Από τη Γιάννα Τριανταφύλλη.
Η αυτοκτονία αποτελεί πρωταρχική αιτία θανάτου για τα άτομα που διαγιγνώσκονται με Διαταραχή Αυτιστικού Φάσματος (ΔΑΦ). Όπως έχει διαπιστωθεί από μεγάλο αριθμό ερευνών, τα άτομα με αυτισμό έχουν πολύ υψηλότερες πιθανότητες να σκεφτούν ή να αποπειραθούν να αυτοκτονήσουν, συγκριτικά με άλλες ομάδες ατόμων και επομένως βρίσκονται σε υψηλότερο κίνδυνο.
Περίπου 8 στους 10 αυτιστικούς ανθρώπους θα αντιμετωπίσουν κάποιο πρόβλημα ψυχικής υγείας κατά τη διάρκεια της ζωής τους. Αυτό συγκρίνεται με 1 στους 4 ανθρώπους στο γενικό πληθυσμό που έχουν κάποιο πρόβλημα ψυχικής υγείας κάποια στιγμή στη ζωή τους.
Οι γυναίκες με διάγνωση αυτισμού έχουν σημαντικά υψηλότερη επικινδυνότητα αυτοκτονίας, τόσο από γυναίκες του γενικού πληθυσμού, όσο και από άντρες που βρίσκονται εντός του φάσματος.
Ποιες αιτίες αυξάνουν την αυτοκτονικότητα στα άτομα με ΔΑΦ
Η καθημερινή ζωή γενικά μπορεί να είναι πιο δύσκολη για τα αυτιστικά άτομα. Οι διαφορές στην κατανόηση κοινωνικών καταστάσεων και σχέσεων, οι δυσκολίες επικοινωνίας ή η μη αποδοχή από μη αυτιστικά άτομα αυξάνουν το άγχος και το στρες στα άτομα με ΔΑΦ. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε κοινωνική απομόνωση, απόρριψη και χαμηλή αυτοεκτίμηση.
Επιπλέον, τα αυτιστικά άτομα συχνά αντιμετωπίσουν εμπειρίες που μπορεί να τους οδηγήσουν σε σκέψεις αυτοκτονίας , όπως:
• Ανεκπλήρωτες ανάγκες υποστήριξης και κακή πρόσβαση στην υγειονομική περίθαλψη.
• Επαναλαμβανόμενες σκέψεις που μπορεί να οδηγήσουν σε έντονη εστίαση στην αυτοκτονία.
• Δυσκολίες στην αναγνώριση, διαχείριση και ρύθμιση των συναισθημάτων (αλεξιθυμία).
• Παράγοντες επικινδυνότητας για την αυτοκτονία όπως, κοινωνική απομόνωση, ανεργία, τραυματικές εμπειρίες, κακοποίηση και βιολογικοί παράγοντες.
Τα παιδιά με ΔΑΦ αντιμετωπίζουν μοναδικές προκλήσεις στην επικοινωνία που μπορεί να αυξήσουν τον κίνδυνο να αναπτύξουν αυτοκτονικές σκέψεις. Σύμφωνα με το Εθνικό Ινστιτούτο Ψυχικής Υγείας (NIMH) των ΗΠΑ, αλλαγές στη συμπεριφορά, όπως ακραίες εναλλαγές της διάθεσης, απόσυρση από φίλους και οικογένεια και δωρεά αντικειμένων μπορεί να είναι προειδοποιητικά σημάδια για αυτοκτονία μεταξύ των παιδιών.
Οι αυτοκτονικές σκέψεις ξεκινούν από την παιδική ηλικία
Παρά την επαρκή γνώση για την έντονη συσχέτιση μεταξύ αυτισμού και αυτοκτονίας, οι ερευνητές έχουν ελάχιστα δεδομένα σχετικά για το πότε ξεκινούν τα άτομα με αυτισμό να βιώνουν αυτοκτονικές σκέψεις και συμπεριφορές.
Ερευνητική ομάδα από το Ινστιτούτο Kennedy Krieger της Βαλτιμόρης εξέτασαν δεδομένα, βασισμένα σε ερωτηματολόγια, από 950 φροντιστές παιδιών με ΔΑΦ, με στόχο να αναπτυχθεί μια καλύτερη γνώση για τα αίτια και τη συχνότητα της αυτοκτονικής σκέψης μεταξύ των παιδιών με αυτισμό.
Τα ευρήματα ήταν άκρως ανησυχητικά καθώς αποκάλυψαν ότι, από τα σχεδόν 400 αυτιστικά παιδιά που ανέφεραν ότι ήθελαν να πεθάνουν, το 35% από αυτά τα παιδιά εμφάνισε έναρξη αυτοκτονικών σκέψεων σε ηλικία 8 ετών και μικρότερη. Επιπλέον, το 18% των παιδιών που ανέφεραν αυτοκτονικές σκέψεις, είχαν επίσης προγραμματίσει μια αυτοκτονία.
«Το ποσοστό αυτό είναι σημαντικά υψηλότερο σε σύγκριση με τους νευροτυπικούς συνομηλίκους της ηλικιακής ομάδας που εξετάσαμε. Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να γίνει επείγουσα δουλειά για να προετοιμαστούν καλύτερα οι ερευνητές, οι γιατροί και οι φροντιστές των παιδιών με ΔΑΦ. Οι γονείς δεν πρέπει να υποθέτουν ότι οι γνωστικοί ή γλωσσικοί περιορισμοί ενός ατόμου το εμποδίζουν να έχει την ικανότητα για αυτοκτονικές σκέψεις ή για αυτοκτονικές ενέργειες. Το να μην παίρνουμε στα σοβαρά τις αυτοκτονικές σκέψεις ενός ατόμου με ΔΑΦ θα μπορούσε να είναι ένα δυνητικά θανατηφόρο λάθος», εξηγεί ο Δρ. Benjamin Schindel, ερευνητής νευροαναπτυξιακών διαταραχών στο Ινστιτούτο Kennedy Krieger και επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας.
Σύμφωνα με τους ερευνητές, δεν είναι εύκολη η ερμηνεία αυτών των ευρημάτων, ωστόσο αποτελούν αναμφίβολα μια ισχυρή “προειδοποίηση” που θα ήταν να λάθος να αγνοηθεί. Όπως τονίζουν, απαιτείται περαιτέρω έρευνα, η οποία θα πρέπει να εστιάσει στο αν αυτές οι αυτοκτονικές σκέψεις στα παιδιά με ΔΑΦ μεταφράζονται και σε πράξεις.
Τα ευρήματα υπογραμμίζουν επίσης την αναγκαιότητα για τη δημιουργία επικυρωμένων εργαλείων προσυμπτωματικού ελέγχου αυτοκτονικών συμπεριφορών για τα άτομα που λειτουργούν με γνωστικούς ή επικοινωνιακούς περιορισμούς, όπως είναι τα άτομα με ΔΑΦ.
Πηγή: JAMA Pediatrics,