Οι συννοσηρότητες και η γνωστική εξασθένηση επιδεινώνουν τη μη τήρηση της θεραπείας με αντισπασμωδικά (αντιεπιληπτικά) φάρμακα σε ενήλικες μεγαλύτερης ηλικίας.
Από τον Χαράλαμπο Πετρόχειλο
Ο επιπολασμός της επιληψίας αυξάνεται καθώς γερνάμε, με σταθερή αύξηση μετά την ηλικία των 50 ετών και κορύφωση εμφάνισής της σε άτομα ηλικίας 75 ετών και άνω. Σε συνδυασμό με παθολογίες της γήρανσης του εγκεφάλου, όπως η νόσος του Αλτσχάιμερ και άλλες συννοσηρότητες, ο κίνδυνος μη συμμόρφωσης στη φαρμακευτική αγωγή σε ηλικιωμένους ασθενείς αυξάνεται σημαντικά. Οι επιληπτικές κρίσεις και οι επισκέψεις στο νοσοκομείο είναι πιθανό να σχετίζονται με την αποτυχία της θεραπείας με αντισπασμωδικά φάρμακα.
Το περιοδικό Epilepsy & Behavior δημοσίευσε μια πρωτότυπη μελέτη που καταδεικνύει τον αντίκτυπο που έχουν οι φαρμακοποιοί που έχουν την ευθύνη για την ολοκληρωμένη φαρμακευτική φροντίδα περιπατητικών ασθενών που εξέρχονται από ένα νοσοκομείο στα ποσοστά νοσηλείας ηλικιωμένων με επιληψία σε μια πολυεπιστημονική κλινική επιληψίας. Αν και προηγούμενες μελέτες έχουν δείξει θετικά αποτελέσματα περίθαλψης ασθενών που σχετίζονται με την παρέμβαση του φαρμακοποιού, αυτή η μελέτη βρήκε παρόμοια ποσοστά νοσηλείας μεταξύ των ομάδων μελέτης και των ομάδων ελέγχου.
«Οι ηλικιωμένοι έχουν τον υψηλότερο επιπολασμό επιληψίας από οποιαδήποτε ηλικιακή ομάδα», έγραψαν οι συγγραφείς της μελέτης. «Η φροντίδα σε αυτή την ομάδα είναι πολύπλοκη λόγω συννοσηροτήτων, πολυφαρμακίας και γνωστικής εξασθένησης. Στόχος μας ήταν να αξιολογήσουμε τον αντίκτυπο ενός φαρμακοποιού που έχει την ευθύνη για την ολοκληρωμένη φαρμακευτική φροντίδα ενός περιπατητικού ασθενή στη μείωση των επισκέψεων στα νοσοκομεία σε αυτήν την ομάδα».
Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι η ομάδα μελέτης είχε ένα πιο περίπλοκο προφίλ ασθενών όπως προσδιορίστηκε από υψηλότερες βαθμολογίες συννοσηρότητας και συχνότητα επιληπτικών κρίσεων κατά την έναρξη. Αυτό δυνητικά υποδηλώνει ότι χωρίς παρέμβαση φαρμακοποιού, αυτή η ομάδα θα είχε υψηλότερα ποσοστά νοσηλείας.
Χρησιμοποιώντας μια αυτοαναφερόμενη κλίμακα αξιολόγησης τήρησης φαρμάκων (medication adherence rating scale – MARS), οι ασθενείς της ομάδας μελέτης ανέφεραν χορήγηση φαρμάκου σε χαμηλά ποσοστά της τάξεως του 17%-42%. Επιπλέον, η ομάδα μελέτης είχε χειρότερη συνολική συμμόρφωση με το ραντεβού. Μόνο το 38% των ασθενών παρακολούθησαν το δεύτερο ή μεταγενέστερο ραντεβού τους σε σύγκριση με το 54% των ασθενών στην ομάδα ελέγχου.
Οι συννοσηρότητες και η γνωστική εξασθένηση επιδεινώνουν τη μη τήρηση των αντισπασμωδικών φαρμάκων σε ενήλικες μεγαλύτερης ηλικίας. Αυτό με τη σειρά του αυξάνει το ποσοστό των νοσηλειών και συνδέεται με αυξημένα νοσοκομειακά έξοδα και ημέρες νοσηλείας.
Ιστορικά, η συνεισφορά των φαρμακοποιών στη φροντίδα των ασθενών έχει βελτιώσει την τήρηση της φαρμακοθεραπείας και τις εκβάσεις υγείας στα εξωτερικά ιατρεία. Σε ενήλικες μεγαλύτερης ηλικίας με επιληψία, οι φαρμακοποιοί θα πρέπει να στοχεύουν σε ασθενείς με συχνότητα επιληπτικών κρίσεων >1 επεισόδιο ανά μήνα και σε εκείνους με γνωστική εξασθένηση.
Επιπλέον, οι φαρμακοποιοί θα πρέπει να χρησιμοποιούν εργαλεία για τη βελτίωση των εμποδίων στη συμμόρφωση, παρέχοντας για παράδειγμα τηλε-συμβουλές υγείας, όπως επίσης εκπαίδευση και συμβουλευτική όχι μόνο σε στους ασθενείς αλλά και στους φροντιστές τους.
Λόγω περιορισμών στη μελέτη, συνιστάται πρόσθετη έρευνα για σύγκριση ασθενών παρόμοιας πολυπλοκότητας και συνυπολογισμό άλλων δεικτών περίθαλψης όπως η ποιότητα ζωής, ο ρυθμός ημερών χωρίς επιληπτικές κρίσεις και η κατάσταση ψυχικής υγείας.
«Αυτή η μελέτη καταδεικνύει την πολυπαραγοντική πολυπλοκότητα των ηλικιωμένων με επιληψία», κατέληξαν οι συγγραφείς. «Ενώ η παρουσία ενός φαρμακοποιού είχε ως αποτέλεσμα παρόμοιες επισκέψεις στο νοσοκομείο με την ομάδα ελέγχου, η ομάδα μελέτης είχε έναν πολύ πιο σύνθετο πληθυσμό ασθενών. Απαιτούνται περισσότερες μελέτες για την αξιολόγηση της βέλτιστης χρήσης ενός φαρμακοποιού σε ηλικιωμένους με επιληψία στα εξωτερικά ιατρεία των νοσοκομείων».
Διαβάστε εδώ το άρθρο από το PharmacyTimes.com