Από τη Γιάννα Τριανταφύλλη.
Ερευνητές από το Ινστιτούτο Ακτινολογίας στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου της Ουάσιγκτον εντόπισαν συγκεκριμένα εγκεφαλικά κύτταρα που είναι απαραίτητα για την κατανόηση των άλλων ανθρώπων.
Το να μπορούμε να αντιλαμβανόμαστε τις λανθάνουσες ψυχικές καταστάσεις και τις προθέσεις των άλλων ανθρώπων από την παρατήρηση της συμπεριφοράς τους είναι μια κρίσιμη ανθρώπινη ικανότητα που βρίσκεται στον πυρήνα αυτού που συχνά αναφέρεται ως «Θεωρία του Νου» ή αλλιώς «Κοινωνικό Συμπέρασμα».
Η ικανότητα αυτή είναι ουσιαστική για την ανθρώπινη κοινωνική αλληλεπίδραση, καθώς επιτρέπει την κατανόηση των διαφορετικών νοητικών καταστάσεων των άλλων και την αντίστοιχη προσαρμογή της συμπεριφοράς μας. Η Θεωρία του Νου βοηθά επίσης στην ανάπτυξη της ενσυναίσθησης, κάνοντας τους ανθρώπους πιο δεκτικούς στις διαφορές και ενθαρρύνοντας την αποδοχή και τον σεβασμό απέναντι στους άλλους.
Αυτή η σημαντική δεξιότητα αναδύεται συνήθως γύρω στην ηλικία των 4 ετών. Από αυτήν ηλικία και έπειτα, τα παιδιά είναι πλέον σε θέση να αναγνωρίσουν λανθασμένες πεποιθήσεις και κρυμμένα συναισθήματα. Η έλλειψη αυτής της ικανότητας συχνά αναφέρεται ως “νοητική τύφλωση”, η αδυναμία δηλαδή που έχει ένα άτομο να μπει στη θέση των άλλων ατόμων.
Η Θεωρία του Νου αποτελεί ένα ενεργό θέμα ερευνητικής μελέτης ήδη από τη δεκαετία του 1970. Ένα βασικό ερώτημα στην εργασία των κοινωνικών συμπερασμάτων είναι πώς ο εγκέφαλος αντιπροσωπεύει τη δική του ψυχική κατάσταση και τις ψυχικές καταστάσεις των άλλων σε νευρωνικό επίπεδο. Επίσης, παραμένει ασαφές εάν η εφαρμογή του κοινωνικού συμπεράσματος “στρατολογεί” συγκεκριμένες περιοχές του εγκεφάλου που είναι αφιερωμένες στην αναπαράσταση ψυχικών καταστάσεων.
Τι αποκάλυψαν τα ευρήματα
Οι ερευνητές κατέγραψαν τη δραστηριότητα του εγκεφάλου σε ασθενείς που υποβλήθηκαν σε χειρουργική επέμβαση εγκεφάλου, ενώ τους έδειχναν εικόνες ανθρώπων με διαφορετικές εκφράσεις προσώπου ή χεριών. Ο στόχος ήταν να εντοπιστούν οι περιοχές του εγκεφάλου που βοηθούν στη “μετάφραση” των εκφράσεων του προσώπου ή των χειρονομιών των άλλων σε ιδέες για τα συναισθήματα, τις σκέψεις και τις προθέσεις τους.
Αναλύοντας τα ευρήματα, οι ερευνητές εντόπισαν περισσότερους από 700 νευρώνες στον ανθρώπινο εγκέφαλο που φαίνεται ότι εμπλέκονται στο «κοινωνικό συμπέρασμα», στην ικανότητά μας δηλαδή να “διαβάζουμε” τη γλώσσα του σώματος και τις εκφράσεις των άλλων ανθρώπων για να βγάλουμε συμπεράσματα σχετικά με το τι αισθάνονται ή σκέφτονται.
Επιπλέον, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι ο έσω κροταφικός λοβός και ο έσω μετωπιαίος φλοιός του εγκεφάλου εμπλέκονται στην επεξεργασία των κοινωνικών συμπερασμάτων, αλλά με διαφορετικούς τρόπους. Ο μετωπιαίος φλοιός επεξεργάζεται τις πληροφορίες με γενικό τρόπο σε όλες τις κοινωνικές εισροές, ενώ ο κροταφικός λοβός καταγράφει ξεχωριστά μοτίβα που σχετίζονται με το συμπέρασμα του «πώς» και του «γιατί» των αντιδράσεων των άλλων.
Σύμφωνα με τους ερευνητές, πρόκειται για σημαντικά ευρήματα, καθώς ο εντοπισμός των συγκεκριμένων νευρώνων που εμπλέκονται στο κοινωνικό συμπέρασμα μπορεί να ρίξει φως στη νευρική απορρύθμιση που κατέχει σημαντικό ρόλο στον αυτισμό, τη σχιζοφρένεια και τη νόσο του Πάρκινσον.
Πηγή: Science Advances