο του Τορόντο και το Πανεπιστήμιο της Αλμπέρτα θέλησε να εξετάσει εάν η άνοια στις γυναίκες μπορεί να επηρεάζεται από γεγονότα της πρώιμης ζωής τους, όπως είναι η χειρουργική επέμβαση αφαίρεσης ωοθηκών και η απώλεια οιστρογόνων. Οι ερευνητές εξέτασαν ένα μεγάλο σύνολο ιατρικών αρχείων από 34.603 γυναίκες, που προήλθαν από την μεγάλης κλίμακας βιοϊατρική βάση δεδομένων UK Biobank.
Τα ευρήματα της μελέτης έδειξαν ότι, οι γυναίκες που είχαν κάνει χειρουργική αφαίρεση και των δύο ωοθηκών πριν από την ηλικία των 50 ετών και είχαν μια παραλλαγή του γονιδίου της απολιποπρωτεΐνης, το αλληλόμορφο APOE4, διέτρεχαν υψηλότερο κίνδυνο να εκδηλώσουν νόσο του Αλτσχάιμερ. Από τα ευρήματα προέκυψε πως η κίνδυνος αυτός μειώνεται σημαντικά για τις γυναίκες που έκαναν ορμονοθεραπεία.
«Το APOE4 είναι ένας γνωστός παράγοντας κινδύνου για τη νόσο του Αλτσχάιμερ στο γενικό πληθυσμό, αλλά παρουσιάζει μεγαλύτερο κίνδυνο στις γυναίκες. Ένα από τα πιο σημαντικά ευρήματά της μελέτης ήταν το γεγονός ότι η απώλεια της φυσικής ορμόνης οιστραδιόλης, ως αποτέλεσμα της χειρουργικής αφαίρεσης και των δύο ωοθηκών, θα μπορούσε να αλληλεπιδράσει με το αλληλόμορφο APOE4 και να αυξήσει περαιτέρω τον κίνδυνο νόσου Αλτσχάιμερ, θέτοντας έτσι τις γυναίκες με πρώιμη αμφοτερόπλευρη ωοθηκεκτομή σε κατάσταση διπλού κινδύνου», εξηγεί η Δρ. Gillian Einstein, επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας και ερευνήτρια στο νοσοκομείο Baycrest στο Πανεπιστήμιο του Τορόντο.
Τα αποτελέσματα της μελέτης επιβεβαιώνουν προηγούμενα ευρήματα μελετών που είχαν διαπιστώσει ότι οι γυναίκες με πρώιμη αμφοτερόπλευρη ωοθηκεκτομή διατρέχουν υψηλό κίνδυνο για νόσο του Αλτσχάιμερ λόγω της σχέσης μεταξύ του APOE4 και της απώλειας οιστραδιόλης. Υπογραμμίζουν επίσης τη σημασία των θεραπειών που βασίζονται στα οιστρογόνα για τη μείωση του κινδύνου νόσου Αλτσχάιμερ για τις γυναίκες που έχουν υποβληθεί σε χειρουργική αφαίρεση των ωοθηκών τους πριν από την ηλικία των 50 ετών.
Πηγή: Journal of Alzheimer’s Disease
