Κ. Αθανασάκης : Να επιβαρυνθούν φορολογικά τα ανθυγιεινά τρόφιμα
Της Τάνιας Η. Μαντουβάλου
«Η παχυσαρκία, κατά μέσο όρο τα επόμενα 30 χρόνια αναμένεται να μειώσει το ΑΕΠ κατά 3,3%, δηλαδή θα στερεί κάθε χρόνο από το ΑΕΠ περίπου 6-7 δισ. και θα τραβάει μόνη της από την υγεία περίπου ένα στα 10 ευρώ. Το υπέρβαρο και η παχυσαρκία θα ευθύνονται για το 8,2% της ετήσιας δαπάνης υγείας. Επίσης βάσει μιας σειράς μελετών, αυτή τη στιγμή το συνολικό κόστος για την παχυσαρκία υπολογίζεται κοντά στο 2,5% του ΑΕΠ των ανεπτυγμένων χωρών. Σε ελληνικά μεγέθη το κόστος αυτό εκτιμάται στα 4,3 δισ εκατ. ετησίως. Και αυτό περιλαμβάνει και διαχείριση της νοσηρότητας, η οποία επάγεται από την παχυσαρκία, αλλά και τις συνέπειες στην παραγωγικότητα». Τα δραματικά στοιχεία παρουσίασε ο επίκουρος Καθηγητής Οικονομικών της Υγείας και Οικονομικής Αξιολόγησης Τεχνολογιών Υγείας, στο Τμήμα Πολιτικών Δημόσιας Υγείας, Π.Α.Δ.Α. Κώστας Αθανασάκης σε ομιλία για τα οικονομικά της παχυσαρκίας κατά το Πανελλήνιο Συνέδριο για τα Οικονομικά και τις Πολιτικές της Υγείας 2024, που διεξάγεται αυτές τις ημέρες σε κεντρικό ξενοδοχείο της Αθήνας.
Η μέση δαπάνη υγείας ανά άτομο αυξάνει με την αύξηση του Δείκτη Μάζας Σώματος
Αυτό το οποίο ξέρουμε είναι ότι το σωματικό βάρος έχει μια θετική συσχέτιση, με τη δαπάνη, καθώς η μέση δαπάνη υγείας ανά άτομο αυξάνει με την αύξηση του Δείκτη Μάζας Σώματος (ΔΜΣ), είπε ο κ. Αθανασάκης, για να επισημάνει στη συνέχεια ότι ένα κομμάτι της νοσηρότητας που υπάρχει σε διάφορα νοσήματα, όπως π.χ διαβήτης, καρδιακή ανεπάρκεια κλπ, οφείλεται στον παράγοντα κινδύνου που λέγεται υπερβολικό σωματικό βάρος. Σε άλλο σημείο της ομιλίας του ο κ. Αθανασάκης επισήμανε ότι η παχυσαρκία σχετίζεται με νοσολογικές καταστάσεις, οι οποίες είναι δαπανηρές για το σύστημα υγείας . «Πόσο μάλλον αν βάλουμε στην εξίσωση το ποσοστό του πληθυσμού με υπερβολικό σωματικό βάρος που συνεχώς αυξάνει. Υπάρχει όμως και μια δεύτερη διάσταση που είναι η διάσταση της ευκαιρίας από το σύστημα υγείας να μειώσει την παχυσαρκία, άρα να αποφύγει τέτοιου τύπου νοσήματα. Και αυτή η ανάγνωση πρέπει να υπάρχει, ώστε να καταλαβαίνουμε τόσο την αξία των επενδύσεων, όσο και προς τα πού πρέπει να κινηθούν»
Η Ελλάδα από τις πρώτες χώρες της Ευρώπης σε παχυσαρκία παιδιών κάτω των 15
