Από τη Γιάννα Τριανταφύλλη.
Η πανδημία COVID- 19 αποδείχθηκε η μεγαλύτερη κρίση υγείας στη σύγχρονη ιστορία της ανθρωπότητας. Η επίδρασή της ήταν σημαντική σε όλες τις πτυχές της ζωής, απαιτώντας από τα παιδιά και τις οικογένειές τους να αλλάξουν ταχύτατα τις συνήθειές τους και να υιοθετήσουν νέες συμπεριφορές ώστε να παραμείνουν υγιείς.
Μια νέα έρευνα από το Πανεπιστήμιο του Μίσιγκαν διαπίστωσε ότι, παρά τις τεράστιες αυτές προκλήσεις, τα μικρά παιδιά μπόρεσαν να κατανοήσουν τους λόγους για αυτές τις νέες κοινωνικές πρακτικές που στόχευαν στην προαγωγή της δημόσιας υγείας.
Σύμφωνα με τους ερευνητές, η πανδημία COVID-19 παρουσίασε μια μοναδική ευκαιρία για την εξέταση των αναδυόμενων συλλογιστικών ικανοτήτων των παιδιών ενόψει των ταχέως μεταβαλλόμενων κανόνων και κοινωνικών πρακτικών.
«Η μελέτη του τρόπου με τον οποίο τα παιδιά ερμήνευσαν τη χρήση μάσκας και άλλες στρατηγικές για να παραμείνουν υγιείς κατά τη διάρκεια του COVID-19 είναι σημαντική, καθώς μας βοηθά να καταλάβουμε πώς να τους διδάξουμε για συμπεριφορές υγείας με τρόπο που καταλαβαίνουν. Επειδή τα παιδιά παίρνουν τις δικές τους αποφάσεις και συχνά αλληλεπιδρούν με συνομηλίκους σε περιβάλλοντα χωρίς επίβλεψη, είναι σημαντικό να διασφαλίσουμε ότι κατανοούν τους λόγους πίσω από τις προληπτικές συμπεριφορές», δήλωσε ο Δρ. Felix Warneken, επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας και καθηγητής Ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο του Μίσιγκαν.
Τι μας διδάσκει η ταχύτατη προσαρμογή των παιδιών
Η ερευνητική ομάδα, μέσα από ερωτηματολόγια, θέλησαν να εξετάσουν πώς σκέφτονταν τα παιδιά τις νέες συνήθειες υγείας. Διαπίστωσαν ότι ακόμη και τα μικρά παιδιά σκέφτονται αυτές τις ενέργειες με βάση το τι έχει νόημα όχι μόνο για τη δική τους ευημερία τους αλλά και για την ευημερία των άλλων.
«Μέχρι το ξέσπασμα της πανδημίας, οι ενήλικες συνήθιζαν να επαινούν τα παιδιά επειδή μοιράζονταν τα παιχνίδια τους με άλλους ή γιατί έδιναν παρηγορητικές αγκαλιές σε έναν φίλο. Ξαφνικά, κατά τη διάρκεια μιας πανδημίας αυτές οι πράξεις ήταν ακριβώς το αντίθετο από αυτό που έπρεπε να κάνουν τα παιδιά. Θέλαμε επομένως να εξετάσουμε αν αυτό προκαλεί σύγχυση στα παιδιά», εξηγεί ο Δρ. Warneken.
Τα παιδιά κλήθηκαν να απαντήσουν, ανάμεσα στα άλλα, τι πίστευαν ότι έπρεπε να κάνουν κατά τη διάρκεια μιας πανδημίας. Αναλύοντας τις απαντήσεις, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι τα παιδιά σχολικής ηλικίας γνώριζαν καλά πως, όσο κι το ήθελαν, ήταν εξαιρετικά σημαντικό να αποφεύγουν το σωματικό άγγιγμα. Τα ευρήματα αποκάλυψαν επίσης πως τα παιδιά θεωρούσαν ηθική τους υποχρέωση να υιοθετήσουν συμπεριφορές υγείας που όχι μόνο δεν βλάπτουν τους άλλους αλλά αντίθετα προστατεύουν την υγεία τους.
«Όταν κατά τη διάρκεια της πανδημίας ζητήσαμε από τα παιδιά να υιοθετήσουν νέες και πρωτόγνωρες συμπεριφορές υγείας τα παιδιά, στην συντριπτική τους πλειοψηφία, πίστευαν ότι τα άτομα έπρεπε να τις υιοθετήσουν για να προστατεύσουν τους άλλους. Για τα μικρά αυτά παιδιά, το όφελος για την υγεία των άλλων ξεπερνούσε ξεκάθαρα την προσωπική τους ενόχληση, όταν για παράδειγμα ήταν υποχρεωμένα να φορούν συνεχώς μάσκα», λέει ο Δρ. Warneken.
Ωστόσο, όπως επισημαίνουν οι ερευνητές, η έρευνα έχει έναν σημαντικό περιορισμό, αφού όλα τα παιδιά που συμμετείχαν στην μελέτη προέρχονταν από οικογένειες μεσαίας τάξης στις Ηνωμένες Πολιτείες, με γονείς με πτυχία κολεγίου. Οι πολιτισμικές και εθνικές διαφορές στις αντιδράσεις απέναντι στις πανδημίες και η πιθανή τους επίδραση στην εμπειρία των παιδιών αποτελούν μια σημαντική παράμετρο που πρέπει να ληφθεί υπόψη σε μελλοντικές έρευνες.
Σύμφωνα με τους ερευνητές, τα ευρήματα υποδεικνύουν ότι τα παιδιά, από μικρή ηλικία ήδη, είναι καλά εξοπλισμένα για να προσαρμοστούν σε νέους κανόνες και κοινωνικές πρακτικές, σκεπτόμενοι τις ανταλλαγές και τις κοινωνικές συνέπειες αυτών των νέων συμπεριφορών με έναν εκπληκτικά ώριμο και πρακτικό τρόπο. Η κατανόηση του τρόπου με τον οποίο τα παιδιά σκέφτονται τις προληπτικές συμπεριφορές είναι ζωτικής σημασίας για την ανάπτυξη μελλοντικών αποτελεσματικών εκστρατειών για τη δημόσια υγεία.
Πηγή: Sage Journals – Current Directions in Psychological Science