Ο Κώστας Αθανασάκης έκανε λόγο για ζοφερό μέλλον, αν δεν γίνει κάτι, υπογραμμίζοντας ότι το κυριότερο πρόβλημα έρχεται στις μικρές ηλικίες, καθώς η Ελλάδα είναι μία από τις πρώτες χώρες της Ευρώπης αυτή τη στιγμή σε παχυσαρκία παιδιών κάτω των 15 ετών. «Υπάρχει μια ασθενής σχέση με το σωματικό βάρος των ενηλίκων. Δηλαδή στις χώρες που οι ενήλικες τείνουν να έχουν μεγαλύτερο σωματικό βάρος, αντίστοιχα και τα παιδιά έχουν την ίδια τάση. Η σχέση αυτή δεν είναι απόλυτη, αλλά δείχνει κάποια πράγματα και κατά τη γνώμη μου δείχνει το ισχυρό αποτύπωμα του κοινωνικού οικονομικού υποστρώματος στον παράγοντα κινδύνου που λέγεται παχυσαρκία». Δεν αρκεί μόνο να τα λέμε χρειάζεται να γίνουν και προτάσεις, είπε ο κ. Αθανασάκης, υπογραμμίζοντας παράλληλα ότι ένα τόσο σύνθετο πρόβλημα όπως είναι η παχυσαρκία, δεν μπορεί να λυθεί με ένα πράγμα μόνο.
Να απλοποιηθεί η σήμανση στα τρόφιμα
«Χρειάζεται να γίνουν παρεμβάσεις από όλες τις πλευρές. Δηλαδή χρειάζεται προφανώς να εφαρμοστούν κλασσικά μέτρα δημόσιας υγείας, όπως πχ είναι η εγγραμματοσύνη υγείας. Είναι τρομακτικό εν έτι 2024 να υπάρχει αυτή η τρομερή δυσαρμονία ανάμεσα στους γονείς που έχουν παχύσαρκα παιδιά και στους γονείς που γνωρίζουν ότι έχουν παχύσαρκα παιδιά. Την ίδια ώρα τα νέα εργαλεία της συμπεριφορικής επιστήμης,όπως πχ τα τρόφιμα στα κυλικεία, η ώθηση προς υγιεινές συμπεριφορές, είναι μία πρακτική που μπορεί να βοηθήσει. Αυτό το οποίο χρειαζόμαστε όμως παράλληλα με αυτά, είναι ισχυρά ρυθμιστικά μέτρα. Το πρώτο από αυτά βεβαίως είναι η σήμανση, η οποία πρέπει να απλοποιηθεί και να μην ψάχνει ο κόσμος μία ώρα να δει αν το τρόφιμο είναι υγιεινό, ή όχι. Φυσικά χρειάζεται συμβουλευτική και διεπιστημονική υποστήριξη, δηλαδή προσέγγιση υπηρεσιών υγείας, οι οποίες πρέπει να είναι εκεί για να προλάβουν πρωτογενώς ή δευτερογενώς τα ζητήματα που σχετίζονται με την παχυσαρκία. Και αυτό που πιστεύω ότι είναι ένα ισχυρό κίνητρο, είναι οι λεγόμενοι φόροι υγείας. Οι καταναλώσεις, οι οποίες έχουν αποδεδειγμένη αρνητική επίδραση στην υγεία χρειάζεται να επιβαρυνθούν φορολογικά για δύο λόγους. 1 Για να αποτρέψουμε συμπεριφορές μέσω οικονομικού αντι κινήτρου. Και 2. Με αυτή την πρακτική μπορούμε να συλλέξουμε κάποια χρήματα, τα οποία μπορούμε να στείλουμε στο σύστημα υγείας. Να θυμόμαστε ότι για κάθε 1€ που βάζουμε σε δράσεις και πολιτικές για την παχυσαρκία, είναι σίγουρο ότι θα το πάρουμε πίσω. Και πιθανότητα θα πάρουμε άλλα πέντε έξι ακόμα».
